Trend her yerde aynı sadece ivmeler değişiyor
Üzeyir DOĞAN / MARBAŞ MENKUL DEĞERLER
Her ülkenin kendine has riskleri ve fırsatları olmakla birlikte, küresel ölçüde piyasaları tehdit eden ana konu Fed'in faiz artış sürecine ilişkin beklentiler olmaya devam ediyor. Bu nedenle dolar neredeyse bütün ülkelerin para birimleri karşısında değer kazanırken, bu değer kazancı ülkeden ülkeye farklılıklar gösteriyor. Son haftalarda bu süreci daha net bir şekilde görmeye başladık. TL'nin de içinde bulunduğu gelişmekte olan ülkelerin para birimleri bu süreçte en fazla değer kaybedenler listesinde ön sıraları paylaşıyor. Dolar sadece son 30 günlük süreçte, Brezilya Reali'ne karşı %10'a, Rus Rublesi'ne karşı %7'ye, Avustralya Doları'na karşı %7'ye, Güney Afrika Randı ve TL'ye karşı da %5'e yakın değer kazanmış durumda. Brezilya'daki seçimlerin yarattığı belirsizlik, Rusya'nın Ukrayna nedeniyle Batı ile yaşadığı sorunlar, Türkiye'nin yanı başındaki jeopolitik risklerin artması gibi nedenler bu ülkelerin liste başı olmasına neden oluyor. Bu durum azalan oranlarda olsa da diğer para birimleri karşısında yaşanıyor. Bu nedenle zaman zaman içsel riskler ve fırsatlar ön plana çıksa da sorunun ana nedeni dolayısıyla da ana trend gözden kaçırılmamalı.
Türkiye'ye gelince Hazine'nin bu ay yapacağı yüksek itfalar öncesi, bu hafta başında gerçekleştirdiği ihaleler, İŞİD sorununun daha yakından hissedilmeye başlanması, makro verilerdeki bozulma endişesi, bu hafta Cuma günü Fitch ile başlayacak yılın son aylarındaki kredi notu değerlendirmeleri gibi etkenler son günlerde fiyatlara daha çok girmeye başladı. Ancak bu risklerin herhangi birinin tamamen fiyatlarda olduğunu söylemek de çok doğru olmayabilir. Örneğin cuma günü açıklanması beklenen ve bu haftanın flaş başlığı olan Fitch'in değerlendirmesinde, görünümün negatife çekilme olasılığı piyasanın en çok fiyatladığı senaryo. Ancak bu beklenti de fiyatlara tam olarak girmiş değil. Karar bu yönde gelirse negatiflik biraz daha artabilir. Mevcut durumda notun ve görünüm korunması ise bayram hediyesi olarak kabul edilebilir. Notun düşürülmesi gibi bir senaryonun ise ne fiyatlarda ne de akılarda olduğunu düşünüyoruz. Bu senaryoda hem yatırım yapılabilir ülke notunun kaybedilmesi hem de bu durumun yaratacağı siyasi gerginlik bayram sonrasında çok daha kara bir tabloyla karşılaşmamıza neden olabilir.