İşçi-işveren uyuşmazlıklarının çözümü hızlanacak
Çalışma hayatına köklü düzenlemelerde büyük oranda uzlaşma sağlandı.
Mehmet KAYA
ANKARA - Türkiye’de açılan ekonomik davaların yarısı işçi ve işveren arasındaki başta kıdem tazminatı olmak üzere uyuşmazlıklardan kaynaklanıyor. İş mahkemelerinde dava sürelerini kısaltmak ve mahkemelerin yükünü azaltmak üzere hazırlanan taslak kamuoyuna açıklandıktan sonra yürütülen görüşmelerde büyük oranda uzlaşma sağlandı. İşçinin işten ayrıldıktan sonra dava açabilmesine yönelik sürenin 2 yıla düşürülmesi ana tartışma konusuydu. Halen 10 yıl olan bu sürenin, kamunun geçmişe yönelik inceleme zamanaşımında olduğu gibi 5 yıla düşürülmesi konusunda uzlaşma sağlandı. Genel olarak, zaman aşımına yönelik bir değişiklik yapılırsa da 3 yıla indirilebilecek. Sendikaların itirazları bu noktaya yoğunlaşmıştı.
Tasarının diğer kritik maddesi, dava açmadan önce zorunlu olarak arabulucuya gidilmesi uygulamasına yönelik olarak da işçi sendikaları büyük ölçüde itirazlarını çektiler. Bölgesel olarak sendikaların da dahil olacağı arabulucu mekanizması oluşturulacak. Olası şekilde arabulucuların hatalarına bağlı olağandışı durumlarda da yargıya gitmek kolaylaştırılacak.
DÜNYA’nın edindiği bilgilere göre taslağa görüşmeler sonunda son şekli verilmedi. Referandum çalışmaları nedeniyle de nisan ayı sonrasına bırakıldı. Bakanlık topladığı görüşler çerçevesinde Bakanlar Kurulu’na bir sunuş yapacak. Sunuşta, zaman aşımının 5 yıl olarak teklif edileceği öğrenildi.
Tasarıda öngörülen zorunlu arabuluculuk mekanizmasına ilişkin olarak da, arabuluculuk bürosu sayısının artırılması ve daha kurumsal bir yapının oluşturulmasına yönelik olduğu belirtildi. Yapılan değişiklik önerileri içinde, arabuluculuk bürosuna yönelik yargının daha etkin olmasını da sağlayacak şekilde, çok sayıda arabuluculuk bürosu kurulmasının da değerlendirildiği kaydedildi.
İş Mahkemeleri Kanun Tasarısı’nda, dava sayısının azaltılmasına ve süreçlerin hızlandırılmasına yönelik düzenlemeler öngörülmüştü. Bu kapsamda, arabulucuya başvurmadan iş mahkemelerine dava açılması önlenmiş ve işten ayrıldıktan sonra 2 yıl içinde kıdem, izin vb. alacaklar ile SGK eksik prim davaları gibi şahsi uyuşmazlığın açılması zorunlu kılınmıştı.