Eylül ihtimali güçlendi
ABD Merkez Bankası’nın 4.5 trilyon dolarlık bilanço daraltılmasına ilişkin stratejileri piyasaların gündemini uzun süredir meşgul ediyor. Son yapılan ankete göre banka yeni aksiyonu için eylülde harekete geçecek.
Aydın ŞAHİNALP
ABD Merkez Bankası Fed, Reuters’ın ekonomi uzmanları üzerinden gerçekleştirdiği son ankete göre, eylül ayında 4 trilyon doları aşan dev bilançosunu küçültme planlarını açıklayacak. Ankete katılan ekonomistler ayrıca merkez bankasının faiz tetiğini yeniden çekmek için dördüncü çeyreğe kadar bekleyeceğini öngörüyor.
Bank of America Merrill Lynch’in (BoFAML) küresel ekonomi sorumlusu Ethan Harris, konuya ilişkin olarak yaptığı açıklamada şunları söyledi, “Son açıklamaların ışığında düşünüldüğünde Fed bilanço küçültme planını eylül ayında, faiz artırımı kararını ise aralık ayı toplantısında ilan edecek.
Faiz artışı tahminleri ötelendi
Geçen ay gerçekleştirilen anketler Fed’in faiz artışına eylül ayında gideceği yönündeydi. Fakat bu beklentiler şimdi üç ay ya da bir çeyrek ileri atıldı. 100 ekonomistin katıldığı son anket Fed fonlama faizini 1.25-1.50 aralığına aralık ayında çekecek. Finansal piyasalarda ise aralık ayında olası 25 baz puanlık bir faiz artışı yüzde 43’ü oranında fiyatlandırılıyor. Bunun en büyük nedeni olarak ABD’den gelen son ekonomik verilerin özellikle enflasyonun beklenenden zayıf olması gösteriliyor. ABD Dolar’ı da sepet kurda rakipleri karşısında dayak yedi ve 10 ayın en düşük seviyesine yakın seviyelerde işlem görüyor.
ABD Merkez Bankası bu yıl iki kez faiz artırdıktan sonra temkinli davranıyor. Reuters’ın anketine katılan ekonomistlerin üçte ikisi bankanın devasa bilançosunda yer alan tahvil portföyünü eylül ayı itibariyle eritmeye çalışacağı tahmininde bulundu.
Bank of America Merrill Lynch’in (BoFAML) küresel ekonomi sorumlusu Ethan Harris ise bu konuya biraz faklı yaklaşıyor. Ve ekliyor: “Fed’in kendi önünde geçerek hareket etmesinden endişe duyuyoruz. Fed’in bilanço küçültme hikayesini sattığı fikrine katılmıyoruz. Ve bilanço küçültülmesi odaklanmamamız gereken bir şey. Bunun sadece arka planda olması gerekir diye düşünüyoruz. Bir anlamda, kendi politika araçlarını otomatik pilota bağlıyorlar. Bunu yapmamaları gerektiğini düşünmüyorum.”
Çok az sayıda ekonomist, 25-26 Temmuz’daki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında Fed’in bilanço küçültme planını ilan etmesini bekliyor.
Enflasyon görünümü bozuluyor
Dünyanın bir numaralı ekonomisi ABD’de yüzde 4.4 işsizlikle istihdam piyasasında görünüm güçlü. Ancak ücretlerdeki zayıf artış ve enflasyondaki bozulma Fed’in faiz tetiğine yeniden basmasını engelliyor. Reuters anketine katılan ekonomistler geçtiğimiz ay yüzde 1.6-1.7 aralığında olan çekirdek enfl asyon tahminini (PCE) yüzde 1.5-1.6 olarak aşağı yönde revize etti. Ekonomik büyümede de büyük resim iç açıcı görünmüyor. Ankete katılan ekonomist tahminlerinin medyanına göre ABD ekonomisi ikinci çeyrekte yüzde 2.7 büyüyecek. Yıllık olarak da yüzde 2.2-2.5 aralığında gerçekleşecek. Fed Başkanı Janet Yellen Senato’da yaptığı açıklamalarda, Başkan Donald Trump yönetiminin yüzde 3’lük büyüme hedefinin gerçekleşmesinin ‘çok zor’ olacağını ifade etmişti.
Bilanço hamlesi kritik zamana denk geliyor
ABD Hazine tahvillerinin oyun kitabında, ‘Büyük Buhran’dan bu yana çok büyük değişiklikler olmadı. İlk olarak traderlar düşüş eğilimiyle yeni bir yıla girmeye hazırlanırken, ekonomik toparlanma devam ederken nispeten düşük uzun vadeli faizlerde değişiklik olup olmayacağı muamması tahvil getirilerini yukarı çekti. Ardından kademeli kapitülasyon, hazine tahvillerine gelen küresel talep ve enflasyonist baskılar ile Fed’in agresifliği getirilerin inmesine yol açtı.
Hazine tahvili piyasasında en azından bir kritik konuda önemli bir değişiklik olmak üzere. ABD Merkez Bankası, parasal gevşeme hamlesinin artık gerekli olmadığı düşüncesiyle 4.5 trilyon dolarlık devasa bilançosunu küçültmek için kolları sıvıyor. Hazine tahvilleri piyasasına yönelik merkez bankası desteğinin geri çekilmesi, hızla büyüyen bütçe açıklarının görünümüne bağlı olarak ABD Hazine Bakanlığı’ndaki borç yöneticileri için pek de uygun olmayan bir zamana gelecek gibi.
Zira geçtiğimiz haziran ayında ABD Kongresi Bütçe Ofisi (CBO), 2017 yılı için bütçe açığı tahminini 693 milyar dolara; yani yıl başında tahminlerinden 134 milyar dolar yükseğe revize etti. Fed yetkilileri parasal sıkılaştırmaya gidilme sürecini, “ boyanın kuramasını beklemek” diye nitelendiriyor.
Fed Başkanı Janet Yellen’ın son açıklamalarındaki ‘güvercin’ tonlama traderların faiz artırımının bilanço küçültme planı masaya gelene kadar rafa kaldırmasına neden oldu. Piyasa oyuncuları Fed’in bilanço küçültmesi hamlesinin sonbaharda geleceğini bekliyor. Fed, programın ilk çeyreğinde ayda maksimum 6 milyar dolarlık hazine bonusu ve 4 milyar dolarlık mortgage menkul kıymetinin bırakılacağını açıkladı. Ardından da 30 milyar doları bulana kadar ayda 10 milyar dolar tutarında artışa gidilecek. Bu da bu yıl 18 milyar dolarlık hazine tahvili ve de 12 milyar dolarlık ipotek menkul kıymetinin tahsil edilmesi anlamına geliyor.
