'Rüşvetin önemli bir kısmını büyük şirketler veriyor'
OECD rüşvetin anatomisini çıkardı ve önemli bir kısmının büyük şirketler tarafından verildiğini açıkladı
PARİS - Merkezi Paris'te bulunan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), uluslararası rüşvetin önemli bir kısmının büyük şirketler tarafından verildiğini ve büyük şirketlerin yöneticilerinin bundan haberdar olduğunu bildirdi.
OECD, üye ülkelerle ilgili 400'ün üzerinde yolsuzluk ve rüşvet suçlamasını inceleyerek hazırladığı kapsamlı raporu bugün yayımladı.
Önemli tespitlerin yer aldığı raporda üye ülkelerde, toplam ticari işlemlerin değerinin yüzde 10'u kadar rüşvet alındığı tespitinde bulunuldu. Yine şirketlerin karının yüzde 34,5'inin rüşvete gittiği belirtilen raporda, bununla birlikte rüşvet ve yolsuzluğun tespitinin zor olması nedeniyle bunun sadece "buz dağının görünen bir yüzü" olabileceğine dikkat çekildi.
En büyük rüşvetin devlet tarafından kontrol atlındaki kamu işletmelerinde döndüğü kaydedilen raporda, tahmin edilenin aksine gelişmekte olan ülkelere oranla gelişmiş ülkelerde daha fazla yolsuzluk olduğu bildirildi.
En fazla rüşvetin döndüğü alanlar olarak petrol ve maden (yüzde 19), inşaat (yüzde 15), ulaştırma (yüzde 15) ve iletişim (yüzde 10) gösterildi.
Yine rapora göre kamu şirketlerinde çalışanlar rüşvetin yüzde 27'sini, gümrük çalışanları yüzde 11'ini, sağlık çalışanları yüzde 7'sini, savunma sanayisi çalışanları ise yüzde 6'sını alıyor.
Devlet başkanları ve bakanların yüzde 5'inin rüşvet aldığı tespitinde bulunulan raporda, bununla birlikte bu kişilerin aldığı rüşvetin toplam rüşvet içindeki payını yüzde 11 olduğu bildirildi.
En fazla rüşvetin kamu ihalesi almak için verildiği kaydedilen raporda, bunun toplam rüşvet içindeki payının yüzde 57 olduğu, gümrük işlemleri için verilen rüşvetin bu sıralamadaki payının yüzde 12 olduğu, kayırmacı vergi uygulaması ile sağlanan rüşvetin payının ise yüzde 6 olduğu bildirildi.
İncelemeye alınan olayların yüzde 12'sinde şirket genel müdürlerinin, yüzde 41'inde ise yönetici seviyesindeki kişilerin rüşvete bulaştığı belirtilen raporda, uluslararası rüşvetin dörtte üçünün ara bulucular tarafından gerçekleştiği kaydedildi.
Raporda, bu ara bulucuların önemli bir kısmının devlet memuru, yerel satış sorumlusu, pazarlama, dağım şirketi temsilcisi olduğu belirtildi.
Cezalar
OECD raporuna göre, üye ülkelerde şu ana kadar rüşvet ile ilgili 80 mahkumiyet kararı alınırken, 262 kişi veya şirkete ceza verildi.
Açılan rüşvet davalarının yüzde 69'unun cezai müeyyide ile sonuçlandığı belirtilen raporda, 24 ülkede 390 davanın hala sürdüğü belirtildi.
Davaların ortalama 7,3 yıl sürdüğü ifade edilen raporda, en uzun süren rüşvet davasının ise 15 yıl olduğu kaydedildi. Şu ana da kadar rüşvet suçlamasıyla verilen en büyük maddi cezanın ise 1,8 milyar avro olduğu bildirildi.
OECD Genel Sekreteri Angel Gurria, raporun yayımlanması dolayısıyla yaptığı açıklamada, yolsuzluğun ekonomik büyüme ve kalkınmaya büyük zarar verdiğini belirterek, üye ülkelerde suçluların mutlaka yargı önüne çıkartılıp cezalandırılmasını istedi.