Konut balonu Körfez ve Pasifik'e kayıyor

EVRİM KÜÇÜK

DIŞ HABERLER - Nobel sahibi ve ABD’nin tanınmış S&P Case Schiller Konut Fiyat Endeksinin kurucusu Prof.Dr. Robert Schiller geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada Türkiye’nin konut sektöründe şu an balon ihtimali görmediğini söyledi. Schiller’e göre Türkiye’de konut fiyatları balonlaşmaya yakın değil. Peki Türkiye’de gayrimenkul sektöründe durum böyleyken dünyada konut fiyatları nereye gidiyor? Uluslararası Para Fonu (IMF), hem ülkemiz de dünyada da fiyatların yükselme eğiliminde olduğu uyarısı yapıyor. Önde gelen danışmanlık firmalarından Knight Frank de küresel fiyat endeksinin yılın ilk üç ayında art arda sekizinci çeyrek yükseliş gösterdiğini bildirdi. Bir diğer emlak araştırma şirketi Global Property Guide da, dünya genelinde konut fiyatlarında artışın sürdüğünü belirtiyor. Kuruluş, fiyat artışlarının Pasifik ülkeleriyle Körfez’e kaydığına dikkat çekiyor. 

Türkiye, fiyat artışında dördüncü 

Enflasyondan arındırılmış rakamlara göre Türkiye’de konut fiyatları alarm verici düzeyde artmıyor. Fakat nominal olarak bakıldığında Türkiye konut fiyatlarındaki artışı ölçen endekslerde üst sıralarda. Knight Frank’ın hazırladığı endekse göre yılın ilk çeyreğinde sadece dünya genelinde fiyatlar ortalama yüzde 0.6 yükseldi. Türkiye son bir yılda fiyatların en çok arttığı dördüncü ülke oldu. Türkiye’de ocak-mart döneminde fiyat artışı bir önceki çeyreğe oranla yüzde 2.9 olurken, son bir yıla bakıldığında fiyatların yüzde 13.8 olduğu görüldü. Son bir yıllık fiyat artışında yüzde 27.7 ile ilk sırada yer alan Dubai’de yılın ilk üç aylık döneminde fiyatlar yüzde 3.4 yükseldi. Fiyatların son bir yılda yaklaşık yüzde 18 arttığı Çin’de ilk çeyrekte artış yüzde 2.0 olurken, en büyük fiyat artışının yaşandığı üçüncü ülke Estonya. Baltık ülkesinde yıllık artış yüzde 16.2, son üç aylık artış yüzde 5.0 olarak gerçekleşti. Fiyatların artış gösterdiği ilk on ülke içinde Tayvan, Brezilya, Avustralya, Kolombiya, ABD ve İzlanda da bulunuyor. Dünyada 14 ülkede konut fiyatlarının düştüğü gözlemlenirken, bunların 12’si Avrupa’da yer alıyor. Hırvatistan, Güney Kıbrıs ve Yunanistan, Mart 2014 sonuna kadarki 12 aylık dönemde en zayıf konut pazarları oldu. 

30 ülkede güçlü fiyat artışı 

Global Property Guide tarafından hazırlanan bir diğer endekse bakıldığında Türkiye yılın ilk çeyreğinde nominal yüzde 16’lık artışla dünyada üçüncü olurken, enfl asyondan arındırılmış olarak fiyat artışı yüzde 7.6 olarak gerçekleşti. Global Property Guide küresel trendi değerlendirdiği son raporunda izlediği 45 konut pazarının 31’inde fiyatların arttığını, bunların 30’unda fiyat artışının yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre daha güçlü olduğunu belirtti. Raporda şu tespitlere yer verildi: “Fiyat artışı, Filipinler ve Tayvan gibi konut sektörlerindeki hızlı büyümeye karşın Çin, Singapur gibi ülkelerde alınan tedbirler nedeniyle Yeni Zelanda, Avustralya ve hatta Körfez ülkelerinin bazıları ile Avrupa’daki bazı ülkelere kayıyor. Nitekim, Çin’in başkenti Pekin’de yılın ilk beş ayında konut satışlarının yüzde 34.9 geriledi. Pekin İstatistik İdaresi’nden yapılan açıklamaya göre, ocak-mayıs döneminde toplam 3.29 milyon metrekarelik konut alanı satıldı. Dubai fiyat artışının en güçlü olduğu yer. Avrupa pazarlarında da yükseliş var. Örneğin İngiltere ve İrlanda’da fiyatlar yönünü yeniden yukarı çevirdi. Baltık ülkelerinde güçlü artışlar yaşanırken, İzlanda fiyatların fırladığı ülkeler arasında. Türkiye de, Avrupa’da hızlı büyüyen pazarlardan.” 

Rapora göre Yunanistan, İspanya, Romanya, Ukrayna, Hırvatistan, Polonya, Fransa, Slovakya, Finlandiya konut fiyatlarında gerileme görülen ülkeler.

IMF'den 'piyasa ısınıyor' uyarısı

Uluslararası Para Fonu'nun İdari Direktör Yardımcısı Min Zhu, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Asya ve Latin Amerika’daki birçok gelişen ülkede, konut kredileri ve konut fiyatlarının güçlü bir ivme kazandığını ve konut piyasalarının ısınma sinyalleri verdiğini söylemişti. IMF Başkanı Christine Lagarde da, “İsrail, İsviçre ve Türkiye gibi diğer ülkelerde kredi büyümesi ve konutta fiyat enfl asyonu, çeşitli makro ihtiyati önlemlere karşın yüksek kaldı” değerlendirmesinde bulunmuştu.

Aşırı yükselme eğilimi

IMF'ye göre fiyatlar tarihi ortalamaların üzerinde. Bazı yerlerde fiyatlar aşırı yükselme eğiliminde. IMF’nin Küresel Konut İzleme Endeksi'ne göre 53 ülkeden 33’ünde son bir yılda fiyatlar yükseldi. Endeksde fiyatların kiralara ve gelir düzeyine oranı ölçülüyor. Avustralya, Belçika, Kanada, Norveç ve İsveç’te söz konusu rasyolar tarihi ortalamaların üzerinde.

IMF'den 'piyasa ısınıyor' uyarısı

Uluslararası Para Fonu'nun İdari Direktör Yardımcısı Min Zhu, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Asya ve Latin Amerika’daki birçok gelişen ülkede, konut kredileri ve konut fiyatlarının güçlü bir ivme kazandığını ve konut piyasalarının ısınma sinyalleri verdiğini söylemişti. IMF Başkanı Christine Lagarde da, “İsrail, İsviçre ve Türkiye gibi diğer ülkelerde kredi büyümesi ve konutta fiyat enfl asyonu, çeşitli makro ihtiyati önlemlere karşın yüksek kaldı” değerlendirmesinde bulunmuştu.