İstihdam Strateji Taslağı esnekleşme modelini getiriyor

Mehmet KAYA

ANKARA - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından parlamentonun açılımsıyla gündeme getirilmesi planlanan çalışma hayatı düzenlemelerinin kapsamının daraltıldığı öğrenildi. Bugün toplanması beklenen Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda, uzun süredir gündemde olan ancak, henüz resmi olarak tartışmaya açılmayan İstihdam Stratejisi Taslağı ele alınacak.

Taslağın büyük kısmı işgücünün ucuzlatılmasına yönelik esnekleşme modellerini öneriyor. EKK’da kısa vadede yapılması planlanan çalışma hayatına ilişkin düzenlemelerin de görüşülmesi bekleniyor.

DÜNYA’nın edindiği bilgilere göre, EKK gündemine gelecek düzenleme çalışmalarında, SGK ve çalışma hayatına yönelik bazı aksaklıkları düzenleyecek teknik hükümler dışında, kamuda taşeron işçi çalıştırılması ve doğum izninin yeniden yapılandırılması dışında çalışma hayatına sistematik değişiklik getirecek düzenleme yer almayacak. Edinilen bilgiye göre, taşeron işçilikle ilgili düzenleme, kamuda ihaleyle alınan işlerde çalışanların her türlü uyuşmazlıkta alt işverenin sorumlu tutulması hükmü yer alacak. Taslakta, kamuda alt işverenlik sözleşmelerin 3 yıla kadar yapılabilmesine imkan sağlanacak. İşçilerin bu yolla kıdem ve diğer izin haklarını kullanması amaçlanıyor.

Taşeron işçiler ağırlıkta

EKK’da tartışılması beklenen yeni pakette taşeron işçilere yönelik yeni hükümler de bulunuyor. Taslakta, kamu kurum ve kuruluşlarının 3 yıla kadar sözleşme  imzalanmasına imkan veriliyor. Böylece, alt işveren kullanan kamu kurumlarında çalışan işçilerin tazminat ve izin gibi sosyal haklarını kullanması sağlanacak. Taşeron işçi kullanmaya yönelik diğer düzenleme ise kıdem tazminatına ilişkin yapılacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, sadece kamuda çalışan alt işveren işçilerine yönelik olarak uygulanacak bir düzenleme önerisini EKK’ya sunacağını açıkladı.

Bu düzenleme, işçilerin bireysel emeklilik sistemi benzeri bir fon aracılığıyla birikimde bulunmasını içeriyor. Bu sistemde, işveren zorunlu olarak işçi adına emeklilik hesabı oluşturuyor. Kamuda çalışan alt işverenlere yönelik diğer düzenleme önerisi ise işveren sorumluluğuna yönelik olacak. Kamu kurum ve kuruluşlarımsözleşmeler yoluyla sıklıkla davaya konu olan ve üniversiteler ile belediyelerin yüksek tazminatlar ödemesine ya da kadro açmasına yol açan mevcut “muvazaa” süreçlerinin dışında kalması için işveren sorumluluklarının tamamını alt işverene yükleyebilecek.

Çalışma Yasasına göre işveren “asıl iş” olarak tanımlanan ana faaliyetini oluşturan işlerde taşeron aracılığıyla işçi çalıştıramıyor. Çalıştırılması halinde bu hükme aykırılık tespit etmesi halinde taşeron işçiler de asıl işçilerle aynı haklara sahip sayılıyor.

Taşeron işçileri korumak amacıyla, taşeron tarafından işçilerin ücretlerinin yatırılmaması halinde asıl işverenin işçi maaşlarını doğrudan hesaplarına yatırabilmesine yönelik düzenleme de taslakta yer alacak.

Kadınların doğum izni

EKK’da kadınların doğum iznine yönelik bir düzenleme de önerileceği öğrenildi. Bakan Faruk Çelik, halen 16 hafta olan iznin, 18 ya da 20 hafta olmasını önereceklerini açıkladı.

Hazırlıkları tamamlanan İstihdam Stratejisi’nde ise eğitim-istihdam ilişkisinin güçlendirilmesi, güvenceli esneklik, özel-dezavantajlı gruplara yönelik istihdam, istihdam-sosyal koruma ilişkisinin güçlendirilmesi olmak üzere 4 eksende politikalara yönelik başlıklar yer aldı. Taslağın “güvenceli esneklik” bölümü, başta kıdem tazminatının fon esasına göre düzenlenmesi, yeni kısmi süreli çalışma modellerinin sağlanması, işe giriş çıkışların kolaylaştırılması olmak üzere çalışma yaşamında çok sayıda değişikliği
öngörmesi bakımından en geniş tutulan bölüm oldu.