İstanbul, Ortadoğu ve ABD ticaretinin merkezi olacak

Ferit PARLAK

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, ABD ile ekonomik ilişkilerin özel sektör temsilcileri aracılığıyla geliştirilmesi için çeşitli platformların hayata geçirileceğini açıkladı. TOBB tarafından organize edilen ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın da katıldığı “Türkiye Yatırım Haftası” etkinlikleri, ABD’nin çeşitli kentlerinde toplantı, firma ziyaretleri ve incelemelerle devam ediyor. ABD’nin Seattle ve Chicago şehirlerinde yapılan toplantılarda, ABD Ticaret Odası’nın Orta Asya ve Avrupa’dan Sorumlu Başkan Yardımcısı Khush Chosky’den Türkiye ile ABD arasında serbest ticaret anlaşması yapılmasına destek geldi. Öte yandan, 500’ü aşkın ABD merkezli şirketin 2014’te Türkiye’ye gelerek çalışma yapacağı belirtildi. “Türkiye Yatırım Haftası” etkinliği kapsamında, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu başkanlığındaki heyet, ABD’nin Seattle kentinde düzenlenen toplantıya katıldı ve yazılım devi Microsoft’u ziyaret etti.

İstanbul’a “Ortadoğu Ticaret Diyalog Merkezi”

Etkinliklere ilişkin gazetecilerin sorularını yanıtlayan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye ile ABD arasındaki ekonomik ilişkilerin yeni kurumsal yapılarla gelişeceğini vurguladı.

Hisarcıklıoğlu, Türkiye Yatırım Haftası etkinliğinden önce İstanbul’da Amerikan Ticaret Odası temsilcileriyle bir çalışma toplantısı yaptıklarını belirterek, ABD ve Türkiye’nin Ortadoğu ülkeleri arasında ticaretin kolaylaştırılması, artırılması için bir inisiyatif başlattığını kaydetti. Hisarcıklıoğlu şunları kaydetti: “İlk defa burada açıklıyorum, (yapılan toplantıda) basın yoktu, Ortadoğu ticaret sürecini başlattık. Mısır, Ürdün, Filistin ve İsrail ile birlikte Türkiye ve ABD ile birlikte ilk defa 2 gün bölgede diyalog kurulabilir mi, işbirliği yapılabilir mi diye ele aldığımız konular arasında pazara giriş, malların dolaşımının kolaylaştırılması, enerji, bilişim üzerinde özel ekonomik bölgeler kurulması noktasında işbirliği yapılması mutabakatı sağladık. Bunun kurumsal takibi için Amerikan Ticaret Odası’nın da desteği ile beraber İstanbul’da Ortadoğu Ticaret Diyalog Merkezi kuruyoruz. Bütün Ortadoğu ülkelerine açık olacak. Ayın ilk haftasında Amerikan Ticaret Odası Ankara ve İstanbul’a 20 firmadan oluşan 30 kişilik bir heyet geldi.

Bu Amerika ziyaretimizde de yoğun bir program yaptık. Bir anlaşma daha yapacağız, Amerikan Ticaret Odası İstanbul’da temsilcilik açacaklar. Bizim Washington temsilciliğimiz var, onlarda İstanbul’da temsilcilik açacaklar. Bizim Amerikan Ticaret Odası ile yaptığımız anlaşmada, özellikle en önemli işi kendi firmaları nezdinde lobicilik yapıyorlar, bu kapsamda transatlantik ticaret ve yatırım anlaşmasında AB’de sürdürülen müzakerelerde bizim desteklenmemiz ve bu sürece dahil olmamız noktasında Amerikan iş dünyası olarak desteklerini sağlayacaklar.”

Amerika-Türkiye İş Konseyi kurulacak

TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, DEİK’in ABD’de karşılığında eş kuruluş olmadığı için mevcut sistem içinde bir iş konseyinin oluşturulamadığını belirterek, ABD Ticaret Odası bünyesinde Amerika-Türkiye İş Konseyi kurulacağını açıkladı. Hisarcıklıoğlu, “Şimdi Amerika Ticaret Odası kendi bünyesinde Amerika-Türkiye İş Konseyi’ni kuruyor. Bu iki ülke arasındaki işbirliğini daha derine indirecek. Yatırım ziyaretlerini firma firma bir araya getirecek bir yapı kuruluyor. Coca Cola’nın CEO’su Muhtar Kent başkanlık yapacak” dedi.

Amerika-Türkiye İş Konseyi’nin İstanbul’da TOBB’un binasında bir temsilcilik açacağını bildiren Hisarcıklıoğlu, 2012’de TOBB ile ABD Ticaret Odası arasında imzalanan işbirliği anlaşmasının başta ikili iş ilişkilerine aracılık etmek üzere bir dizi yeni imkanı geliştirdiğini hatırlattı. Hisarcıklıoğlu, yürütülen Türkiye Yatırım Haftası etkinliğinin de Türk firmalarının doğrudan iletişim kurması açısından güçlü bir organizasyon olduğunu anlattı.

TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, ABD Ticaret Odası ile daha önce bir işbirliği anlaşması yaptıklarını belirterek, atılan adımların bu anlaşmanın ardından hızlandığını vurguladı. ABD Ticaret Odası’nın lobi gücünü Türkiye lehine kullanacağını belirten Hisarcıklıoğlu, Avrupa Birliği nezdinde de Türkiye lehine girişimlerin olacağını belirtti.

Hisarcıklıoğlu, gazetecilerin Türkiye’nin dış ekonomik ilişkilerine ilişkin bir soruyu yanıtlarken de, dünyada yeni bir ekonomik düzenin oluştuğunu ve Türkiye’nin bunun dışında kalmaması gerektiğini vurguladı. Hisarcıklıoğlu, “Bir şeyi ıskalıyoruz. Yeni bir ekonomik dünya kuruluyor. Nedir bu. Dünyanın dörttü üçünü kapsayan ekonomiler birleşiyor. Biz AB’ye girelim derken ekonomide yeni bir değişim var. ABD, Pasifik ve AB. Aralarında ticarette engel yok gümrük duvarı yüzde 3. Gümrükleri sıfırlıyorlar yatırım, bankacılık ve tarımda standartları aynı oluyor. Dünyanın dörttü üçü biraraya geliyor, dışarıda ise sadece Rusya, Afrika, Orta Doğu ve Hindistan kalıyor” dedi.

“Kendi içimizdeki meselelere çok fazla odaklanıyoruz” diyen Hisarcıklıoğlu, “Katıldığımız bir iş yemeğinde bir firma ile görüştük. Kurulalı 3 yıl 3 ay olmuş. İki arkadaş fikri buluyorlar. 4 milyar dolarlık bir şirket iki tane bilgisayar. Bu tip fikirlerle yatırım yapan yoktu Türkiye’de. Akıllı gençlerimiz var bizim bunları değerlendirmemiz lazım” diye konuştu.

Şirket bazında roadshow

Türkiye Yatırım Haftası etkinliğinin şirketler için yeni bir açılım sağladığına işaret eden Hisarcıklıoğlu, Nisan ayında yapılan etkinliğin ardından, Türkiye Yatırım Haftası’nın “şirket bazında roadshow” imkanı içeren bir yapı olduğunu kaydetti. Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin hem kamu yönetimi hem de şirketler bazında hata yapmaması gerektiğini de vurgulayarak “Firmalarla ne olduğu somut ne var detayını vermem doğru olmaz. ABD’nin planında şu anda yokuz. İşin içerisinde bize selam veren yok. Gel senle de bunun paralelinde götürelim diyen yok. Türkiye fikri bazda buna hazırlanması lazım. Gümrük Birliği’nde bazı yanlışlar vardı. Ama STA yaptığı ülkelerde bize de masada olun diyorlar biz olmayız diyoruz. Adamlar bize size yalvardık siz gelmediniz diyorlar. Bu tip yanlışlıkları yapmamak için. bunları konuşursak, herkes düşünmeye başlayacak hem de bu işin lobisinde kanaat oluşacak. Çocuklarımız açısından önemli” diye konuştu.

2014’te 500 ABD’li şirket Türkiye’ye incelemeye gelecek

ABD Ticaret Odası’nın Türkiye, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’dan Sorumlu Başkan Yardımcısı Khush Choksy, 2014’te Türkiye’de büyük bir yatırım konferansı düzenleyeceklerini açıkladı. Choksy, konferansa birçok alanda faaliyet gösteren şirketlerin çağrılacağını ancak henüz duyuruyu yapmadıklarını anlattı. Ortadoğu Ticaret Diyalog Merkezi girişimine ilişkin olarak ise Choksy, “Bu yeni bir proje, bölgeye de faydası olacak. Özel ekonomik bölgeler kurulmasına yönelik çalışmalar yapacağız. Türkiye’den İsrail aracılığı ile Ürdün ve diğer Ortadoğu ülkelerine ulaşım imkanları girişimcilik diğer bir üzerinde çalışacağımız bir konu. Sadece ABD veya Türkiye için olmayacak bütün bölgeye faydalı olacak” dedi. Choksy, iki ülke ticaret hacminin artırılmasını hedeflediklerini dile getirerek iki ülke arasında Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzalanması girişimlerine destek verdiklerini anlattı. Bir uzmanın bu konuda Türkiye’de çalışma ziyareti yaptığını belirten Choksy, “ABD yönetiminin de STA görüşmelerini başlatması için adım atmasını istiyoruz” diye konuştu.

Öte yandan, Türk heyetinin ziyaret ettiği yazılım devi Microsoft’un Kamu İşlerinden Sorumlu Dünya Başkanı Laura Ipsen, başta eğitim olmak üzere Türkiye’deki bilişim yatırımlarına ilgi duyduklarını belirtti. Türkiye’nin Microsoft için değerli bir ülke olduğunu ifade eden Ipsen, “Microsoft’un gelecek vizyonu ile Türkiye’nin 2023 Vizyonunun bu kadar örtüşüyor olması bize yapmak istediklerimizi gerçekleştirmek konusunda büyük cesaret veriyor”  dedi.

Babacan: Türkiye “first class” bir ekonomi sağladı

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Türkiye Yatırım Haftası etkinlikleri kapsamında düzenlenen toplantıda yaptığı konuşmada, “Ekonomideki değişimler Türkiye’yi ‘first class’ bir ekonomi yaptı” dedi.  Bir çok ülkede hükümetlerin büyümek için büyük paralar harcamak zorunda kaldığını ifade eden Babacan Türkiye’de ise büyümenin özel sektörün atılımları ile gerçekleştiğini kaydetti. Küresel ekonomilerde yaşanan krize rağmen son beş yılda Türkiye’nin finans sisteminde yaralanma olmadığına dikkat çeken Babacan, İstanbul’un uluslar arası alanda önemli bir finans merkezi olmasının hedeflendiğini vurguladı. Türkiye’nin son dönemde yaptığı siyasi reformlar ve laiklikle ilgili tartışmalara da değinen Babacan, Türkiye’deki kendi dönemleri öncesindeki laiklik anlayışının sağlıklı olmadığını iddia ederek, “11 yıldır yapmaya çalıştığımız, Anglo-Sakson bir laiklik anlayışına gitmek. Ülke etnik ve dini inanışlara eşit uzaklıkta olmalı. Şimdi normalleştiriyoruz” dedi.