23 yılda 13 bin 283 kültürel miras, anavatanına döndü

Kültür ve Turizm Bakanlığınca yürütülen girişimler sonucu 2002-2025 yılları arasında yasa dışı yollarla yurt dışına kaçırılan 13 bin 283 eser, yurda kazandırıldı. Son olarak, Burdur’daki Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan Roma İmparatoru Marcus Aurelius’a ait bronz heykel 10 Şubat’ta yurda döndü.

23 yılda 13 bin 283 kültürel miras, anavatanına döndü

Kültür Varlıkları ve Müze­ler Genel Müdürlüğü Ka­çakçılıkla Mücadele Da­ire Başkanlığı tarafından yıllar önce yasa dışı yollarla yurt dışına kaçırılan eserler ana vatanına ge­ri döndürülüyor. 2002-2025 yıl­ları arasında 13 bin 283 kültür var­lığının Türkiye’ye iadesi sağlan­dı. Bu eserlerden 1149’u geçen yıl, 15’i bu yıl ana vatanına geri döndü.

Çingene Kız, 2018’de ABD’den getirildi

Yurt dışından getirilen eserler arasında, İskoçya’dan iadesi sağ­lanan Altın Taç da yer alıyor. MÖ 4. yüzyıla tarihlenen ve Karya böl­gesine ait olduğu düşünülen eser, 18 Ocak 2018’te Türkiye’ye iade edildi.

ABD’den iadesi sağlanan Bowling Green Devlet Üniversi­tesi’nde bulunan ve Zeugma kö­kenli olduğu tespit edilen 12 parça mozaiğin 26 Kasım 2018’de Tür­kiye’ye iadesi sağlandı. Gazian­tep’in sembolü haline gelmiş Çin­gene Kız mozaik panosunu oluş­turan bu mozaikler, Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi’nde ser­gileniyor. Anadolu’da bereket ve bolluğun sembolü ve koruyucusu olarak kabul edilen Roma döne­mine ait Kybele Heykeli, 12 Aralık 2020’de ABD’den Türkiye’ye iade edildi.

İngiltere'deki Gilbert Sa­nat Vakfı Koleksiyonundan iadesi sağlanan 4 bin 250 yıllık altın testi “Gaga Ağızlı Testi” de 2022’de ül­keye kazandırılan eserler arasın­da bulunuyor. Karaman’ın Ambar köyündeki Sidamara Antik Ken­ti’nde 140 yıl önce keşfedilen Si­damara Lahdi’nin eksik parçası olan Eros Başı, 10 Haziran 2023’te Türkiye’ye iade edildi.

İngiltere, bronz imparator heykelini gönüllü iade etti

Boubon Antik Kenti kökenli bronz imparator heykeli, 2011’de bir müzayede evinde satışa su­nuldu. Eseri satın alan kişi, gö­nüllü olarak geçen yıl Türkiye’ye iade etti. MS 2. yüzyıl sonu ile 3. yüzyıl başına tarihlenen heykel, 2 Şubat 2024’te Antalya Müze­si’nde sergilenmeye başlandı. Hellenistik döneme ait mermer heykel başı, eserin sahibinin ve­fatıyla varisleri tarafından Ana­dolu kökenli olduğu gerekçesiy­le 2 Mayıs 2024'te gönüllü ola­rak ABD’den Türkiye’ye iade edildi. 1979’da Manisa’daki Ala­hıdır Tümülüsü’nde yapılan ka­çak kazılar sonucu yurt dışına çı­karıldığı tespit edilen Lidya dö­nemine ait bronz Kline, 2024'te ABD’deki Jean Paul Getty Müze­si'nden iade edildi.

MÖ 530 yılına tarihlenen eser, formu ve süslemeleriyle dikkat çeken özgün bir mezar mobilyası olarak biliniyor.

İsviçre-Türkiye anlaşmasıyla önemli bir adım atıldı

İsviçre'nin Cenevre kentinde gerçekleştirilen soruşturmalar kapsamında ele geçirilen kandil, altın madalyon ve Bizans döne­mine ait sikkelerin geçen yıl ül­keye iadesi sağlandı. 2022’de İs­viçre ile imzalanan ikili anlaşma Türkiye’den yasa dışı olarak çı­karılan arkeolojik eserlerin İs­viçre’ye girmesini engelleyerek, kültür varlıklarının korunması­nı ve Türkiye’ye iadesini kolay­laştıran önemli bir adım oldu.

En son Marcus Aurelius heykeli geldi

Burdur’daki Boubon Antik Ken­ti’nden yasa dışı yollarla çıkarıla­rak Cleveland Sanat Müzesi’nde tespit edilen Roma İmparatoru Marcus Aurelius’a ait bronz hey­kelinin, 10 Şubat 2025’te iadesi sağlandı. Eser, Boubon Antik Ken­ti’ndeki Sebasteion yapısında yer alan onurlandırılmış imparator heykelleri arasında yer alıyor.

Kaynak: DÜNYA - İSTANBUL