9 aylık ortalama büyüme yüzde 4,7 seviyelerine ulaştı
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhuriyet'in 100. yılında ekonominin son 13 çeyrekte aralıksız büyümesini sürdürdüğünü, 2023'ün ilk çeyreğinde yüzde 4, ikinci çeyreğinde yüzde 3,9, üçüncü çeyreğinde yüzde 5,9 büyüdüğünü belirterek, 9 aylık ortalama büyümenin yüzde 4,7 seviyelerine ulaştığını kaydetti.
Yılmaz, TOBB İkiz Kuleler'de düzenlenen Türkiye-Kırgızistan İş Forumu'nda yaptığı konuşmada, 6 Şubat depremlerinde yardıma koşan Kırgızistan’a, Kırgız halkına ve iş insanlarına teşekkür etti, bu dayanışmanın Türk milletinin hafızasında daima yerini koruyacağını söyledi.
Cumhuriyet'in 100. yılında ekonominin son 13 çeyrekte aralıksız büyümesini sürdürdüğünü, 2023'ün ilk çeyreğinde yüzde 4, ikinci çeyreğinde yüzde 3,9, üçüncü çeyreğinde yüzde 5,9 büyüdüğünü belirten Yılmaz, 9 aylık ortalama büyümenin yüzde 4,7 seviyelerine ulaştığını kaydetti.
Yılmaz, ekonominin Orta Vadeli Program'da öngördükleri yüzde 4,4 büyümeye rahatlıkla ulaşabileceğini düşündüklerini dile getirerek, Türkiye'nin dolar bazında 1,1 trilyon dolar civarında ekonomik büyüklüğe ulaşacağını ifade etti.
2002 yılında 36 milyar dolar olan ihracatın 7 kattan fazla artışla 2022'de 254 milyar dolara ulaştığını, 2023'te 256 milyar civarına erişerek tarihi seviyelere geldiğine dikkati çeken Yılmaz, cari işlemler açığında özellikle geçen yıl başlayan gerileme sürecinin devam ettiğini ve ülkeye daha fazla sermaye girişinin görüldüğünü söyledi.
Yılmaz, bu yıl gelişmekte olan ülkelere yönelik artması beklenen sermaye akımlarında Türkiye'nin hak ettiği payı alacağını belirterek, "Ülkemize gerek finansal alanda gerek doğrudan yatırımlar şeklinde daha fazla yatırım, daha fazla fon akışı sağlanacaktır. Bunun emarelerini şimdiden görüyoruz. Son 21 yılda gösterdiğimiz performans da ortada, 2003 yılından bu yana ülkemize gelen doğrudan uluslararası yatırım toplamda 261,3 milyar doları bulmuştur." diye konuştu.
Kırgızistan'ın 2023 yılında milli gelirinin 12 milyar doları aştığını, son üç yılda ortalama yüzde 7 büyüdüğünü anlatan Yılmaz, Kırgızistan'ın 2018-2040 için belirlediği Milli Kalkınma Stratejisi'nin gerçekleşmesinde Türkiye'nin elinden gelen tüm desteği sağlayacağını vurguladı.
"Kırgızistan'daki Türk yatırımlarının miktarının 2 milyar dolara yaklaştığını görüyoruz"
"Gerek Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altında yürüttüğümüz çok taraflı işbirlikleri gerek ikili ilişkilerimizin artan ivmesiyle, Türkiye olarak her platformda Kırgızistan'a, dost ve kardeş ülkeye her türlü desteği vermeye devam edeceğiz." diyen Yılmaz, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2022 yılında bir milyar doları aştığını, 2023 yılında yüzde 42 artışla 1,6 milyar dolar seviyesine yükseldiğini, bu yıl 2 milyar dolar hedefine erişilebileceğini ve orta vadede 5 milyar doların hedeflendiğini dile getirdi.
Yılmaz, Türkiye'de yenilenebilir enerji, tarım teknolojileri, savunma sanayisi ve turizm alanları başta olmak üzere Kırgız iş insanları için pek çok fırsat sahasının bulunduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Karşılıklı yatırımları arttırmamız, ticaretimizin gelişmesi anlamında da büyük katkı sunacaktır. Kardeş Kırgızistan'da ulaştırma altyapısına ciddi yatırımlar yapılması gerekiyor. Telekomünikasyon aynı şekilde, hidroelektrik, mikro karbon sanayi, mineraller, metal ve kıymetli taş madenciliği, tekstil, gıda işleme, tarım ürünleri, ambalaj sanayi ve turizm gibi çok geniş bir yelpazede yatırım fırsatları bulunmaktadır. Siz kıymetli Türk ve Kırgız iş insanlarımızın cesur adımlar atarak bu alanlarda daha fazla işbirliği yapmanızı, ortaklıklar geliştirmemizi tavsiye ve temenni ediyoruz.
Mevcut veriler ışığında Kırgızistan'daki Türk yatırımlarının miktarının 2 milyar dolara yaklaştığını görüyoruz. Ayrıca ülkemiz Kırgızistan'a en çok yatırım yapan 5. ülke konumundadır. Yaklaşık 2 bin kayıtlı şirketimiz bulunmakta Kırgızistan'da ve bunlardan 350 tanesi faal bir şekilde ekonomiye katkıda bulunmaktadır. Ülkemizde ise 269 adet Kırgızistan sermayeli şirket faaliyet göstermektedir. Müteahhitlik alanında da yine bir milyar dolara yakın 93 projeyi üstlenmiş durumda müteahhitlerimiz. Eminim önümüzdeki dönemde de geliştirilecek kalkınma projelerinde, altyapı projelerinde müteahhitlerimiz, inşaat şirketlerimiz Kırgızistan'ın kalkınmasına, gelişimine destek olmaya devam edeceklerdir."
Kara ulaştırması alanında yeni işbirliklerinin tesisi, hava yolunda yeni frekansların tanımlanması başta olmak üzere iş insanlarını birbirine yakınlaştıracak, iş ve ticaret yapmayı kolaylaştıracak, çeşitlendirecek adımları hep birlikte atacaklarını ifade eden Yılmaz, birçok alanda olduğu gibi enerji ve doğal kaynak alanlarında da Kırgızistan'ın potansiyelinin farkında olduklarını, kaynakların en iyi şekilde işletilmesi için Kırgızistan'ın iş insanlarına desteklerinin tam olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, küresel ısınma, iklim değişikliği nedeniyle suyun giderek dünyada çok daha stratejik hale geldiğine, bütün dünyayı etkileyecek bir süreç olduğuna işaret ederek, özellikle Kırgızistan'ın sahip bulunduğu su kaynaklarının çok daha stratejik hale geleceğini, su konusunda Türkiye ile Kırgızistan arasında yapılacak uzun perspektifli anlaşmaların çok değerli ve kıymetli olduğunu vurguladı.
Konuşmaların ardından Türkiye ile Kırgızistan iş dünyası arasında çeşitli alanlardaki işbirliğine ilişkin 9 mutabakat zaptı imzalandı.