Kaza İnceleme Ekibi 'Kara Kutu'yu deşifre edecek

Ülkemizde her yıl binlerce insanın can ve mal kayıpları yaşadığı trafik terörünü önlemek üzere iki tebliğ yayınlandı. Ağustos ve eylül aylarında peşi sıra yayımlanan bu tebliğler sevindirici. Yayımlanan bu tebliğlerle DÜNYA Gazetesi'nde 01.02.2014'te yayımlanan "Karayollarında ‘Kaza İnceleme Ekibi’ Oluşturulmalı" başlıklı yazımda yer alan Kaza İnceleme Ekibi üyelerinin bilirkişi olarak seçilmesi şeklinde oluşumuna karar verildiği anlaşılmakta. Bu tebliğler kazaların oluşumu ve önlenmesi açısından çok önemli. Artık kazaların neden kaynaklandığını teknik bir arızadan mı, yoksa kullanıcımı veya arazi (yol, doğa vb.) nedenlerden kaynaklandığına karar verecek konularında uzman bir 'Bilir Kişi' ekibi oluşturulacak. Ancak, tebliğde "Bilirkişi" olarak ifade edilmesi ne derece doğrudur. Müracaat şeklinin belirleneceği tebliğ Resmi Gazete ve www.kaik.gov.tr adresinde yer almaması nedeni ile net anlaşılamamakta. 

1 Şubat 2014'te yayımlanan yazımda da belirttiğim gibi 'Bilir Kişi' Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) oluşturan oda ve borsa üyelerinin katılacağı "Kaza İnceleme Ekibi" belirleyici kuralların tartışılacağı bir ortam olabilmeli.

Neden TOBB...

Karayolunda seyreden tüm motorlu araçların (otobüs, kamyon, otomobil) üretimini, yedek parça ve aksamlarını yapan ve ithal eden firmalar kuruluşların Ticaret Odaları, Sanayi Odaları üyeleridir. 

TOBB üyelerinin de katkıları ile oluşabilecek 'Kaza İnceleme Ekibi' üyelerinin 7 bölgede her bir olay esnasında kısa sürede toplanabilmesi ve olay yerine intikali sağlanabilmeli. Bu imkan da arıza veya kazanın olduğu il-ilçe de TOBB'a üye Oda Borsa bulunacağı da aşikar.'Kaza İnceleme Ekibi'nin tüm masrafları (ulaşım, konaklama, yeme) TOBB üyesi oda ve borsa tarafından karşılanabilecek. Ayrıca ekip raporu oluşturması esnasında TOBB üyesi oda ve veya borsa binasının çalışma imkanları kullanabilecektir.

Bilirkişi tabirinin genel de mahkeme konularına giren olaylarda gündeme gelmesi nedeni ile bence Kaza İnceleme Ekibi oluşumu, Ulaştırma Bakanlığı Bölge Müdürlükleri'nde özel bir büro oluşturularak bölge dahilinde ve bölge haricinde tüm Kaza İnceleme Ekibi bilgilerini muhafaza edilebilmeli bu ekibi bölgenin bu bürosu sekretaryalık görevini yerine getirebilmelidir.

Teknik ekibin yanı sıra hukuksal, işletmeci ve vaka çözümünde ustalaşmış, raporlama konularını bilen ve 'Kaza İnceleme Ekibi'de sadece motor ustası, lastik uzmanı, öğretmen, kimyacı, elektrikçi, kaportacı, kaynak ustası vb. konularında faal olanlar değil, aynı zamanda liderlik yapabilecek değişik meslek mensupları da yer almalıdır. Bu da ekipte farklı bir bakış ve yorum açısı kazandırır. Farklı insan unsurlarından oluşturulacak Kaza İnceleme Ekibi farklı mesleki bilgilerin bir arada değerlendirerek olmuş kazanın benzeri olmaması için bir düzenleyici ve önleyici işlemlerin belirtilmesi sorun ve çözüm belirleyebilen bir unsur olur. 

Bu esnada şunu da es geçmemek gerek, Kaza İnceleme Ekibi'nde yer alan şahısların var olan işini bırakması, toplanması, ulaşımı ve parasal kayıpları dikkate alınarak ta ekip üyelerince hazırlanacak rapor için ödenecek maddi rakamın mahkemelerde Resmi Gazete'de yer alan parasal değerlerde olmaması da önemli. 

2 madde değişti

1 Ağustos 2015 Cumartesi Resmî Gazete yer alan Ulaştırma, Denizcilik Ve Haberleşme Bakanlığı Kaza Araştırma Ve İnceleme Kurulu Tarafından Bilirkişi Görevlendirilmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ 9 Eylül 2015 tarihli Resmi Gazete'de yer alan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Kaza Araştırma ve İnceleme Kurulu Tarafından Bilirkişi Görevlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile beşinci ve altıncı maddelerinde aşağıda belirtilen değişiklik yapıldı.

“Başvuru şartları
Madde 5 – (1) Listeye kayıt olabilmek için gerçek kişilerin;
a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması,
b) Bilirkişilik yapacağı alanda en az yedi 5 yıllık meslekî deneyime sahip olması,
c) Affa uğramış ya da ertelenmiş olsalar bile Devlete karşı işlenen suçlar ile basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflâs gibi bir suçtan veya kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, gerçeğe aykırı bilirkişilik yapma, yalan tanıklık suçlarından biriyle hükümlü bulunmaması,
gerekir.

Başvuru usulü

Madde 6 – (1) Başvurular kurulun ilanda belirtilen adresine, belirtilen süre içinde, şahsen “şahsen, posta veya E-posta”yapılır. Posta yoluyla yapılacak başvurularda, gecikmenin posta hizmetlerinden kaynaklandığının tevsik olunması halinde dahi, söz konusu başvuru süresinde yapılmamış addedilerek reddolunur.”