Asgari ücretteki artış hemen olmasa bile fiyatlara yansır

Canan SAKARYA  - Yıldız DOĞRUER 

Konya iş dünyası gerek 7 Haziran gerekse 1 Kasım seçimlerinde partilerin seçim beyannamelerinde en önemli argüman haline gelen asgari ücret artışına ekonomik gerçeklikten uzaklaşmamak kaydıyla destek verirken, ihracatçı için ayrı bir düzenleme yapılması uyarısında bulundu. 

AK Parti Konya Milletvekili ve Milletvekili Adayı Ziya Altunyaldız’ın katıldığı, DÜNYA Gazetesi moderatörlüğünde gerçekleştirilen sohbet toplantısında Konya Sanayi Odası (KSO) Başkanı Memiş Kütükçü, Konya Ticaret Odası (KTO) Başkanı Selçuk Öztürk, Konya Ticaret Borsası (KTB) Başkanı Hüseyin Çevik, MÜSİAD Konya Şube Başkanı Lütfi Şimşek, KSO’nun önceki dönem başkanları Tahir Büyükhelvacıgil ve Ahmet Şekeroğlu ile odaların yönetim kurulu başkanvekilleri ekonomiyi ve seçim vaatlerini değerlendirdi. 

Konya iş dünyası temsilcilerinin mesleki eğitim, asgari ücret artışı, 1 Kasım sonrası atılması gereken adımlar, bankalarla yaşanan sorunlar ile Konya’ya dönük beklentileri satır başlarıyla dile getirdiler

Konya Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanu Memiş Kütükçü:

1 Kasım’dan sonra reformlar uygulamaya konulmalı 

2 Kasım sabahı Türkiye’nin güçlü bir iktidarla yoluna devam etmesini bekliyoruz. Türkiye’nin istikrarı güçlü bir iktidarla olacaktır. Bundan sonra yapılması gereken öncelikle Başbakan’ın açıkladığı reform paketinin uygulamaya konmasıdır, bu paketi destekliyoruz. Konya’da en büyük sıkıntı nitelikli insan kaynağı temininde yaşanıyor. Bunun nedeni de 28 Şubat sonrası mesleki eğitim konusunda uygulanan politika. Mesleki eğitimi sıfırdan yapılandırmak lazım. Üretim, mesleki eğitim formasyonundan geçmiş kadroların sırtından geçiyor. Ara eleman kadrolarında çalışmaya talip yok. Beyaz yakalılar vasıfsız mesleksizler. 

Konya Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Öztürk:

Meslek liseleriyle ilgili bir algı yönetimi gerekiyor 

4+4+4 meslek liselerini toparlamaya yönelik ilk ciddi adım oldu. Meslek liseleri algısı kolay yönetilebilir bir süreç değil. Ciddi bir projenin arkasında uzun süreli durulması lazım. Konya Ticaret Odası olarak MEVKA ile birlikte mesleki eğitim merkezi kuruyoruz. Meslek liseleri ile ilgili bir algı yönetimi gerekiyor. Mühendislik fakültelerinin yüzdesi sürekli düşerken, tıp ve hukuk gibi bölümlerin yüzdesi sürekli yükseliyor. Mesleki liseler konusunda Milli Eğitim Bakanlığı ve TOBB’un birlikte yürüttüğü süreç 1 Kasım sonrasında gündeme gelecektir. Ekonomik vaatlere dikkat edilmeli. 1300 TL asgari ücret olursa özel sektör bundan etkilenir ve kendi fi yatlarına bunu yansıtmak zorunda kalır. Özellikle ihracata yönelik çalışan sektörlerde devletin maliyete ortak olması lazım. Asgari ücret artışının işçilik maliyetlerine yaklaşık yüzde 30 civarında etkisi olacak. İşçilik maliyetlerinin yükselmesinin enfl asyon etkisi de olacak ve fi yatlarda bir artış yaşanacak. 

Konal İnşaat ortağı ve MÜSİAD Konya Şubesi Eski Başkanı Aslan Korkmaz:

Devlet, vakıf ve cemaat destekleri bizi zora sokuyor 

Eleman sıkıntısı hizmet kademesinde de, alt kademede de büyük problem. Temizlikçi, çaycı, depocu bulunmuyor. Bu durum sosyal bir sıkıntıya doğru gidiyor. İnsanlarda devlet bana bakmak zorunda zihniyeti oluştu. Çalışmadan, alınteri olmadan karşılığın alınamayacağını göstermek gerek. Devlet, vakıf ve cemaat destekleri bizi zora sokuyor. Gerçek anlamda fakir fukara ile tembel arasında fark kalmadı. 

MÜSİAD Konya Şubesi Başkanı Lütfi Şimşek:

Toplum çalışmadan, sosyal yardımla yaşamaktan memnun 

Mesleki eğitimle, temel eğitimle ilgili ciddi bir reform ve yapılanmaya ihtiyaç var. Temel olarak eğitimde reforma gitmek lazım. Vasıfsız insan çalıştırmakta zorlanıyoruz. Toplum çalışmadan da sosyal yardımlarla yaşayacağını gördü ve halinden memnun. Orta gelir tuzağından çıkıp, 20-25 bin dolar milli gelir seviyelerine çıkmamız gerekiyor, bu da ancak eğitimli insanla olur. Seçim vaatlerinin ayakları yere basmalı. 1300 TL’ye çıkan bir asgari ücret reel sektöre yük getirecektir. İşgücü maliyetleri yüzde 45-50 artacaktır. Gelir düzeyi arttıkça stopaj vergileri de artıyor. Seçim sonrasında asgari ücretle ilgili yeniden reel sektörle görüşülecek ve asgari ücret belirlenecektir. Burada SGK primlerinde, asgari ücretin stopaj vergisinden hariç tutulması gibi konuların konuşulacağını düşünüyoruz. Asgari ücret artışıyla işverenin maliyetinin artması sonucu orta düzey işverenler kayıt dışı istihdama yönelecektir, ortada böyle bir risk de var. 

Konya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Çevik:

Tarımsal üretimde çalışacak işçi bulamıyoruz 

Konya’nın 2 milyon hektar alanda tarımsal üretimi var. Türkiye buğday üretiminin yüzde 15’i, bakliyatın yüzde 25’i, arpanın yüzde 9’u, tohumun yüzde 38’i, mısır üretiminin yüzde 11’i Konya’da yapılıyor. Artık Konya ovası sulandığı için mısır üretimi de yapabiliyoruz. 1 milyon tona yakın mısır üretimimiz var. Hedefi miz kaliteli üretmek, verimi artırmak. Tarımsal üretimde kırsaldaki nüfusun şehirleşme oranı arttığı için şu an kırsalda tarımsal üretimi yapacak, çalışacak işçi bulamıyoruz. Türkiye’nin kırsaldaki nüfusu 10 yıl öncesine göre düştü. Yüzde 80-90 oranında Afgan, Kafk as ve Suriyeli çalıştırıyoruz. Bankalar işletmelerin sadece cirolarına bakarak limit belirliyorlar, bu yanlış bir durum. Son 3 aydır fi nans kuruluşlarının bu davranışı bölgede ciddi sıkıntılar yarattı. İyi ki devlet bankaları son 3 yıldır kredi oranlarını artırdılar da sıkıntımız daha büyük olmadı. Tarımsal üretimde bölgesel teşvikler de uygulanırsa rahatlarız. Hedefimiz tarımsal ticaret. Konya’da ürün ihtisas borsası kurulması için alt yapı çalışmalarımızı tamamladık.

Helvacızade Gıda Yönetim Kurulu Başkanı ve Konya Sanayi Odası Eski Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil:

Eğitimin iyi planlanması gerekiyor 

Eğitim sistemine ağaç yaşken eğilir anlayışı ile bakmak gerekiyor. Almanya’da çocukların yüzde 70'i teknik liselerde. Eğitimin iyi planlaması gerekiyor. Konya’da otomotiv test merkezi kurulmalı. Bu merkez için bir milyon 600 metrekarelik bir alan tahsis ettik. Konya otomotivle ilgili her türlü alt yapıya sahip ve otomotiv test merkezinin buraya kurulması gerekiyor. 16949 belgesine sahip 15’in üzerinde fi rmamız var. Konya’nın bir otomotiv kültürü var ve bu iş Konya’da olmalı diye düşünüyoruz. Yerli otomotiv Konya’da olmalı. Metale dayalı alt yapımızla biz bunu yapabiliriz. 

Şekeroğlu Ambalaj Yönetim Kurulu Başkanı ve Konya Sanayi Odası Eski Başkanı Ahmet Şekeroğlu:

Katma değer üretmeden asgari ücret artışı rekabeti etkiler 

Devlet asgari ücreti 2 bin TL de yapabilir. Ancak sosyal devlet olacağız derken devleti çökerteceğiz. Asgari ücretin politik malzeme olarak kullanılması ciddi hata. Siz katma değer üretmeden asgari ücreti 1300 seviyelerine çıkarırsanız dünya ile rekabet edemezsiniz. Toplumu bu şekilde yanıltırsınız. Bankalara baktığımızda, 2001 krizi sonrası iki yönlü bir paket çıkarıldı. Bu paketlerin bankacılık tarafı acil öneme sahip olduğu için hemen düzeltildi. Paketin özel sektör kısmına gelince devlet ve bankacılık frene basmaya başladı. Özel sektör yapılanması yapılmadı. 

Beşel Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Arıcı:

Bir firma banka müdürünün iki dudağı arasında kalmamalı 

Tüccar ve sanayici büyüme sürecinde kredi kullanıyor. İyi günde çıkarılan kredide işler iyiyken sorun yok. İşler bozulunca kredini teminatlandır veya müşteri çekini değiştir diyorlar. Esnafın ve sanayicinin bir koruması olmak zorunda. Banka ve firma birlikte yola çıktıysa bunun başta şartları konulmalı. Bankacılık sisteminde geri çağırma olmaması gerekiyor. Bir fi rma banka müdürünün iki dudağı arasında kalmamalı. Bankalar firmalara sadece para kazanmak amaçlı bakıyorlar, oysa ‘iş ortağı gözüyle’ bakmalılar.

Meslek liselerinin TOBB'a devredilmesi konusunda çalışılıyor

AK Parti Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız:

Mesleki eğitime imkan veren eğitim modeline 4+4+4 ile geçtik. Türkiye’de nitelikli ara eleman ihtiyacı herkesin ortak görüşü. Hükümetimiz seçim beyannamesinde ve önceki uygulamalarında ara eleman sorununun çözüleceği ile ilgili özel bir bölüm açtı. Bu bölümde bunun özel sektör ve STK’larla yapılacağı belirtildi. TOBB ile hükümet ortak bir proje düşünüyor. Bu proje ile tüm meslek liselerinin TOBB’a devri düşünülüyor. Bu bir ihtiyaçtır. Kamu ve özel sektör birlikte bunu çözecektir. Sanayinin ihtiyacı çok belirgindir. Temel bilimler ve mühendisliklerde bir noktaya gelmezsek Türkiye’nin belli alanlarda gelişmesine imkan yok. Temel bilimler ve mühendisliklere yönlendirme gerekiyor. 

Asgari ücretin 1300 TL olması emek yoğun sektörlerde üretim maliyetini etkileyecektir. Türkiye’de ihracatın kompozisyonuna bakarsak yüzde 30 düşük teknoloji, yüzde 30 orta ve yüzde 30 orta yüksek teknolojili, yüzde 3.9’unu ise yüksek teknoloji ürünler oluşturuyor. Bu da OECD ortalamasının çok çok gerisinde. İşçi maliyetlerinde gelişmiş ülkeler düzeyine gidiyorsak bu üretim modelimizi değiştirmek için bizi tetikler mi? Zorunlu olarak bizi orta yüksek ve yüksek teknoloji ürünlere doğru bir tetikleyici pozisyon yaratır mı? Buna bakmak gerek. Yeni Türkiye, katma değeri yüksek, yüksek teknolojili ürünlere yönelmeli, dönüşümü hızlandırılmalı ve inovasyon alanlarına geçmeli. İhracata ve yatırıma dayalı büyüme modelini desteklediğimiz için yüksek teknolojiye dönüşüm sağlanmalı. 

‘Yeni reformlarla kazanımlarımızı perçinleyeceğiz’ 

Yeni Türkiye’nin, ikinci yarısında yeni reformlarla kazanımların perçinlenmesine gidiyoruz. 2023 hedefl erine yönelik her ilin makro hedefl ere doğru neler yapacağını saptaması lazım. Hukuk ve eğitim reformlarını yapmış bir Türkiye gerek. Türkiye kamu, özel sektör ilişkisinde çözümü birlikte aramayı başardı. Burada önemli bir dönüşümü yakaladı. Sistemi kurmak, güvenilir ve izlenebilir fi rmalara farklı muamele yapmak, kaçakları tespit etmek, özel sektörün önünü açmak gerek. 

‘Konya lojistik köy projesinde son aşamaya gelindi’ 

Konya bir merkez şehir. Tarım, endüstri, kültür ve ulaşımda bu olguyu güçlendirecek adımlar atıyor. Konya tarımsal üretimde bir numara. Konya’da ürün borsası kurulmasına ilişkin çalışmalar devam ediyor. Konya 23 milyon metrekarelik OSB alanı ile Türkiye’deki en büyük üretim alanına sahip. Konya’nın dış ticarette de rekabetçi olabilmesi için lojistik köy projesinde son aşamaya gelindi. Ürünler doğrudan limana ulaşacak. Lojistik köy projesinin seçim sonrası ihalesi yapılacak. Konya- Karaman tren yolu hattı devam ediyor. Yakında Konya- Mersin hattı ihale edilecek. Burada yük taşımacılığı ve insan taşımacılığı sağlayacak çift hat kuruluyor. 2017’de proje bitmiş olacak. 

Konya otomotiv üretimini çok rahat yapabilir 

Konya küresel otomotiv piyasasının tedarikçisi durumunda. Kümelenme olgusu ve rekabetçiliği var. Konya otomotiv üretimini çok rahat yapabilir. Zaten yerli tankın motor ve güç transfer kısmını Konya yapıyor. Konya yerli otomobil üretimine talip. Konya enerjide güneş enerji sistemleri ile öne çıktı, Karapınar Enerji Bölgesinde 3 bin megawatlık potansiyelimiz var. KOP, şehrin güneyine 415 bin metreküp su taşıyor. Şehrin kuzey ve doğusu için Kızılırmak veya farklı su kaynaklarından su getirilecek. KOP, içme suyu sıkıntısını çözdü. Sulamada sorun dörtte bir oranında çözüldü.