El Baradei: İran yeterince şeffaf değil

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Başkanı Muhammed El Baradei, İran ve Suriye'yi yeterince işbirliği yapmamakla suçladı

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

 

VİYANA - Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Başkanı Muhammed El Baradei, Suriye ve İran'ın nükleer programına ilişkin raporunu kurumun yönetim kurulu üyesi 35 ülkenin heyet başkanlarına ve BM Güvenlik Konseyine sundu.

El Baradei, raporunda UAEK müfettişlerinin haziran ayında Suriye'nin Deir Ezzor'daki tesisinde yaptıkları inceleme sırasında elde ettikleri malzemeler arasında "bazı uranyum parçaları bulunduğunu" belirterek, "elde edilen uranyum parçalarının Suriye yönetiminin daha önce beyan ettiği nükleer envanterde bulunmadığını" bildirdi.

El Baradei, raporunda, tesiste bulunan uranyumun, İsrail'in 2007 yılındaki hava saldırısında kullandığı "füzelerden bulaşmış olma ihtimalinin çok zayıf olduğunu" kaydetti.

Raporunda Suriye yönetimine, nükleer programına ilişkin daha fazla bilgi vermesi çağrısında bulunan El Baradei, Suriye'den, nükleer programına ilişkin açıklamalarını destekleyecek belgeleri de UAEK'ya vermesini" istedi.

İran şeffalık önlemlerini uygulamıyor

Raporda, İran'ın nükleer programına ilişkin bulgulara da geniş yer ayıran Baradei, İran'ın beyan ettiği nükleer malzemenin farklı amaçlar için kullanılmasında bir sapma olmadığının doğrulandığını belirtti, "hem UAEK hem de BM Güvenlik Konseyi'nin çağrılarına rağmen İran yönetiminin nükleer tesislerinde ani denetimleri öngören ek protokolü uygulamamakta ısrar ettiğini" ifade etti.

İran'ın, UAEK'nın çağrılarına rağmen "şeffaflık gereği olan bilgiyi vermeyi reddettiğine" işaret eden El Baredei, "İran'ın, şeffaf işbirliğini reddetmesinin, nükleer programının askeri amaçlı olduğu yolundaki kaygıları gidermeye yetmediğini" kaydetti.

İran uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sürdürüyor

El Baradei raporunda, İran'ın, "BM Güvenlik Konseyi'nin kararlarına rağmen uranyum zenginleştirme ve ağır su reaktöründeki faaliyetlerini askıya almayarak sürdürdüğünü" de ifade etti.

Raporunda, İran'ın, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'nın (NPT), ani denetimleri öngören ek protokolünde öngörülen şeffaflık önlemlerini uygulamadığını" belirten El Baradei, "İran yönetimi ek protokoldeki şeffaflık önlemlerini uygulamadığı sürece nükleer programının askeri amaçlı olduğu yolundaki kaygıları gidermenin mümkün olamayacağını" bildirdi.

El Baradei, İran yönetimine, "güven artırmaya yönelik önlemleri uygulama" çağrısını yinelerken, UAEK yönetim kurulu üyesi ülkelere de "İran'ın nükleer programına ilişkin UAEK'a sundukları belgeleri İran yönetimiyle paylaşmaya izin vermeleri" çağrısında bulundu.

UAEK Başkanı Muhammed El Baradei'nin bugün kurumun yönetimi kurulu üyesi 35 ülkenin heyet başkanlarına ve BM Güvenlik Konseyi'ne sunduğu İran ve Suriye'nin nükleer programına ilişkin raporunun 2-6 mart tarihleri arasında Viyana'da yapılması planlanan yönetim kurulu olağan toplantısında ele alınacağı bildirildi.