5 soruda İtalya seçimleri
İtalya 4 Mart'ta genel seçimler için sandık başına gidiyor. Seçim atmosferinde sonuçlarla ilgili belirsizlik ve aşırı sağın güçlenmesiyle ilgili endişeler hakim. İşte beş soruda İtalya seçimleri rehberi:
Erken seçim kararı nasıl alındı? Anayasa değişikliği referandumundan ağır yenilgiyle çıkan eski Başbakan Matteo Renzi, Aralık 2016'da istifa etmişti. O dönemden beri ülke geçici hükümetle yönetiliyor. Öte yandan Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella, geçen aralık ayında meclisi feshetmiş ve erken seçime gidilmesine karar verilmişti.
Seçimlerde kim yarışıyor? Siyasete geri dönen eski Başbakanlardan 81 yaşındaki Silvio Berlusconi'nin partisi Forza Italia (Haydi İtalya), Avrupa karşıtı ve sağcı Kuzey Ligi ile İtalya'nın Kardeşleri'nden oluşan sağ ittifakla seçimlere katılıyor. Anketler bu ittifakın seçimleri önde götüreceğini gösteriyor.
Kurulu düzene alternatif olarak öne çıkan ve "ne sağcı, ne de solcu olduğunu" söyleyen popülist 5 Yıldız Hareketi'nin, sağ ittifakın ardından seçimi ikinci sırada bitirmesi bekleniyor. Hareketin 31 yaşındaki lideri Luigi Di Maio, seçilmesi halinde Avrupa'nın en genç başbakanı olacak. Merkez solda ise Matteo Renzi liderliğindeki Demokrat Parti yarışın favorileri arasında.
Partilerin duruşu ne? Göç: Avrupa'nın birçok yerinde olduğu gibi göçmen sayısındaki artış aşırı sağın yükselmesine yol açıyor. Berlusconi 600 bine yakın kaçak göçmenin sınır dışı edilmesini istiyor. 5 Yıldız da göç konusunda sağ ittifaka yakın bir duruşa sahip. Hareketin lideri Di Maio'nun favori sloganı "Önce İtalya". Demokrat Parti de göçmenleri kabul etmeyen ülkelere yardımın kesilmesinden yana.
Ülkede artan şiddet olayları, yükselen faşizme karşı gösterilerin düzenlenmesine yol açmıştı.
Ekonomi: İtalya ekonomisi, 2007-2008 krizinden sonra hızla düşüşe geçti. Son dönemdeki toparlanmaya rağmen İtalya, yüzde 11'le Euro Bölgesi'nde işsizliğin en yüksek, Yunanistan'ın ardından borcun en ağır olduğu ülke.
AB: Ülkede AB karşıtlığı da yükselişte. Sağ ittifak, ekonomik sorunlardan AB'nin bütçe uygulamalarını sorumlu tutuyor. 5 Yıldız Hareketi de eurodan vazgeçilmesini referanduma götürmeyi öneriyor.
Başbakan kim olacak? İtalya halkı seçimlerde İtalya Parlamentosu'nun alt kanadı Camera dei Deputati'nin 630 üyesini ve Senato'nun 315 üyesini seçecek. Kesin sonuçlar 5 Mart'ta açıklanacak. Berlusconi'nin partisinin seçimlerde kazanması beklense de parlamentoda çoğunluğa ulaşması zor. Berlusconi de hakkındaki ceza nedeniyle başbakan olamayacak. İttifakın başbakan adayı ise, Avrupa Parlamentosu Başkanı Antonio Tajani.
Demokratların hükümeti kurması halinde Renzi'nin yeniden başbakan olması da olası. Öte yandan ittifak kurmayı reddeden 5 Yıldız lideri Luigi Di Maio'nun başbakan olması beklenmiyor.
İtalya seçimleri neden önemli? İtalya, hükümetin sık değiştiği bir ülke. Brexit sonrasında AB'nin üçüncü büyük ekonomisi olacak İtalya'da uzun süredir devam eden istikrarsızlığın sona ermesi, Euro Bölgesi'nin büyümesi açısından da büyük öneme sahip.