Diyabetten korunmanın ilk adımı kilo kontrolü
Günümüzde kalp hastalığının eş değeri olarak kabul edilen diyabet, genellikle kilolu kişilerde ortaya çıkıyor. Obezitenin artmasıyla birlikte çocuklarda da rastlanmaya başlayan bu önemli hastalıktan korunmak için kilo vermek ve hareketli bir yaşam tarzını benimsemek şart...
Prof. Dr. ASLI ÇURGUNLU - İç Hastalıkları ve Geriatri Uzmanı
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çok sık rastlanan, tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara neden olan diyabet önemli bir sağlık sorunu. Kan şekerinin yüksek olması ve buna bağlı kalp, böbrek, göz, damarlar gibi organ hasarıyla sonuçlanan diyabet, günümüzde kalp hastalığının eş değeri olarak kabul ediliyor.
Çocuklarda da görülüyor
Diyabeti genel olarak Tip 1 ve Tip 2 diyabet olarak ikiye ayırabiliriz. Tip 1 diyabet; pankreastan insülin salgılanmadığı durumlarda ortaya çıkar, genelde gençlerde görülür ve insülinle tedavi edilir. Tip 2 diyabetteyse pankreastan salgılanan insüline karşı doku düzeyinde cevap azlığı söz konusudur. Genellikle kilolu kişilerde ve daha ileri yaşlarda ortaya çıksa da günümüzde obezitenin artmasıyla çocuklarda bile Tip 2 diyabet görülüyor ve sıklığı artıyor. Yine azımsanmayacak sayıda kişide Prediyabet dediğimiz; diyabet kriterlerini karşılamayan, ancak kan şekerinin normalden yüksek olmasıyla karakterize bir durum söz konusudur. Bu kişilerde önlem alınmazsa diyabet hastalığı gelişir.
Hareketli olun!
- Özellikle Tip 2 diyabetten korunmanın en önemli yollarından biri kişinin kilo kontrolünü sağlamasıdır.
- Abdominal obezite yani bel çevresinde yağlanma insülin direncine neden olarak kan şekeri artışı ve -eğer düzeltilmezse- diyabete neden olur. Bu nedenle insülin direnci varlığı abdominal obezitesi olan kişilerde ve kilolu kişilerde mutlaka araştırılmalı, kilo kontrolü sağlanmalıdır. Bunun için beslenme vücudun ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde düzenlenmelidir.
- Şişman ve kilolu kişilerin kilo vermesi kan şekeri ve kandaki diğer metabolik değerleri olumlu şekilde etkiler. Vücut kilosunun yüzde beşi gibi bir kilo kaybı bile metabolik değerlerde olumlu sonuçlara neden olur.
- Liften zengin beslenmek tokluk süresini uzatarak kalori alımını azaltır, diyabetten korunmada ve şeker kontrolünde önemlidir. Ayrıca bağırsak hareketlerini de arttırarak kabızlığı önlemesi açısından da lifli gıdalardan zengin beslenilmesi tavsiye edilir.
- Yine diyabetten korunmada en önemli metodlardan biri fiziksel aktivitenin arttırılmasıdır. Düzenli fiziksel aktivite hem kilo kontrolü hem de kan şekerini düzenlemek açısından önemlidir. Kişinin yaşına, fiziksel performansına uygun fiziksel aktiviteler belirlenmelidir.
- Spora yeni başlayan kişiler mutlaka hekim kontrolünden geçmiş olmalıdır. Düzenli fiziksel aktivitenin yanında gün içinde hareketli olmak, asansörü daha az kullanmak, kısa mesafe de olsa yürüyüşler, sedanter hayattan uzaklaşmak iç in atılan adımlardır.