Çinli bin şirketin 'yol'u Türkiye’ye düştü

LEYLA İLHAN

Dünya ticaretinin ikinci büyüğü Çin, Türkiye pazarında lojistik, enerji, elektronik, turizm ve gayrimenkul alanındaki yatırımlara odaklandı. Ülkenin iki büyük bankası Bank Of China ve ICBC’nin Türkiye’ye girişi sonrasında şirket akını daha da hızlandı ve Çinli şirket sayısı 1000’i buldu. Çin her yıl dünyanın çeşitli ülkelerinde 120 milyar dolarlık yatırıma imza atıyor. Doğu ve Batı arasında bir köprü niteliği taşıyan Çin’in ‘Kuşak ve Yol’ projesi üzerindeki 65 ülkeden biri de Türkiye... DEİK Türk-Çin İş Konseyi Başkanı Murat Kolbaşı, Türkiye’de ağırlıkla Avrupa merkezli şirketlerin faaliyet gösterdiğini belirterek, “Tek bir ülkeden, Çin'den 1000 şirketin gelmesi çok önemli” yorumunu yapıyor.

DEİK Türk-Çin İş Konseyi Başkanı Murat Kolbaşı, hayata geçirdiği ‘Kuşak ve Yol’ projesi nedeniyle Çin'in Türkiye'ye ilgisinde bir artış yaşandığını belirterek, "65 ülkeyi kapsayan bu projede Türkiye doğu ile batı arasında önemli bir köprü. O nedenle hem turizm hem ulaşım hem lojistiğe uzanan alanlarla ilgileniyorlar. Ayrıca AVM ve liman gibi alanlardaki yatırımlara da bakıyorlar. Fırsat varsa bu alanlara yatırım yapacaklar" dedi.

Kolbaşı, ayrıca yakın zamanda Çinli birkaç fonun da bu konularda Türkiye'ye gelip araştırma yaptığını söyledi. Halihazırda Çinli iki büyük bankanın Türkiye pazarına girdiğini anımsatan Kolbaşı, bunlardan ICBC'nin 2015 yılında Tekstil Bank'ı satın alarak Türkiye'ye gelmesinin bir kırılma noktası olduğunu söyledi. Çin'in en büyük üçüncü bankası Bank of China'nın ise 300 milyon dolarlık bir sermaye aktarımıyla 2017 sonunda lisans alarak Türkiye'de bankacılık faaliyetlerine başladığını aktaran Kolbaşı, "Bankalardan sonra gelen firma sayısında da artış oldu. Türkiye'de ofis açarak faaliyette olan Çin merkezli firma sayısı 1.000'e yaklaşıyor. Bunlar arasında akıllı telefon ve telekom ekipmanları üreticisi olan ZTE ile Huawei de yer alıyor. Ayrıca lojistik, elektrik elektronik, güneş enerjisi, otomotiv ve yan sanayi gibi adım adım geliyorlar" dedi. Türkiye'de ağırlıkla Avrupa merkezli şirketlerin faaliyet gösterdiğini anlatan Kolbaşı, "Tek bir ülkeden bu kadar şirketin gelmesi önemli" yorumunu yaptı.

400 bin turist bekleniyor

Çinlilerin turist olarak Türkiye'ye gelişlerinde de artış yaşanıyor. Pek çok lüks otel zincirini de bünyesinde barındıran Çin'in en büyük şirketlerinden Wanda Group'un, Mar Yapı ile anlaşarak İstanbul'daki ilk otel yatırımını yaptığını ifade eden DEİK TürkÇin İş Konseyi Başkanı Murat Kolbaşı, bu alanda artış beklendiğini ifade etti. Halihazırda Türkiye ile Çin arasında haftada 27 uçak seferi yapıldığını hatırlatan Kolbaşı, "Bu yıl gelen Çinli turist sayısının da artarak 400 bine çıkmasını bekliyoruz. Geçen yıl bu 250 bin idi" dedi. Kolbaşı son dönemde Çin'den yatırım amaçlı danışmanlık hizmeti firmalarının Türkiye'ye yatırım yaptığını gözlemlediğini de söyledi. Kolbaşı, "Gelip ofis açıyor, Türkiye pazarını inceliyorlar. Pazar araştırmaları yapıp fırsatları kolluyorlar" diye konuştu.

5-6 AVM'yi alabilirler

Çin ile Amerika arasındaki gerginliğin Çinlilerin Türkiye'ye ilgisini artırdığını kaydeden JLL Türkiye Yönetim Kurulu Üyesi Tarkan Ander de AVM, ofis ve rezidans yatırımlarına baktıklarını, bu konuda üç-dört firmayla görüştüklerini açıkladı. Fon ve ortak olarak gelme imkanlarını da araştırdıklarını söyleyen Ander, 2020'ye kadar ciddi bir yatırım beklediklerini anlattı. Ander, bu tarihe kadar 5-6 büyük AVM'nin Çinli gruplara satılma ihtimali olduğunu belirterek, JLL olarak bu konuda Çinlilere Türkiye pazarını anlattıklarını dile getirdi.

Çinlilerin Türkiye'deki alışverişleri yüzde 166 arttı

Global Blue Türkiye verilerine göre, 2018 yılının ilk çeyreğinde Türkiye'ye gelen yabancı ziyaretçiler toplamda 350 milyon liralık alışveriş yaptı. Bu yılın ilk çeyreğinde Türkiye'de yaptığı harcamaları en çok artıran ise Çinliler oldu. Bu dönemde Çinlilerin Türkiye'de yaptıkları alışveriş tutarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 166 arttı. Çinliler geçen yılın ilk çeyreğinde yaptıkları alışverişin yaklaşık 10 milyon liralık kısmı için KDV iade başvurusunda bulunurken, bu rakam bu yılın aynı döneminde 26 milyon liraya çıktı. Çinli turistlerin yaptığı ortalama harcama tutarı da 3 bin 238 liraya tırmandı.

Çin yemeği yapılmalı, Çince öğrenilmeli

Her yıl 120 milyon Çinli yurt dışına seyahat ediyor ve yaklaşık 300 milyar dolar harcıyor. Türkiye'ye gelen Çinli turist sayısındaki artışın devam etmesi için özellikle otellerin Çin'in mutfak kültürü konusuna daha fazla önem vermesi gerektiğine dikkat çekiliyor. Hızla artan Çinli turistler nedeniyle bazı oteller kahvaltı menülerine pirinç lapasını ekliyor. Ayrıca Çinliler arasında İngilizce konuşanların az olması nedeniyle otellerin Çince konuşabilen eleman istihdam etmesi de Çinli turist pastasından daha fazla pay almak için gerekli görülüyor.