Avrupalı yedi bankadan ‘blockchain’ hamlesi

Aydın ŞAHİNALP

Blockchain teknolojisi, IBM ve yedi Avrupa bankasıyla birlikte finansal ana akım yoluna giriyor.Teknoloji devi IBM, finans sektöründe Avrupa’nın en büyük yedi bankasıyla birlikte blockchain ağını inşa ediyor. Dijital teknolojinin sunduğu tüm olanakları müşterileri için fırsata dönüştürmeye odaklanan Deutsche Bank, HSBC, KBC, Natixis, Rabobank, Societe Generale ve Unicredit gibi finans kuruluşları konsorsiyumun bir parçası olarak yer alıyor.

Salı günü IBM’den yapılan açıklamaya göre, Avrupa’nın önde gelen finans kuruluşlarıyla harekete geçen şirket, küçük ve orta ölçekli işletmeler için uluslararası ticareti kolaylaştıracak blockchain teknolojileri geliştiriyor. Proje, blockchain teknolojisinin finansal kuruluşlar tarafından ilk kez tam teşekküllü olarak kullanılması açısından önem taşıyor. Bankacılık sektörü son birkaç yıldır blockchain’in potansiyelinin farkındaydı. Ancak ilk gerçek uygulamalar yeni yeni başlıyor.

Dijital defteri kebir dönemi

Blockchain, en basit ifadeyle şifrelenmiş işlem takibi sağlayan ‘dijital defteri kebir’ olarak tanımlanabilir. Bitcoin ve Ethereum gibi kripto para birimlerinin kullanılmasını mümkün kılan temel teknoloji olarak dikkat çekiyor. Fakat son zamanlarda özellikle bankacılık işlemlerinde süreçleri hızlandırmak, maliyetleri düşürerek daha verimli hale getirmek için kullanılmasının üzerinde çalışılıyor. Son olarak IBM, bu alandaki kurumların uluslararası arenada takip, yönetme ve işlem yapmalarına yardımcı olmak için ‘ Dijital Ticaret Zinciri’ adlı blockchain ağını inşa etmek için kolları sıvadı.

Dijital Ticaret Zinciri’nin yedi halkasından biri olan Rabobank’ın Yönetim Kurulu Başkanı Wiebe Draijer konuya ilişkin olarak CNBC kanalına sistemin nasıl işlediğini anlattı. Blockchain’in finas dünyasında dengeleri değiştireceğini altını çizen Draijer, “Bir tüccar karşı tarafa mal satar ve bu mallar yerine ulaşırsa, Blockchain otamatik olarak ödeme işlemlerini başlatıyor. Sistem eski ödeme teknolojisindeki işlemleri de çözüyor. Ancak tüm altyapı, yönetim mekanizması blockchain üzerinden yürütülüyor. Sonuç olarak sistem büyük ölçekli uygulamaların ödeme işlemlerine hazır olduğunda blockchain üzerinden çözüme kavuşturacağız” diye konuştu.Deutsche Bank, HSBC, KBC, Natixis, Rabobank, Societe Generale ve Unicredit’ten oluşan blockchain konsorsiyumunun sistem iskeletini “Hyperledger Fabric” adlı açık kaynak kodu oluşturacak. Konsorsiyumun tam teşekküllü olarak yılsonuna doğru hayata geçmesi bekleniyor.

Blockchain üzerinden pamuk sevkiyatı

Dünyada birçok banka çok farklı işlemler için blockchain teknolojisini deniyor. Bunlar arasında ilk akla gelenler ABD’li finans devi Wells Fargo ile Avustralyalı Commonwealth Bank of Australia. Her iki banka da geçtiğimiz yıl ABD’den Çin’e pamuk sevkiyatı yapmak için blockchain’i kullandı. Bazı finans kuruluşları da dijital teknolojinin sunduğu tüm olanakları müşterileri için fırsata dönüştürmeye odaklanıyor.

325 yıllık köklü geçmişi ve 140 bin çalışanıyla dünyanın önde gelen bankaları arasında yer alan İngiliz Barclays de türev işlemlerinde blockchain’i deniyor. IBM önderliğindeki Dijital Ticaret Zinciri’ni oluşturan yedi bankadan biri Rabobank’ın Yönetim Kurulu Başkanı Wiebe Draijer “Önümüzde yapılması gereken pek çok test var. Her banka ve her fintech, blockchain kullanımını deniyor. Biz ise yedi bankayla birlikte hedefe daha da yaklaşıyoruz. Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin ihracat yaptıklarında kullanabilecekleri blockchain uygulamasını bir araya getiriyoruz. Blockchain teknolojisi çok güçlü ve bu amacımızı destekliyor” diyor.

Blockchain nedir?

En kısa ifadesiyle Blockchain, şifrelenmiş işlem takibi sağlayan dağınık bir veri tabanıdır. Aracısız her kullanıcı ağa bağlanabilir, yeni işlemler gönderebilir, işlemleri doğrulayabilir ve yeni bloklar yaratabilir. Sadece dijital para ile sınırlı kalmayan Blockchain, akla gelebilecek her türlü veriyi hızlı ve güvenilir şekilde kayıt altına alabilen bir veri dağıtım zinciri. Sistem çok güvenli. Çünkü verinin hangi kaynaktan çıkıp nereye vardığını izlemek mümkün, ayrıca farklı noktalarda kontrolü gerçekleşiyor. Hız ve erişilebilirlik açısından büyük fayda sağlayan sistem, maksimum güven ve gizlilik avantajı sağlıyor.
Günümüzde bankacılık, veri depolama ve alışveriş gibi pek çok faaliyet yaygın olarak internet üzerinden gerçekleşiyor. Bu durum günlük hayatımızı kolaylaştırsa da, akıllarda güven konusunda bir tereddüt yaşanıyor.
Blockchain sistemi, merkezi olmayan dağınık ağ yapısına dayanıyor ve sürekli olarak kriptolanıyor. Bu sürekli şifrelendirme ve verilerin dağınık bir halde tutulması yaşanabilecek riskleri ortadan kaldırıyor. Uzmanlar Blockchain’in önümüzdeki yıllarda tüm bankacılık işlemleri, tapu devirleri, ödeme sistemleri, değerli taşlar, telif hakları ve diğer hakların korunması, e-devlet çalışmaları, yerel ve genel seçimler, sağlık hizmetleri, e-ticaret, dijital sözleşmeler ve daha birçok alanın teknolojik altyapısı olabileceğini belirtiyor.