Proşay Şanghay

 

Yazımı şu an Şanghay'dan yazmıyorum. Bu nedenle, 'Elveda Şanghay!' bir filmin adı. Proşay Şanghay ise filmin Rusça adı. Bu adı, yani Çin Halk Cumhuriyeti'nin en büyük kentinin adını sanırım bundan böyle oldukça sık duyacağız. Bu gelişmeye kendimizi şimdiden hazırlayalım. 

 

Şanghay, Çince anlamıyla, denize kavuşulan yer demek. Asya'nın, denize uzak ülkelerinin bir yerde denizle buluştuğu yer burası. Nüfus ve ekonomik güç bakımından,Tokyo ile yarış halinde. 

 

Bizler için önemli hale gelmesi de, ev sahipliği yaptığı Şanghay İşbirliği Örgütü (Ş.İ.Ö.). Bu örgüt, uzun vadede bir askeri güce dönüşecek. Bu tahmin hocam Profesör Dr. Dimitri Yeremev'in, örgütün kurulduğu günden itibaren inandığı ve savunduğu görüştür. Ş.İ.Ö., uzun vadede bir Asya askeri güç birliğine (NATO benzeri) dönüşecektir. 

 

Başlangıçta beş ülkeden oluşan, örgüt zaman içinde üye sayısını artırma yanında, gözlemcilerle de ilgi ve etki alanını genişletmeyi başardı. Bugün Şanghay İşbirliği Örgütü (Ş.İ.Ö.) içinde, Rusya Federasyonu, Çin Halk Cumhuriyeti, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan yer alıyor. Bunun yanında, Pakistan, İran, Hindistan, Sri Lanka gibi gözlemci ülkeler de yer alıyor. Ülkemiz de gözlemci ülkeler arasında yer alıyor. 

 

Örgüt, Türkiye'nin kendisine katılmasını canı gönülden istiyor. Çünkü etki alanını o zaman Avrupa'nın sınırlarına kadar genişletmiş olacak. 

 

Örgüt bugün itibariyle 37 milyon kilometrekarelik bir alan ve 2 milyar 700 milyonluk bir nüfusa sahip. 2020 yılına kadar da Dünya ekonomisinin yüzde 30'luk bölümüne hükmedecek. 

 

Buluşma ve birleşmenin amacı, terörle, ekonomik suçlarla ve sınır olaylarının barışçı yollarla çözümlenmesi. Ama ana hedef Dünya'nın yeniden tek kutuplu yönetimden, çok kutuplu yönetime kaydırılması. Bu vurgu, özellikle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından, her fırsatta yapılıyor. 

 

Putin, sıklıkla, 'Tek kutuplu Dünya kabul edilemez!' diyerek, bir yerde Amerika Birleşik Devletleri'nin rolünü değştirmeye davette bulunuyor. 

 

Bizde ise Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, kimi zaman şaka yollu, kimi zaman ise ciddi olarak, Şanghay Örgütü'ne katılabileceğimizi dile getiriyor. 

 

Bu sanıldığı kadar kolay değil, bu adım müttefiki ve dostu olduğumuz Amerika Birleşik Devletleri ile üyesi olduğumuz NATO tarafından dikkatle izleniyor. 

 

Bunun en basit örneği Amerikan Dışişleri yetkilisi Victoria Nuland'ın, "Türkiye NATO üyesidir. Bu onların Transatlantik oluşumundaki çapa demiridir. Ben bir şeylerin değişeceğine dair bir kanıt olduğunu sanmıyorum!" şeklindeki açıklamalarıdır. 

 

Şanghay artık çok uzak değil, ama bir yandan da hem çok uzak hem de çok yakın. Yani her an 'Elveda Şanghay!' denilmesi ihtimalini gözden uzak tutmamak gerekir...