AB’de ‘yeşil bina’ devri başlıyor

Başak Nur GÖKÇAM

Avrupa Parlamentosu Üyeleri, Avrupa Birliği (AB) sera gazı emisyonlarının yüzde 36’sını oluşturan binalara yönelik yeni kararlar aldı. Konsey ile bir araya gelen parlamento üyeleri, bina sektöründeki enerji tüketiminin ve sera gazı emisyonlarının azaltılması için yardımcı olacak planları kabul etti. Buna göre kamu yetkilileri tarafından kullanılan veya sahip oldukları yeni binaların 2028 itibarıyla sıfır emisyonlu olması gerekecek.

Öte yandan tüm yeni binalarda ise 2030 yılı itibarıyla sıfır emisyon şartı aranacak. Binalarda Enerji Performansı Direktifi tarafından önerilen bu revizyon, AB bina sektöründeki sera gazı (GHG) emisyonlarını ve enerji tüketimini kademeli olarak azaltmayı ve sektörü 2050 yılına kadar iklim açısından nötr hale getirmenin yanı sıra en kötü performansa sahip binaların yenilenmesini ve iyileştirilmesini de amaçlıyor.

Alınan kararlar doğrultusunda 2030 itibarıyla tüm yeni binaların sıfır emisyonlu olması için emisyon hesaplamaları yapılırken üye devletlerin, inşaatta kullanılan ürünlerin üretimini dikkate almaları gerekecek. Bu ürünler incelenirken bir binanın yaşam döngüsü de küresel ısınma potansiyeli doğrultusunda incelenecek ve yeni bina buna göre inşa edilecek.

Fosil yakıtlı kazanlar kullanımdan kaldırılacak

 Kararlar doğrultusunda, üye devletler, ısıtma ve soğutmada fosil yakıtları 2040 yılına kadar aşamalı olarak ortadan kaldırmak için ısıtma sistemlerini karbondan arındırmaya yönelik tedbirleri nasıl benimseyeceklerini özetleyecekler. Tek başına fosil yakıtlı kazanlara sübvansiyon verilmesi 2025 itibarıyla yasaklanacak. Öte yandan kazanı güneş enerjisi termal tesisatı veya ısı pompasıyla birleştiren sistemler gibi yenilenebilir enerjinin önemli bir kısmını kullanan hibrit ısıtma sistemleri için de mali teşvik uygulamalarına devam edilecek.

Tarihi binalar karardan muaf tutulacak

Sıfır emisyon hedefi doğrultusunda tarımsal binalar ve miras binalarının ise yeni kuralların dışında tutulacağı bildirilirken, AB ülkelerinin de ayrıca özel mimari veya tarihi değerleri nedeniyle korunan binaları, geçici binaları, kiliseleri ve ibadet yerlerini de hariç tutmaya karar verebileceği belirtildi. 199’a karşı 370 oy ve 46 çekimser oyla kabul edilen direktifin yasalaşması için Bakanlar Kurulu tarafından resmi onayı bekleniyor.

En az yüzde 16 emisyon azaltımı hedefi

Konut binaları için üye devletlerin, kullanılan ortalama birincil enerjide 2030 yılına kadar en az yüzde 16 ve 2035 yılına kadar da en az yüzde 20 ila yüzde 22 oranında bir azalma sağlanması hedefleniyor. Yeni direktife göre, üye devletlerin 2030 yılına kadar en kötü performans gösteren konut dışı binaların yüzde 16'sını, 2033 yılına kadar ise en kötü performans gösteren yüzde 26'yı minimum enerji performansı gereklilikleri doğrultusunda yenilemeleri gerekecek.

Yeni konutlarda güneş enerjisi zorunluluğu

Teknik ve ekonomik olarak uygun olması durumunda, üye devletlerin, boyutlarına bağlı olarak kamuya ait ve konut dışı binalarda ve 2030 yılına kadar tüm yeni konut binalarında güneş enerjisi kurulumlarını aşamalı olarak yerleştirmeleri gerekecek.

“Enerji faturaları düşecek”

Avrupa Birliği Parlamentosu tarafından alınan yeni kararlara ilişkin değerlendirmede bulunan Binalarda Enerji Performansı Direktifi RaportörüCiarán Cuffe, “Direktif, iklim politikasının toplumumuzdaki daha az varlıklı kesimler için nasıl gerçek ve acil faydalar sağlayabileceğini açıkça gösteriyor.

Bu yasa, enerji faturalarının düşürülmesine yardımcı olacak ve enerji yoksulluğunun temel nedenlerini ele alacak, aynı zamanda AB çapında binlerce yüksek kaliteli yerel iş imkânı sağlayacak. Avrupa'nın karbon emisyonlarının yüzde 36'sıyla mücadele ederek, Avrupa Yeşil Anlaşması'na kesinlikle önemli bir dayanak ekliyor. Bugünkü sonuç, Parlamentonun adalet ve kararlılığı eşit ölçülerde sunan bir Yeşil Anlaşmayı desteklemeye devam ettiğini gösteriyor” ifadelerinde bulundu.