Rusya ve ABD arasında yeni Soğuk Savaş mı?
ABD, casus krizi sonucu 60 Rus diplomatı sınır dışı edeceğini açıkladı. Bu, Soğuk Savaş'ın iki süper gücü ABD ve Rusya arasında yaşanan ne ilk ne de son diplomatik kriz. New York Times, iki ülke arasında yaşanan krizlerin tarihini derledi.
Eski Rus ajanı Sergey Skipral ve kızının Londra'da zehirlenmesi, Batı ile Rusya'yı bir kez daha karşı karşıya getirdi. Olaydan Rusya'yı sorumlu tutan 21 ülke, Rus diplomatları sınır dışı ediyor.
İngiltere, geçen hafta 23 Rus diplomatı sınır dışı etmişti.
ABD de, 60 Rus diplomatı sınır dışı edeceğini açıkladı. Ulusal güvenlik stratejisinde Rusya'yı rakip olarak gördüğünü bildiren ABD Başkanı Donald Trump, zehirlenme olayında Rusya'yı sorumlu gördüğünü dile getirmişti.
Rusya ise, Batılı ülkeleri yeterli kant sunmamakla eleştiriyor ve sınır dışı kararına aynı şekilde karşılık vereceğini vurguluyor.
Casus krizleri ve diplomatik alandaki çekişmeler, Soğu Savaş döneminden bu yana Rusya ve ABD ilişkilerinde önemli yere sahip. İki ülke arasında diplomatların karşılıklı olarak sınır dışı edildiği birçok olay yaşandı.
2016-2017 İki ülke arasındaki son kriz için çok gerilere gitmeye gerek yok. ABD, eski Başkan Barack Obama'nın koltuğundaki son günlerinde, Rusya'nın başkanlık seçimlerine müdahale ettiği iddiaları nedeniyle yaptırımları artırmış ve 35 Rus yetkiliyi sınır dışı etmişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de, yanıt olarak Rusya'daki ABD personelinin sayısının ciddi oranda azaltılması talimatı vermişti. Putin, Trump'ın göreve gelmesiyle bu kararını ertelemişti.
Haziran 2016 ABD, Moskova büyükelçiliğindeki bir diplomatının Rus polisi tarafından saldırıya uğraması nedeniyle 2 Rus diplomatı sınır dışı etmişti. Rusya ise ABD'li diplomatın gizli CIA ajanı olduğunu savunmuştu.
2013 Rus hükümeti, yine casus olduğu gerekçesiyle Mayıs 2013'te bir ABD Büyükelçiliği yetkilisini sınır dışı etmişti.
2010 Rusya ve ABD arasında en dikkat çeken casus krizlerinden biri 2010'da yaşanmıştı. ABD, ülkedeki 10 Rus'u "uyuyan casusluk hücresinin" üyesi olmakla suçlamıştı.
Olay, İngiltere'de zehirlenen çifte ajan Skripal’in de yer aldığı iki ülke arasındaki casus takasıyla sonuçlanmıştı. Rusya'ya gönderilen isimler arasında "Kızıl Ajan" olarak anılan Anna Chapman da vardı.
2001 ABD, Rusya adına causluk yaptığı ortaya çıkan FBI uzmanı Robert P. Hanssen'ın tutuklanması sonrasında 50 Rus diplomatı sınır dışı etmiş, Rusya da bazı ABD'li diplomatları sınır dışı ederek yanıt vermişti.
1994 Aldrich Ames isimli CIA yetkilisinin çifte ajan olduğunun ortaya çıkması üzerine, ABD ülkedeki üst düzey Sovyet diplomatlardan Aleksandır Lişkenko'yu sınır dışı etmişti.
1986: ABD'nin eski başkanlarından Ronald Reagan döneminde Rusya'nın casusluk faaliyetlerine yanıt olarak ülkedeki 55 Sovyet diplomat sınır dışı edilmişti. Rusya da Moskova'da ABD elçiliklerinde çalışan 260 Sovyet personelin iş bırakması talimatı vermişti.