Kırım geleceğini belirliyor

AKMESCİT - Kırım Özerk Cumhuriyeti'nde düzenlenen referandumda oy verme işlemi başladı. Akşam yerel saatle 20.00'a kadar devam edecek oy verme işleminin ardından, sandıklar kapatılarak oy sayımına geçilecek. 

Kırım'ın geleceğini belirleyecek referandumda oy verme işlemi başladı. Referandumda halka, “Rusya'ya bağlanmayı razı mısınız?” ve "1992 yılı Kırım Anayasası'nın yeniden yürürlüğe girmesi ve Kırım'ın Ukrayna'nın bir parçası olmasına razı mısınız?” soruları yöneltilecek. Oy verme işlemi yerel saatle akşam 20.00'a kadar devam edecek. Resmi sonuçların ise 17 Mart'ta açıklanması bekleniyor. 

23 ülkeden 135 gözlemci tarafından izlenecek referandumda, oy verme hakkına sahip 1 milyon 200 bin seçmen bulunuyor. Ancak Kırım Tatarları, günler öncesinden referandumu boykot etme kararı aldı. 

ABD ve birçok Avrupa ülkesi ise "referandumun uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve sonucunu tanımayacaklarını" açıkladı.

Kırım'da ateşkes kararı​

Rusya ve Ukrayna, Kırım'da 21 Mart'a kadar ateşkes sağlanması konusunda uzlaşmaya vardı.

Konuyla ilgili açıklama Ukrayna Savunma Bakanı Igor Tenyukh'tan geldi.

Ukraynalı Bakan, "Rus Karadeniz Filosu ve Rus Savunma Bakanlığı'yla Kırım'da 21 Mart tarihine kadar anlaşmaya varıldı" dedi.

Tenyukh, 21 Mart'a kadar Kırım'daki Ukrayna askeri tesislerine karşı Rusların herhangi bir önlem almayacağını, ülkesinin bölgedeki tesislerinin, yedek askerlerin yenilenmesi sürecini yürüttüğünü belirtti.

Referandumu boykot çağrısı

Ukrayna Devlet Başkan Vekili ve Meclis Başkanı Aleksandr Turçinov, yaptığı açıklamada, Kırım halkını, Kremlin'in kontrolü altındaki Kırım'ın "kukla yönetimi" tarafından düzenlenecek sözde referanduma katılmamaya davet etti. 

Ukrayna Anayasası ile Kırım Özerk Cumhuriyeti Anayasasını ihlal eden referandumun, başından sonuna kadar sahtekarlık olduğunu belirten Turçinov, referandum sonuçlarının da Kırım halkının gerçek isteğini yansıtmayacağını ifade etti.

Referandum sonuçlarının, insanların hayatı ile Kırım'ın ekonomik geleceğini bozguna uğratmak üzere, savaş başlatmak için Kremlin tarafından önceden belirlenmiş olduğunu kaydeden Turçinov, sözde referandumun herhangi bir meşruluğunun olmadığını, Ukrayna Parlamentosu, Ukrayna Anayasa Mahkemesi ve Venedik Komisyonu tarafından da yasalara aykırı olarak kabul edildiğini vurguladı.

Kırımlıların atacağı en doğru adımın Kremlin'in bu provokasyonunu görmemezden gelmek olduğunu vurgulayan Turçinov, açıklamasında, "Kırım'ın her bir vatandaşına sesleniyorum, bölgeyi sosyo-ekonomik felakete götürecek bu sahte vaatlere kanmadan, kendi geleceğine sorumlukla yaklaşmasını istiyorum” ifadelerine yer verdi.

Kırım Özerk Cumhuriyeti Parlamentosu, 6 Mart'ta, Rusya'ya bağlanmaya ilişkin 16 Mart'ta referandum yapılmasına ilişkin karar almıştı. Söz konusu referandumda, “Rusya'ya bağlanmayı razı mısınız?” ve "1992 yılı Kırım Anayasası'nın yeniden yürürlüğe girmesi ve Kırım'ın Ukrayna'nın bir parçası olmasına razı mısınız?” soruları yöneltilecek.

Tatarlar boykot ediyor

Kırım Özerk Cumhuriyeti'nde düzenlenen referandum, Kırım Tatarları tarafından boykot ediliyor. 

Kırım'da sabah yerel saatle 08.00'de başlayan oy kullanma işleminde, şu ana kadar neredeyse Tatarlardan hiç kimse sandığa gitmedi. Başkent Akmescit'te ağırlıklı olarak Tatarların yaşadığı Çistinkaya mahallesindeki okulda kurulan sandıklarda, sadece bölgede yaşayan Ruslar ve Ukraynalılar oy kullandı. 

Çistinkaya okulu sandık başkanı Ala Federova, bölgede yaşayan Tatarlardan şu ana kadar sadece birkaç kişinin oy vermeye geldiğini söyledi. Okula oy vermeye gelenlerin tamamına yakınının bölgedeki Ruslar ve Ukraynalılar olduğunu kaydeden Federova, herhangi bir sıkıntıyla karşılaşmadıklarını belirtti.  

Seçim Kurulu Basın Merkezinden yapılan açıklamada, referandumu izlemek üzere 623 yabancı gazetecinin akreditasyon yaptırdığı bildirildi. Ayrıca referandumun 23 ülkeden 135 gözlemci tarafından izlendiği belirtildi. 

Halka iki soru yöneltiliyor

Referandumda halka, “Rusya'ya bağlanmayı razı mısınız?” ve "1992 yılı Kırım Anayasası'nın yeniden yürürlüğe girmesi ve Kırım'ın Ukrayna'nın bir parçası olmasına razı mısınız?” soruları yöneltiliyor. Oy verme işlemi yerel saatle akşam 20.00'ye kadar devam edecek. Resmi sonuçların ise 17 Mart'ta açıklanması bekleniyor. 

ABD ve birçok Avrupa ülkesi ise "referandumun uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve sonucunu tanımayacaklarını" açıklamıştı.

Seçim hile karıştığı iddia edildi

Kırım Özerk Cumhuriye'tinde düzenlenen referandumda oy verme işlemi devam ederken, seçim ihlallerine yönelik iddialar dile getirilmeye başlandı. 

Seçim sandıklarının bulunduğu binalardaki oy verme işlemi sırasında düzensizlik gözlemlenirken, katılımcıların seçim listelerinde olup olmadığına dikkat edilmiyor. Bu duruma yönelik ilk tepki ise Kırım Tatar Milli Meclisi Seçim Komisyonu Başkanı Zair Smedlayev'den geldi. Smedlayev, özellikle Bahçesaray şehrine otobüslerle seçmnelerin getirildiğini belirterek, şehirdeki katılım oranının yükseltilmeye çalışıldığını belirtti. 

Öte yandan, referandum yapılırken başbakanlık ve parlamento binaları başta olmak üzere Akmescit'teki birçok devlet binasında Rusya bayraklarının asılı olması dikkati çekiyor. 

Referanduma katılım

Kırım Parlamentosu Seçim Komisyonu Başkanı Mihail Malışev'in yaptığı açıklamaya göre, şu ana kadar halkın yüzde 44'ü sandığa giderek oy kullandı. 

Başkent Akmescit'te katılımın yüzde 41'e ulaştığı kaydedilirken, bu oranın Aluş'ta yüzde 38,6, Armyansk'ta yüzde 43, Evpatorya'da yüzde 43, kerç'te ise yüzde 64 seviyelerine ulaştığı bildirildi.

Sivastopol'de de oy verme devam ediyor

Kırım'ın yanı sıra, özel statülü şehir konumunda bulunan ve Rusya'nın deniz üssünün bulunduğu Sivastopol'de de oy verme işlemi devam ediyor. Sivastopol'de şu ana kadar sandığa gidenlerin şehirdeki seçmen sayısının yarısına ulaştığı bildirildi. Nüfusunun büyük çoğunluğu Ruslardan oluşan Sivastopol, Rusya için Karadeniz'deki en stratejik noktalardan biri konumunda bulunuyor. Referandumda Kırım genelinde olduğu gibi Sivastopol'de de seçmenlere aynı sorular yöneltiliyor.