Sipariş taşımaktan daha fazlasını yapıyorlar

MURAT YILDIZ

Dört veya sekiz pervaneli minik helikopterler olan Drone’lar, birer hobi ürünü olmaktan çoktan çıktılar. Endüstrinin farklı alanlarında yoğun bir şekilde Drone’lar kullanılıyor ve birçok işi kolaylaştırıyor. Hiç kuşkusuz bu kapıyı aralayan en önemli firma Amazon olmuştu. Geçtiğimiz senelerde duyurulan Amazon Prime servisi sayesinde acil ve öncelikli alışverişlerin Drone’lar ile teslim edileceği belirtilmişti. Amazon bu konuda halen denemeler yapmaya devam ediyor. Bir yandan da regülasyonlar giderek sıkılaşıyor ve alçak irtifa hava araçlarının kullanımına birçok ülkede yasaklar ya da kısıtlamalar geliyor.

Drone’ların hava trafiği üzerindeki riskleri artırdığı ya da mahremiyet ile ilgili yarattığı sıkıntılar üzerine tartışmalar devam ederken, birçok endüstri ve kurum Drone’ları ilginç işlerde kullanmaya başladı bile. İşte bunlardan bazıları:

TARIM

İngiltere başta olmak üzere birçok ülkede Drone’ların tarım ve hayvancılığa katkı verebileceği belirtilerek araştırmalar ve uygulamalar artırılıyor. Geniş düzlüklerdeki yetişen ürünlerin takibi, numune alınması ve hayvan sürülerinin güvenliği gibi konularda farklı çalışmalar yapılıyor.

POLİS VE KAMU GÜVENLİĞİ

Amerika ve İngiltere’deki birçok şehirde Drone’lar şehir güvenliği için kullanılmaya başlandı. Özellikle yüksek çözünürlükteki kameralar sayesinde kayıp kişilerin bulunmasında hızlı bir çözüm olarak kullanılıyor. Mikrofonları sayesinde anlık yüksel desibelli sesleri algılayıp bir silahlı çatışma ya da ölümcül otomobil kazası gibi durumların otomatik olarak tespit edilmesi sağlanabiliyor.

İNŞAAT

İnşaat firmaları büyük şantiyelerin denetlenmesi ve yüksek binalardaki katların kontrolü için Drone’ları kullanıyor. Bunlar arasındaki en ilginç örnek ise Barselona’daki La Sagrada Familia bazilikası. 2026 yılında tamamlanası beklenen bazilikanın inşasını hızlandırmak için kulelerin kontrolü ve Gaudi’nin mimari yaklaşımın doğru bir şekilde uygulanıp uygulanmadığını denetimi için Drone fotoğrafl arından yararlanılıyor.

DEMİRYOLLARI

Hindistan’daki demiryolları şirketleri hatların güvenliğini için uzun menzilli Drone’ları kullanmaya başladılar. Anlık HD video akışı ve yüksek çözünürlükteki optik zoomlu fotoğrafl ar sayesinde hatlar üzerindeki olası tehlike arz edebilecek arızlar uzaktan tespit ediliyor. Böylece hatları onarım ekipleri daha verimli bir şekilde kullanılmış oluyor.

ENERJİ VE TELEKOMÜNİKASYON

Enerji sektörünün kırsal alandaki rüzgar güllerinin denetimi ya da Telekom şirketlerinin baz istasyonlarının düzenli kontrolü için insan kaynağı ayırmak oldukça zahmetli. Drone’lar bu işi tamamen halledemiyor olsa da en azından hızlandırıyorlar. Yüksek noktalara sürekli çıkıp kontrolleri yapmak yerine düzenli olarak fotoğrafl arı çekmek ya da farklı verileri almak Drone’lar sayesinde mümkün. Shell benzer bir uygulamayı petrol ve gaz üretim ve aktarım birimlerinin denetimi için kullanıyor.

MEDYA

BBC ve El Cezire gibi kuruluşlar özellikle toplumsal olayların daha güvenli bir şekilde aktarılmasını sağlamak için Drone’ları kullanmaya başladılar. Bu sayede izleyicilere farklı bir bakış açısı da verebilmiş oluyorlar. Drone’lar yalnızca anlık video transferi değil aynı zamanda telefoto objektifler sayesinde detaylı fotoğraflar da aktarmış oluyorlar.

HAYVAN KORUMA

Afrika’nın birçok milli parkında nesli tükenmekte olan hayvanların sayımı artık Drone’lar sayesinde yapılmaya başlandı. Termal kameraya sahip Drone’lar sayesinde hayvanların gece davranışları ve göç yollarının detaylı izleri de daha kolay çıkarılabiliyor.

AĞAÇLANDIRMA

Çorak tepelerin ağaçlandırılması oldukça güç. DroneSeed benzeri firmalar sayesinde bu işi da uçanlara bırakabiliyoruz. Drone’lar sahip oldukları güçlü hava tabancaları sayesinde ağaç fidelerini yüksekten fırlatarak toprağın içine gömebiliyorlar. Kimi Drone firmaları ile farklı ağaç türlerinin tohumlarını geniş alanlara sprey gibi yaymaya yarayan aparatlar geliştirdiler. Böylece ağaç tohumları geniş bir alana kolayca serpilmiş oluyor.

TÜRKİYE’DE YASALAR NE DİYOR?

Drone’lar tartışılmaya devam ederken Türkiye’de bu konuda ilk yasal mevzuat yayınlandı. 22 Şubat 2016 tarihinde yayınlana Sivil İnsansız Hava Aracı Sistemleri talimatına hava araçlarının satışından kayıt altına alınmasına ve uçuş şartlarına kadar her şeyi düzenliyor. Buna göre 500 gram ile 25 kilogram ağırlığındaki İHA’ların internetten kayıt edilmesi gerekiyor. Kalkış ağırlığı 500 gramdan az araçlar ise hobi sınıfına giriyor ve kayıt olmaları gerekmiyor.