Türk TIR'ları ihracatta hızlandı

Aysel YÜCEL

İlk çeyrekteki yüzde 5’lik büyümeye büyük katkısı olan ihracat, lojistik sektörünün de yüzünü güldürdü. Ocak-Nisan 2017 verilerine göre; ilk çeyrekte Türk araçların ihracat taşımaları yüzde 11 arttı. Nisanda da artış devam etti ve ilk 4 ay itibariyle artış yüzde 9 olarak gerçekleşti.

Türk lojistik şirketleri yalnızca ihracatta değil, ithalat taşımalarında da ilk 4 ay itibariyle yüzde 11 artış sağladı. İhracat taşıma pazarında yüzde 80 Türk, yüzde 20 yabancı payında bir değişiklik olmadı ancak, Türk araçlarda artış seyri yabancı araçlardan daha hızlı. UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener, “Bu dikkate alındığında ilerleyen dönemlerde Türk araçların paylarının artacağını öngörüyoruz" dedi.

Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND), ilk dört aylık taşıma rakamlarını açıkladı. Ocak-Mart 2017 verilerine bakıldığında Türk araçlarının 2016’da 281 bin 148 adet olan ihracat taşımasının 2017 döneminde 310 bin 941 adet olarak gerçekleştirildiği ve yüzde 11 büyüme sağlandığı görülmüştü.

2016 Nisan’da Türk araçları 101 bin 642 adet ihracat taşıması gerçekleştirirken, 2017 Nisan ayında bu rakam yüzde 4 artış ile 105 bin 319 olarak gerçekleşti. Türk araçlarının yapmış olduğu taşımalarda, Ocak-Nisan kümülatif toplamına bakıldığında ise 2016 yılı ilk 4 ay toplamında 382 bin 790 adet olan ihracat taşıması 2017 ilk 4 ay toplamında yüzde 9 büyüme ile 416 bin 260 adet olarak gerçekleşti.

En fazla artış Ortadoğu pazarında

Türk araçların taşıma paylarının en fazla artırdığı bölge Ortadoğu oldu. Irak ve Suriye de dahil, bölgeye taşımalar yüzde 16 arttı.Ocak-Nisan 2017 döneminde Irak’a yapılan ihracat taşımaları ilk 4 ay toplamında yüzde 14 büyüme ile 163 bin 533 adet olarak yükselişine devam etti, Suriye’ye ise ilk 4 ayda 49 bin 067 adet taşıma ile yüzde 10 büyüme gerçekleştirildi. Bir önceki ay bu oran yüzde 24 civarındaydı.

Ülke bazında en yüksek artış İran’a taşımalarda oldu. Ocak-Nisan döneminde Türk araçların taşıma sayısı yüzde 51 büyüme ile 18 bin 691 adet olarak gerçekleşti. Rusya ile ticaretteki engeller BDT’ye taşımalarda yüzde 6 düşüşe yol açtı. Ancak bu pazarda da durum toparlanıyor.

Fatih Şener, “Rusya ile imzalanan karayolu anlaşması ile Haziran ayından itibaren ihracatımıza ve taşımacılığa olacak olumlu etkisi net bir şekilde görülecektir” dedi. Avrupa taşımalarında ise ilk dört ayda yüzde 4 artış sağlandı. Doğu Avrupa ve Güney Avrupa ülkelerine olan taşımacılığın daha fazla artış eğiliminde olduğu görülüyor.

Avrupa’dan ithalat yüzde 4 arttı

İthalat taşımalarında geçen yıla göre ilk 3 ay’da taşımalar yüzde 8’lik artış sağlamıştı, ilk 4 ayda ise yüzde 11 artış yaşandığı görüldü.

Avrupa ülkelerinden yapılan ithalat taşımalarında geçen ay olduğu gibi Ocak-Nisan döneminde de yüzde 3’lük artış devam etti. BDT ve Orta Asya ülkelerinden ithalat taşımalarında geçen ay düşüş eğilimi olsa da Nisan döneminde yükselişe geçerek toplamda yüzde 9 artış oranı gerçekleşti. Türki Cumhuriyetlerden ithalat yüklemeleri oranda artışlar olduğu gözlemleniyor.

Ortadoğu ülkelerinden ise yüzde 33 artış sağlanmıştı, bu oran daha da artarak yüzde 52’ye kadar yükseldi. Buradaki en büyük pay yüzde 90 artış ile Irak oldu. İthalat pazarında yüzde 67 Türk, yüzde 33 yabancı payı ile taşımalar gerçekleştirildi. Tahmin edildiği gibi Türk taşımacılarının paylarını artırmaya devam ettiği görüldü.

Transit taşımalar yüzde 20 arttı

Türkiye üzerinden yapılan transit taşımalarda Türk araçları geçen yıla göre yüzde 20 artış gösterdi. Transit çıkışlarda yoğunlukla Irak ve İran’a taşımalar gerçekleştiriyoruz. Irak’a yönelik taşımalarda yaşanan sorunların kısmen çözülmesi ve İran’a uygulanan ambargonun esnetilmesi bu artışalarda etkili oldu. İran plakalı araçlar ülkemizden aylık 2 bin 400 adet transit taşıma gerçekleştirdiler ve Ocak-Nisan toplamında 9 bin 498 adet transit taşıma yaptılar. Bulgaristan, Romanya ve Gürcistan, Azerbaycan araçlarının transit geçişlerinde düşüş yaşandı.

İran'a rest etkili oldu, boş girişler yüzde 82 azaldı

Ülkemize yapılan boş girişlerde en dikkat çekici durum İran araçlarının geçen yıl aynı döneme göre yüzde 82 düşüş göstererek ülkemize aylık sadece 30 adet boş giriş yapmaları oldu.

İran'ın Türk araçlarına yönelik ek maliyet getiren uygulamarına karşın Bakanlığın harekete geçerek İran araçlarına benzer uygulamayı devreye sokması bu düşüşte etkili oldu. Geçen yıl aylık 250- 300 adet boş giriş yapıyorlardı. Gürcistan plakalı araçlar ise Ocak-Şubat ayında yüzde 15 artış sağlamışlardı, Mart ayında düşüş eğiliminde oldular ve Ocak-Nisan toplamında bir önceki yıla göre yüzde 1 düşüş yaşandı.

2017 yılı ilk 4 ayında. 7.626 adet boş giriş yaptılar. Toplamda ise ülkemize yabancı araçlar Ocak-Nisan 2017 döneminde 36 bin 423 adet boş giriş yaparak bir önceki yıla göreyüzde 1 artış yaşadılar. Türk araçlarının ülkemize boş girişleri yüzde 10 artmış durumda. İlk 3 ayda kendi ülkemize toplamda 301 bin 193 adet boş dönüş yapıldı.

Her ay ortalama 75 bin aracımız ülkemize boş dönüyor. 44 bin araç Irak’tan, 14 bin araç Suriye’den, 5 bin 500 araç Gürcistan’dan, 2 bin 300 araç Bulgaristan’dan boş dönüş yapıyor.