Günde 400 gram meyve-sebze iyidir!
Dünya Sağlık Örgütü sağlıklı beslenme için günde en az 400 gram meyve-sebze tüketilmesini tavsiye ediyor. Türkiye'de 15 yaş ve üzerindeki nüfusun sadece yüzde 3'ü günlük beslenmesinde 5 porsiyon ve üzerinde meyve-sebzeye yer veriyor.
KEZBAN KARABOĞA
Hepimizin malumu, dengeli ve sağlıklı beslenmenin önkoşulu düzenli meyve ve sebze tüketimidir. Fakat, durum böyle olsa da, pek çok kişi, yüksek kalorili yiyecekleri meyve ve sebzeye tercih ediyor. Obezite artıyor. İşte tam da bu nedenlerle Dünya Sağlık Örgütü, (World Health Organization, WHO) sağlıklı beslenme için günde 400 gram sebze-meyve tüketilmesini öneriyor. WHO ayrıca "5 A Day" yani "Günde en az 5 porsiyon" başlığı ile bir de kampanya düzenliyor. Bu kampanya ile yeterli düzeyde sebze-meyve tüketilmesi teşvik ediliyor. "5 A Day" kampanyası, Avrupa Birliği'nde (AB) Hollanda, Macaristan, Avusturya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya ve İtalya gibi ülkelerde uygulanıyor. Fakat hepsinde farklı isimlerle, örneğin; Hollanda "2 x 2", Macaristan "3 X 3" diyor. Danimarka, "6 om dagen" yani günlük "6 porsiyon meyve-sebze" diye adlandırıyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün tavsiye ettiği günlük 400 gram meyve ve sebze tüketimi, (patates ve diğer karbonhidratlar hariç) kalp, diyabet, obezite ve özellikle gelişmemiş ülkelerde vitamin eksiklikleri kaynaklı ortaya çıkan hastalıkların önlenmesine yardımcı oluyor. Peki, gerçekten yeteri kadar meyve–sebze tüketiyor muyuz? Tüketim miktarı ne durumda?
Ülkeden ülkeye değişiyor
Bu rakamlar Eurostat'ın yani Avrupa İstatistik Ofisi'nin, Dünya Gıda Günü dolayısıyla yayınladığı araştırma notunda var. Buna göre Avrupa Birliği'nde 15 yaş ve üzerindeki nüfusun yüzde 34.4'ü günlük beslenmesinde meyve-sebzeye yer vermezken, sadece yüzde 14.1'i bir günde 5 porsiyon ya da daha fazla meyve-sebze tüketimi yapıyor. Tabii, günlük tüketim miktarları ülkelere göre farklılık gösteriyor. Romanya'da 15 yaş ve üzerindeki nüfusun yüzde 65.1'i, Belçika'da ise yüzde 16.5'i günlük tüketimlerinde meyve-sebzeye yer vermiyor. İngiltere'de 15 yaş ve üzeri nüfusun yüzde 33.1'i günlük beslenmesinde en az 5 porsiyon meyve- sebzeye yer veriyor. Bu, Romanya'da yüzde 3.5, Bulgaristan'da ise yüzde 4.4 düzeyinde.
Türkiye'de durum ne?
Türkiye'de 15 yaş ve üzerinde günlük beslenmesinde 5 porsiyon ve üzerinde sebze-meyveye yer veren nüfusun yüzdesi sadece yüzde 3. Bu rakam Avrupa Birliği ülkelerinin tümünün altında. Bununla birlikte Türkiye'de günlük 1 ile 4 porsiyon arasında meyve- sebze tüketimi yapan nüfusun yüzde 63.2, günlük beslenmesinde meyve- sebzeye yer vermeyen nüfusun yüzdesi ise yüzde 33.7.
Eğitim seviyesi yükseldikçe meyve-sebze tüketimi artıyor
Meyve-sebze tüketim miktarı kadınlar ve erkekler arasında farklılık gösterirken, eğitim seviyesi de tüketim miktarını etkiliyor. Örneğin eğitimde üniversite derecesi, günde 5 porsiyonluk meyve-sebze tüketimi yapanlar arasında en yüksek oranı oluşturuyor.
