Çiğ süt satış kriterleri belirlendi

ALİ EKBER YILDIRIM

İZMİR- Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın hazırladığı "Çiğ Sütün Arzına Dair Tebliğ " Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğ ile, çiğ sütün satış kriterleri belirlendi. Çiğ sütün yerel perakendeciler tarafından son tüketiciye satışını düzenleyen tebliğe göre, çiğ süt arzı sadece hastalıklardan ari işletmeler tarafından yapılacak.

Bakanlık sokak sütü satışı ile ilgili herhangi bir düzenleme yapmazken, market ve mandıralarda tüketiciye satılacak çiğ süt için "ari işletmede üretim zorunluluğu" getirdi. Buna göre, market ve gıda ürünleri satan yerlerdeki çiğ sütün ambalajlı,etiketli ve ari süt işletmelerinden alınmış olması gerekiyor.

Çiğ süt satışında uyulması gereken kriterler şöyle:

1- Sadece yetkili merciden izin almış süt üreten hayvancılık işletmesinde üretilen çiğ sütün satışına izin veriliyor.
2- Son tüketiciye arz edilecek olan inek veya manda çiğ sütü brusella ve tüberküloz hasalığından ari olan işletmeler, koyun ve keçi sütü ise brusella hastalığından ari işletmelerden sağlanacak. Bu hastalıklardan ari işletme belgesi olmayanlar çiğ süt satamayacak
3- Çiğ süt, sağımdan hemen sonra 4 derecenin altındaki sıcaklıklara soğutulacak ve nakil sırasındaki sıcaklığı en fazla 4 derece olması gerekiyor.
4- Tebliğ kapsamında son tüketiciye arz edilecek çiğ sütün işlenmesi, dondurulması yasak. Ayrıca çiğ sütün herhangi bir bileşeninin ayrılması,, bir bileşen eklenmesi, separatörden geçirilmesi de yasak.
5- Farklı hayvan türlerine ait sütlerin karıştırılarak satışı veya çiğ sütte değişikliğe neden olabilecek herhangi bir işleme tabi tutulması da yasak.
6- Çiğ sütü arz etmek isteyen süt üreten hayvancılık işletmecisi, Gıda,Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü'nden izin belgesi almak zorunda.
7- Çiğ süt, sağımdan itibaren 24 saat içerisinde tüketiciye arz edilmesi gerekiyor. Çiğ sütün son tüketim süresi, ilk sağım saatinden itibaren 48 saati geçemez.
8- Yerel perakendeci; süt üreten hayvancılık işletmecisinden bu Tebliğ kapsamında satın aldığı çiğ sütü, başka bir gıda işletmesine satamaz.
9- Tebliğ kapsamında faaliyet gösteren gıda işletmeleri süt üreten hayvancılık işletmesinden almış oldukları çiğ sütü yerel perakendeciye gönderebilirler. Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik kapsamında onay belgesi almış işleme tesisleri, almış olduğu çiğ sütü yerel perakendecilere arz edebilir.

Etiketsiz çiğ süt satılamayacak

Çiğ sütün son tüketiciye arzı sırasında etiketi olmayan çiğ süt satışa sunulamayacak. Satışa sunulan çiğ sütün etiketinde, Ürünün adı (çiğ inek sütü ve benzeri). Üretici/işleme tesisi adı soyadı veya ticari unvanı, adresi ve hayvancılık işletme numarası. Sağım tarihi.Çiğ sütün son tüketim tarihi. En az 1 cm olacak şekilde “ÇİĞ SÜT”, “24 SAAT İÇİNDE KULLANILMALIDIR” ve “KULLANMADAN ÖNCE KAYNATINIZ” ifadeleri. “0°C ila 4°C’de BUZDOLABINDA MUHAFAZA EDİNİZ” bilgisi. yer alması zorunlu.

Süt satacak işletmeler ne yapacak?

-- Çiğ süt satmak isteyen süt üreten hayvancılık işletmecisi, Gıda,Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü'ne başvurarak izin alması gerekiyor.
-- Satışa sunulacak çiğ süt, kendine özgü renk, tat ve kokuda olması, süt bileşeni dışında herhangi bir madde içermemesi gerekiyor.
-- Süt üreten hayvancılık işletmecisi ürettiği çiğ sütün analizlerini yapmak/yaptırmak zorunda.
-- Süt üreten hayvancılık işletmesinde çiğ sütün ambalajlandığı, yerel perakendeciye arz edildiği yer; hayvanların barındığı yerlerden ayrı bir bölümde gerçekleştirilmeli.
-- Hazır ambalajlı çiğ süt için en az 1 litrelik ve tek kullanımlık ambalajlar kullanılacak.
-- Yerel perakendecide çiğ süt son tüketiciye; sadece otomatik satış makinesi aracılığıyla tek kullanımlık ambalaj veya tüketici tarafından sağlanan kap içerisinde veya hazır ambalajlı olarak arz edilir.
-- Satış sırasında çiğ süt, 0°C ila 4°C arasındaki sıcaklıklarda korunmalı.

Çiğ süt otomatik makinelerde satılacak

Gıda,tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın yayınladığı Tebliğe göre çiğ süt otomatik satış makinelerinde de tüketiciye sunulabilecek. Otomatik makinelerde tüketiciye çiğ süt satılırken uyulması gereken kurallar ise şöyle:

-- Makinenin, elektrik ve sıcak/soğuk su tedarikine sahip olan alanlara yerleştirilmeli.
-- Makine, yükleme konteynerinin ve süt kanallarının temizlik ve dezenfeksiyonu için otomatik bir sisteme sahip olmalı.
-- Boşaltma ve dolum zaman aralığının çok kısa olduğu her seri dolumdan sonra ve tüm hallerde günde en az bir defa uygun bir şekilde temizlenmeli ve dezenfekte edilmeli.
-- Makine, günlük olarak doldurulur. Gün içinde yeni dolum yapılmadan önce, önceki dolumdan kalan çiğ süt boşaltılır.
-- Makinenin çiğ süt ile temasta bulunan tüm yüzeyleri, gıda ile temasa uygun madde ve malzemeden üretilir.
-- Çiğ süt ile doğrudan temas eden yüzeyler kolay temizlenebilir, düzgün, yıkanabilir, korozyona dayanıklı ve toksik olmayan maddelerden yapılır.
-- Makine, çiğ sütün 0°C ila 4°C arasındaki sıcaklıklarda muhafazasını sağlar. Sıcaklık derecesinin 4 °C’nin üzerine çıkması durumunda, makine alarmlı bir kapatma düzeneğine sahip olmalı.
-- Otomatik satış makinelerinde sıcaklık sensörü olmalı ve dışarıda göstergesi bulunmalı. Ayrıca belirli sürelerde kalibrasyonu yapılmalı. Makinelerdeki sıcaklığı otomatik olarak kayıt eden bir düzenek bulunmalı.