Büyükbaş hayvanların ağırlığını temassız ölçecek sistem tescillendi
Atatürk Üniversitesi’nde geliştirilen temassız ölçüm sistemi, büyükbaş hayvanların canlı ve karkas ağırlığını otomatik olarak hesaplayacak. Ultrasonik sensörlerle çalışan portatif cihaz, manuel ölçümlerin dezavantajlarını ortadan kaldırırken hayvan üzerindeki stresi azaltacak. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenen buluş, özellikle köylerde ve hayvan pazarlarında besicilerin işini kolaylaştıracak.
Erzurum’da büyükbaş hayvanların canlı ve karkas ağırlığını temassız ve otomatik olarak hesaplayacak sistem, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillendi.
Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Deniz Dal, yaklaşık 3,5 yıl önce başlattığı çalışmada tarım ve hayvancılığın yoğun olduğu bölgelerde kantar veya tartı bulunmayan alanlarda kullanılabilecek bir yöntem geliştirdi.
Ultrasonik sensörlerle temassız ölçüm
Dal, mevcut manuel ölçüm yönteminin yerine ultrasonik mesafe sensörleri kullanan portatif bir cihaz tasarladı. Bu cihaz, hayvanın göğüs bölgesini birkaç noktadan tarayarak ölçüm alıyor ve bu ölçümleri iki boyutlu koordinatlara dönüştürerek göğüs çevresini hesaplıyor. Böylece canlı ağırlık ve karkas ağırlığı otomatik şekilde tahmin ediliyor.
“Hayvana yaklaşmadan, temassız şekilde ölçüm alıyoruz. Bu hem ölçüm yapan kişiyi tehlikeden uzak tutuyor hem de hayvan üzerindeki stresi azaltıyor” diyen Dal, sistemin içinde mikro denetleyici, lazer konumlandırıcı, iki ultrasonik mesafe sensörü ve bilgilendirme ekranı bulunduğunu aktardı.
Besiciler ve hayvan pazarları için büyük kolaylık
Dal, bu yöntemle manuel ölçümlerde yaşanan zorlukların ortadan kalktığını belirterek, “Çalışmamız özellikle kantara erişimin zor olduğu köylerdeki besiciler ve hayvan pazarlarında alım-satım yapanlar için geliştirildi. Patentimizi aldık, altyapımız hazır, talep olursa sahada kullanıma sunabiliriz” dedi.
Türkiye’de sığır ırklarında canlı ve karkas ağırlık arasında “randıman” olarak bilinen ilişkiye dikkat çeken Dal, cihazın bu oranı da otomatik hesaplayarak kullanıcılara hayvanın et verimi hakkında fikir verdiğini söyledi.
Çalışma, 2022 yılında yapılan patent başvurusunun ardından 2025’te resmi olarak tescillendi.