Pay sahibi olmadan yönetim kurulu üyesi olunabilir mi?
Soner ALTAŞ / Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Başmüfettişi
DÜNYA Gazetesi'nde yeni Türk Ticaret Kanunu'nun şirketlere ilişkin düzenlemeleri konusunda yazılar yazmaktayım. Yeni TTK'nın yürürlük tarihi yaklaştıkça kanuna olan ilgi arttı. Bu manada, bazı okurlarımız bize ulaşarak yeni Türk Ticaret Kanunu'na ilişkin sorular sormakta. Bu soruların büyük bir kısmı aslında birçok işadamımızın ve sanayicimizin merak ettiği konular. Hatta bazen aynı konuda onlarca soru gelmekte. Bu nedenle, bazı yazılarımı, okurlarımızdan gelen ve iş dünyasının genelini ilgilendirdiğini düşündüğüm bu sorulara ayırmanın uygun olacağını düşündüm. Okurumuzun sorusu şöyle: (X) anonim şirketinin ortağı, aynı zamanda da yönetim kurulu üyesiyim. Mevcut kanun pay sahibi olmadan yönetim kurulu üyesi olunamaz diyordu, ancak yeni Türk Ticaret Kanunu'na göre şirket ortağı olmayan kişilerin de yönetim kurulu üyesi olabileceğini duydum, bu doğru mu?
Evet, doğrudur. Bildiğiniz üzere, mevcut Türk Ticaret Kanunu'nda bu konuya ilişkin olarak "İdare meclisi pay sahibi aza ortaklardan teşekkül eder. Ancak pay sahibi olmayan kimseler aza seçildikleri takdirde bunlar pay sahibi sıfatını kazandıktan sonra işe başlayabilirler." hükmü yer alıyordu. Yani, mevcut (6762 sayılı) TTK anonim şirket yönetim kurulu üyelerinin şirkette pay sahibi olması şart koşuyordu. Bu nedenle de, yönetim kurulu üyelerinin pay sahipleri arasından seçilmesi, pay sahibi olmadan yönetim kurulu üyesi olarak seçilmeleri durumunda ise şirket paylarını edinerek pay sahibi sıfatını kazanmaları gerekiyordu.
Oysa, 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu bu zorunluluğu kaldırıyor. Yani, anonim şirkette pay sahibi olmayan kişilerin de yönetim kurulu üyesi olarak seçilmelerine ve görev yapmalarına imkan sağlanıyor. Böylece, uzman ve profesyonel yönetim kurullarının oluşturulmasının yolu açıyor. Hatta, 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu, gerçek kişilerin yanı sıra, tüzel kişilerin de, tüzel kişilik olarak yönetim kurulu üyeliğine seçilmelerine izin veriyor.
Dolayısıyla, 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren pay sahibi olmayan kişiler de anonim şirket yönetim kurulu üyesi olarak görev yapabilecek. Ancak, bunun için genel kurul tarafından seçilmeleri gerektiğinin altını çizelim. Yine şirketin kuruluşunda, pay sahibi olmayan kişiler şirket esas sözleşmesi ile yönetim kurulu üyesi olarak atanabilecekler. Yeni TTK'nın tek kişilik anonim şirkete izin verdiği dikkate alındığında, tek ortağın pay sahibi olmayan kişilerden 3-5 kişilik yönetim kurulu oluşturması mümkün olabilecek. Bu tek kişi pay sahibi, dilerse, başka bir şirketi dahi yönetim kurulu üyesi olarak seçebilecek. Kısaca, artık anonim şirketlerde yönetim kurulu üyesi olmak için, o şirkette pay sahibi olma zorunluluğu aranmayacak.
Yeni Türk Ticaret Kanunu'nun şirketlere ilişkin düzenlemeleri konusundaki sorularınızı ve merak ettiklerinizi [email protected] e-postta adresine gönderebilirsiniz.