Nakliye sektöründe net sıfır için kaçırılmış fırsat

Küresel deniz taşımacılığı sektörü, dünya ticareti­nin can damarı olmasının yanı sıra, iklim değişikliğinin de önemli nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor. Ancak sektörün kar­bon salımını azaltmaya yönelik adımlar, bir kez daha siyasi çekiş­melere takıldı. Birleşmiş Milletler (BM) nezdindeki Uluslararası De­nizcilik Örgütü’nün (IMO), nak­liye emisyonlarına yönelik ulus­lararası vergi ve ‘net sıfır’ hedefi planlarını ertelemesi, iklim çevre­lerinde hayal kırıklığı yarattı. BM Genel Sekreter Sözcüsü Stépha­ne Dujarric, kararın “küresel iklim mücadelesi açısından kaçırılmış bir fırsat” olduğunu söyledi.

BM’de düzenlediği günlük ba­sın toplantısında konuşan Dujar­ric, Uluslararası Denizcilik Ör­gütü’nün (IMO) küresel karbon­dioksit emisyonlarını azaltmayı amaçlayan toplantılarını ileri bir tarihe erteleme kararını değerlen­direrek, “Bu, üye devletlerin nak­liye sektörünü net sıfır emisyona yönlendirecek açık ve güvenilir bir yol belirlemeleri için kaçırılmış bir fırsattır” ifadelerini kullandı.

Dujarric, küresel ekonominin bel kemiğini oluşturan deniz taşıma­cılığının, dünya genelindeki sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüz­de 3’ünden sorumlu olduğunu ha­tırlattı. Bu nedenle sektörün kar­bonsuzlaştırılmasının iklim de­ğişikliğiyle mücadelede ‘kritik öneme sahip’ olduğunu vurguladı ve şöyle devam etti: “Nakliye sek­törü, dünya ticaretinin omurgası­dır. Ancak aynı zamanda gezege­nimizi ısıtan karbon emisyonla­rının da önemli bir kaynağıdır. Bu nedenle, sürdürülebilir ve temiz enerjiye geçiş yalnızca bir çevre meselesi değil, aynı zamanda eko­nomik bir zorunluluktur.”

“Harekete geçmeme kararı alındı”

ABD’nin, net sıfır emisyon he­deflerini destekleyen ülkelere yö­nelik yaptırım tehdidinde bulun­duğu yönündeki haberlerin ha­tırlatılması üzerine Dujarric, bu konuda diplomatik süreçlerin kar­maşık olduğuna dikkat çekti. “Er­teleme kararı aldık, yani harekete geçmeme kararı aldık” diyen Du­jarric, “Bu yolun sonu değil, ancak açıkça görülüyor ki konu önemli ölçüde ertelendi” değerlendirme­sinde bulundu.

IMO tarafından yapılması plan­lanan görüşmelerin ertelenmesi, çevre örgütleri ve birçok ülke tara­fından ‘iklim hedeflerine zarar ve­recek bir geri adım’ olarak nitelen­dirildi. Çevreciler, deniz taşımacı­lığının küresel tedarik zincirinde merkezi bir rol oynadığına dikkat çekerek, nakliye sektörünün Paris İklim Anlaşması hedeflerine ulaş­mak için zorunlu olduğunu belir­tiyor.

Küresel iklim hedefleri tehlikede

Uzmanlara göre, IMO’nun erteleme kararı, küresel deniz taşımacılığı sektörünün 2050 yılına kadar net sıfır emisyon hedefini yakalamasını daha da zorlaştıracak. Enerji analistleri, sektörün karbondan arındırılması için acil teknolojik yatırımlar, yeşil yakıtların teşviki ve uluslararası iş birliğinin güçlendirilmesi gerektiğini vurgularken, BM Sözcüsü Dujarric ise konuşmasının sonunda, “Küresel emisyonların azaltılması tüm insanlığın sorumluluğudur. Bu yalnızca çevreyi koruma meselesi değil, geleceğimizi güvence altına alma meselesidir” ifadelerini kullandı.