Çiftçiye verilen hibe sanayiciyi mağdur etti

Hüseyin GÖKÇE

ANKARA - Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Kırsal Yatırımların Desteklenmesi Programı kapsamında, tarım makineleri alımlarında sağlanacak yüzde 50 hibe desteğinin esaslarını belirledi. Buna göre 34 yatırım konusu için hazırlanacak projelerde, gerçek kişilere 25 bin lira, tüzel kişiliklere ise 50 bin liraya kadar hibe desteği sağlanacak.
Uygulama ilk başladığında ödemeler doğrudan makine üreticilerine yapılırken, geçen yıldan itibaren destekler çiftçilere verilmeye başlandı. Ödemelerin çiftçiye yapılması makine üreticilerini sıkıntıya soktu. TARMAKBİR Genel Sekreteri Selami İleri, bankaya yatırılan paraların bir kısmının haczedildiği için sanayicilerin paralarını alamadığını söyledi.

34 kalem tarım makinesine destekleme
Tarımsal üretimde verimliliği artırma çalışmaları çerçevesinde, kırsal yatırımların desteklenmesi amacıyla bir süredir uygulanan, makine alım hibe destekleri, 2013'te de devam edecek. Resmi Gazete'de yayımlanan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tebliği, kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeye katkı sağlamak için çiftçilerin makine ve ekipman alımlarını ve yerinde montajını desteklenmesini öngörüyor. Tebliğ kapsamında, anıza dikim, balyalama, fide dikim, el traktörü, çayır biçme makinesi, süt sağım ünitesi ve soğutma tankı dahil 34 başlıkta destekleme verilecek.

Makine bedelinin yüzde 50'si hibe
Hibe desteklerinden Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, tarafından oluşturulan güncel Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) ve bakanlığın diğer kayıt sistemlerine kayıtlı olan kişiler yararlanabilecek. Aynı şekilde tarımsal amaçlı kooperatifler, birlikler ve bunların üst birlikleri de program için başvuruda bulunabilecek.
Programa katılanlar, proje bedelinin yüzde 50'sini kendileri ödeyecek, kalan kısmı için hibe desteği alacaklar. Hibeye esas yatırım tutarı, gerçek kişiler için mal başına 50 bin lira, tüzel kişilikler için ise mal başına 100 bin lirayı geçemeyecek. Ancak tarımsal birlikler ve üst birlikleri, 100 bin liralık yatırım tutarı kadar birden fazla süt soğutma tankı alabilecek. Mallar için destekleme miktarları, hazırlanan referans fiyat listesinde yer alan rakamlar uyarınca belirlenecek. Üretim tarihi 2012 yılı öncesinde olan makine ve ekipmanlar desteklenmeyecek.
Desteklemelerden yararlanmak isteyenler 20 Temmuz'a kadar tarım il veya ilçe müdürlüklerine başvuruda bulunacaklar. Başvuruları kabul edilen yatırımcılar, 10 gün içinde il veya ilçe müdürlükleri ile hibe sözleşmesi imzalayacaklar. Sözleşme imzalandıktan sonra satın alma aşamasında hibeye esas makine ve ekipmanın marka ve modeli değiştirilemeyecek. Başvuru sahipleri, malını alıp ödemeyi yaptıktan sonra, fatura ve teslim belgesi ile birlikte il-ilçe müdürlüklerine başvuracaklar. Ödemeler, kimlik numarası karşılığında Ziraat Bankası'ndaki hesaplara yatırılacak. Destekleme kapsamında alına mal ve ekipmanlar 2 yıl içinde satılamayacak

"Para bizim elimize zor geçiyor"
Tarım makineleri alımında devletin hibe desteği uygulamasının başladığı günden geçen yıla kadar ödemeler hep makine üreticilerine yapıldığını belirten TARMAKBİR Genel Sekreteri Selami İleri, geçen yıldan itibaren ödemelerin doğrudan çiftçilerin banka hesabına yatırılmaya başlandığını bildirdi. Bazı borçlu çiftçilerin bankaya yatırılan paralarının haczedildiği için makine sanayicisine ödeme yapılamadığını ifade eden İleri, bazı sanayicilere ise yatırılan paraya uygulanan yüzde 4'lük stopaj kadar eksik ödeme yapıldığını aktardı. Bu konuda sanayicilerin sıkıntılarını TARMAKBİR'e ilettiklerini söyleyen İleri, "Parasını alamayan sanayiciler bunun takibini de yapamadılar. Çünkü bir köyden herhangi birisine haciz uygularsanız, o köye bir daha satış yapamazsınız" dedi. 
"Açıklama çok gecikti"
Bu yıl destekleme kararının geç açıklandığını ve sürelerin de çok kısa olduğunu ifade eden Selami İleri, "Destekleme bütçesi belli değil. Tarım makinelerinin seri üretimi yapılamıyor. Yani üretime ancak sipariş geldikten sonra geçilebiliyor ki bu durum bazı makinelerde 6 ayı bile buluyor. Oysa tebliğde 25-30 günlük süreler verilmiş" şeklinde konuştu.

Tebliğ kapsamında desteklenecek yatırımlar
Anıza doğrudan ekim makinesi, arıcılık makine ve ekipmanı, balıkçı gemilerinde soğuk depo, balya makinesi, biçer bağlar, biçerdöver ürün hasadında kullanılan GPS ve dane ölçer, canlı balık nakil tankı, çayır biçme makinesi, çeltik fide dikim makinesi, çiftlik gübresi dağıtma makinesi, dal parçalama makinesi, diskli tırmık, el traktörü, fındık toplama makinesi, file sisteminin kurulması, güneş kolektörü, mibzer, motorlu tırpan, pamuk toplama makinesi, pancar söküm makinesi, patates söküm makinesi, pülverizatör, sap parçalama makinesi, sap toplamalı saman makinesi, silaj makinesi, sıra arası çapa makinesi, su ürünlerinde buzlama makinesi, su ürünleri için kuluçka dolabı, süt sağım ünitesi ve soğutma tankı, tambur filtre, taş toplama makinesi, toprak frezesi, yem hazırlama makinesi, zeytin hasat makinesi.