Günde 172 iş kazası gerçekleşiyor

ANKARA - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, "Her gün bir milyon iş kazasının meydana geldiği, her yıl 2,3 milyon insanın iş kazaları ve meslek hastalıklarından dolayı hayatını kaybettiği, her bir dakikada 4 çalışanın hayatını kaybettiği bir dünya ile karşı karşıyayız. Bu tablo korkunç bir tablodur. Yılda bir Kuveyt, bir Moğolistan büyüklüğünde bir nüfus yok oluyor, iş ve meslek hastalıklarından dolayı" dedi.

 

"İş Sağlığı ve Güvenliği İçin Avrupa İşbirliği Köprüleri Projesi"nin kapanış toplantısı kapsamında Türkiye ve Batı Balkanlar İş Sağlığı ve Güvenliği Forumu düzenlendi.

 

Çelik, forumun açılışında yaptığı konuşmada, forum ve projenin iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilincin gelişmesi konusunda son derece yararlı olacağına inandığını söyledi. Dünyanın her alanda değişim ve dönüşüm yaşandığını, çalışma şartlarının da bu şartlarda yeni şekiller aldığını belirten Çelik, bu durumun çalışma hayatında riskleri de beraberinde getirdiğini ifade etti.
 

İş sağlığı ve güvenliği konusunun sadece Türkiye'nin değil, dünyanın da sorunu olduğuna işaret eden Çelik, şöyle konuştu:

"Dünyada yaklaşım 3 milyar işgücü var. İş kazaları ve meslek hastalıklarının yüzde yüzü önlenebilirken, her gün bir milyon iş kazasının meydana geldiği, her yıl 2,3 milyon insanın iş kazaları ve meslek hastalıklarından dolayı hayatını kaybettiği, daha doğrusu her bir dakikada 4 çalışanın hayatın kaybettiği bir dünya ile karşı karşıyayız. Bu tablo korkunç bir tablodur. Yılda bir Kuveyt, bir Moğolistan büyüklüğünde bir nüfus yok oluyor, iş ve meslek hastalıklarından dolayı. Olaya mali boyutuyla bakacak olursak 170 ülkenin gayri safi milli hasılasından daha fazla bir maddi kayıpla da dünya sanayisinin karşı karşıya olduğunu görüyoruz."
 

Türkiye'deki iş kazaları ve meslek hastalıkları neticesinde tespit edilen mali kayıpların 7,7 milyar dolayında olduğunu vurgulayan Çelik, şunları kaydetti:

"Türkiye'deki mevcut tablo bizi üzmektedir, üzmeye devam etmektedir. İyileşmeler, olumlu gelişmeler var ama yeterli olmadığını hepimiz bilmekteyiz. Türkiye'de her gün ortalama 172 iş kazası meydana geliyor, 4 ölüm ve 6 sürekli iş göremezlik durumu ile karşı karşıyayız. Genelde rakamlara baktığımız zaman 2002-2012 yılları arısında işyeri sayısında yüzde 105 artış söz konusu. Aynı dönemde işçi sayısında da yüzde 124 artış söz konusu. Ölümlü iş kazalarına baktığımız zaman bu dönemde yüzde 2,5 artış söz konusu. İş kazaları sonucu 2002'de Türkiye'de 872 kişi yılda hayatını kaybederken, 2010 yılında bin 444 kişi hayatını kaybetti. 2012 yılının ilk 11 alında ise 895 emekçimiz hayatını kaybetmiş. Türkiye'de iş kazalarının hangi sektörlerde daha yoğun gerçekleştiğine baktığımızda yüzde 18,3'ünün metalden eşya üretiminde, yüzde 14,4'ünün madende, yüzde 10,2'sinin ise inşaat sektöründe meydana geldiğini görüyoruz."

 

İş kazalarının sadece insan hayatını veya genel ekonomiyi etkilemediğini anlatan Çelik, iş sağlığı ve güvenliği alanında yapılan 1 liralık yatırımın orta ve uzun vadede işletmeye 2 liralık fayda sağladığına dikkati çekti. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin işletmenin imajını yüzde 92, üretimi yüzde 98, ürün kalitesini yüzde 85 etkilediğini belirten Çelik, iş kazası sayısını ise yüzde 88 artırdığını söyledi. Çelik, "İş sağlığı güvenliği tedbirlerinden tasarruf, uzun vadede işletmelere artı değil zarar yazmaktadır" dedi.

 

 

Çelik, Bakanlık olarak son dönemde önemli mevzuat değişikliklerine imza attıklarını ifade ederek, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nu hazırlarken işçi ve işveren tarafları ile bir masa etrafında çalıştıklarını, bundan son derece memnuniyet duyduğunu dile getirdi.

İşçi ve işverenin birlikte çalışmak durumunda olduğunu anlatan Çelik, çalışan ile çalıştıranı ayırmanın artık mümkün olmadığını söyledi. Çelik, "Emek açısından var olan sorunları bir masa etrafında konuşma olgunluğunu gösteriyoruz ama çözümünde geç kalıyoruz" diye konuştu.

Kayıtdışı ekonominin dünyanın en büyük sorunu olduğuna işaret eden Çelik, "Kayıtdışının en önemli ilacı örgütlü toplumdur" dedi. Kayıtdışı istihdamı yüzde 53'ten yüzde 37'ye çektiklerini belirten Çelik, 2023'te kayıtdışı istihdamı yüzde 15'lere indirmeyi hedeflediklerini vurguladı.

 

 

Yasanın ikincil mevzuatının hazırlandığına dikkati çeken Çelik, yasanın büyük bölümünün 1 Ocak 2013'te yürürlüğe gireceğini hatırlattı.

Rekabeti de dikkate alarak, 1-9 çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerinin iş sağlığı güvenliği hizmetlerinin finansmanı üstlendiklerini belirten Çelik, "Apartmanların bile iş sağlığı uzmanı ve hekim bulundurması gerektiği" yönündeki haberlerin doğru olmadığını söyledi.

Alınan önlemlerin içeriği dikkate alınmadan sanki yanlış bir şey yapılmış gibi yasaya leke sürülmek istendiğini ifade eden Çelik, tüm çalışanların güvenliğini sağlamakla yükümlü olduklarını dile getirdi. Çelik, "Yılda bir, o apartman kapıcısının hangi koşullarda hizmet ettiğini hizmet aldığı güvenlik uzmanının görmesi gerekiyor, eksiklikleri tespit etmesi gerekiyor. O apartmanda sadece apartman görevlisi yaşamıyor, onlarca, yüzlerce vatandaşımız yaşıyor. Bu düzenlemeler, o apartman görevlisi ve apartmanlarda yaşayanların geleceği açısından çok önemli ve yerinde" diye konuştu.

 

 

TİSK ve MESS Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Kudatgobilik, projenin MESS ve Türk Metal Sendikası ortaklığı ile hazırlandığını ve Avrupa Komisyonu Genişleme Direktörlüğü tarafından "IPA Sosyo-Ekonomik Ortaklık Programı" kapsamında finanse edildiğini söyledi. Proje için Avrupa Komisyonu'nun katkısının yaklaşık 500 bin avro olduğuna dikkati çeken Kudatgobilik, proje ile Türkiye ve Batı Balkan ülkelerindeki işçi ve işveren kuruluşlarının iş sağlığı ve güvenliği alanındaki kapasitelerinin ve hizmetlerinin geliştirilmesi hedeflendiğini anlattı.

İşletmelerde iş sağlığı ve güvenliği koşullarının iyileştirilmesi, iş kazalarının önlenmesi için işverenler ile çalışanların işbirliğinin gerektiğini vurgulayan Kudatgobilik, şöyle konuştu:

"İş kazaları ve meslek hastalıkları başta doğrudan zarara uğrayan çalışanlar olmak üzere işletmeleri, sosyal güvenlik sistemlerini, ekonomiyi ve en geniş anlamıyla toplumu olumsuz şekilde etkilemektedir. Yol açtığı insani ve ekonomik sonuçlar göz önünde bulundurulduğunda, kamuoyunun iş kazası ve meslek hastalıklarıyla ilgili yeterli bilinç düzeyine ulaşamadığı görülmektedir. Bu nedenle ulusal gündemlerimizin her alanında iş sağlığı ve güvenliğinin yaygınlaştırılmasının sağlamak hepimiz için önemli bir görevdir.

Önce insan yaklaşımıyla olaya bakalım. Yöneticilerimiz ve çalışanlarımızın iş güvenliği konuları önem sırasında bir numaradır. Bir işletmede iş güvenliği ve işçi sağlığı güvenliği problemi varsa bütün diğer meseleler durur, o problem idarenin bir numaralı problemi olur. 'Canım idare edelim, bugün de böyle çalışalım yarın bakarız' bizim tarafımızdan kabul gören bir yaklaşım değil."

Türk Metal Sendikası Genel Başkanı Pevrul Kavlak, işçi sağlığı ve güvenliğinin tüm toplumu ilgilendirdiğini ifade ederek, "Herkes kendi sorumluluğunu yerine getirdiği takdirde, hiç kuşkusuz bu problemin üstesinden gelinecektir. Bu bağlamda güncel gelişmelerin takibini sağlayan bilinç ve duyarlığın arttırılmasına yönelik etkinliklere duyulan ihtiyaç, her zamankinden fazladır" dedi.

Samsun'da bir iş yerinde gerçekleşen iş kazası sonucu 5 işçinin hayatını kaybettiği ve 17 işçinin ise yaralandığını hatırlatan Kavlak, yaralanan işçiler arasında bacaklarını kaybedenlerin olduğunu dile getirdi. Kavlak, bu durumun sendika düşmanlığı yaparak çalışanı, güvenceden ve iş güvenliğinden mahrum bırakan vurdumduymazlığın bir sonucu olduğunu savundu.

Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu Başkan Yardımcısı Bela Szombati, AB'nin genişleme süreci çerçevesinde AB'nin Batı Balkanlara ve Türkiye'ye yardımının yıllık 1,8 milyar avroya ulaştığını vurguladı. Yıllık yardımın yarısının Türkiye'ye verildiğini belirten Szombati, "İş sağlığı için verilen yardım, şu anda 21 milyar avroya ulaştı" dedi.