Herkesi ev sahibi yapmayı hedefleyen bir model: Birevim

Didem ERYAR ÜNLÜ

Faizsiz tasarruf sistemini hayata geçiren Birevim, gayrimenkul sektörünün en yeni oyuncularından biri.

Birevim Yönetim Kurulu Başkanı Murat Çiftçi “Ev sahibi olmak isteyenlerin yerine kendimizi koyarak neyi nasıl istediğimizi tespit ettik. Herkesin kolaylıkla ev sahibi olabileceği yepyeni bir gayrimenkul alma modeli geliştirdik” diyor.

Birevim’de faiz, vade farkı, müşteriye ek maliyetler getiren kira ödemesi gibi uygulamaların olmadığının altını çizen Çiftçi, “Mevcut yöntemlerde uygulanan ve müşteriye gerekmediği halde ek maliyet yükü getiren kira ödemesi uygulamasını kaldırdık. Evinizin borcunun olması gerekenden daha kısa sürede bitmesi için düzenlemeler yaptık. Konut değerine endeksli yepyeni bir ev alma yöntemini hayata geçirdik. Mevcut ev alma yöntemlerine kıyasla alınan evin daha ucuza mal edilmesini sağladık. Taksitli ev alma yöntemlerinde genellikle en fazla 120 ay taksit seçeneği sunulurken, Birevim’de 120 aydan daha fazla taksit yaptırabilme seçeneği sunduk. Evlerin teslim tarihlerinde iyileştirmeler yaptık. Kısacası; geçmiş tecrübelerimizle yenilikçi bakış açımızı birleştirip, toplumumuzun ve bizlerin hassasiyetlerini göz ardı etmeden, herkesin kolaylıkla ev sahibi olabileceği yepyeni bir gayrimenkul alma modeli geliştirdik” diye ekliyor.

Bu yeni modelin nasıl çalıştığını Murat Çiftçi’ye sorduk:

► Birevim girişimi ne zaman nasıl oluştu? İş modeli nedir?

Birevim olarak bu işe giriş hikayemiz gayrimenkul ve otomobil alımına yönelik mevcut sistemlerin ihtiyacı tam anlamıyla karşılamadığını görmemizle başladı. Bu alanda inovasyon yapmanın şart olduğunun bilinciyle tamamen faizsiz ev sahibi olmayı; akılcı, ekonomik, faydalı ve sürdürülebilir bir yöntemle yeniden tanımladık. Müşterilerin fark ödemeden ev sahibi olabileceği, yeni ve akılcı yöntemler geliştirerek Nisan 2016’da Birevim yolculuğuna çıktık. İş modelimizin adı Tasarrufa Dayalı Gayrimenkul Edindirme Yönetimi.

Yani faizsiz ve herhangi bir isim altında ilave maliyet yüklenilmeden edinim ve kazanım sahibi olabilmenin yegane yolu. Tasarruflarımızın doğru şekilde yönetilmesi durumunda aslında ne kadar ciddi birikim ve sonuçlar elde edilebileceğini düşünmemiz gerekiyor. Çünkü içerisinde borç unsuru olmayan bir alışveriş denklemi bizi ek maliyet getiren hususlardan bir nevi arınmamıza imkan sağlıyor. Tasarruf, birden fazla şekilde icra edilebilir. İlk akla geleni ve yaygın olan hali ise bireylerin kendi bütçeleme ve imkanları ile tasarruf yapmaları. Tasarrufun bir diğer yolu ise Birlikte Tasarruf yapmaktır. Birlikte Tasarruf, birey olarak tasarruftan daha verimlidir. Fakat takdir edilir ki uygulanması son derece zorlu bir yöntemdir. Çünkü 100 ayrı kişi arasında bir hukuk kurmak ve sağlıklı bir ödeme periyodu ve edinim takvimi oluşturmak son derece zorlu bir süreç.

Peki, Birevimle Tasarruf, nasıl yapılır. Örneğin; 100 bin TL değerinde bir evi aylık sadece bin TL’ye satın almak isteyen 100 ayrı birey olduğunu düşünelim. Bu kişiler Birevim’in oluşturmuş olduğu 100 kişilik bir Sıra Tespitli Yöntem grubuna dahil olurlar ve henüz ilk ayda, o ayki tasarrufları olan bin TL tutarındaki ödemelerle toplamda 100 bin TL tutar ortaya çıkar. Ve bu 100 kişinin noter huzurunda yapılan sıra tespitleri neticesinde her ay bir kişi ev sahibi olacak şekilde evlerini faizsiz, ek maliyetsiz ve tamamen tasarrufa dayalı şekilde satın alabilir. Görüldüğü gibi bu anlatımda 100 kişiden herhangi birisi belki 1.ayda belki devam eden aylarda, fakat Birevim tarafından müşterilerine sunulan erken teslimat imkanı ile en geç 50. ayda ev sahibi olacak ve amaçlarına ulaşacaktır. Bu aritmetiğe göre paydaşların her birinin ortalama edinim süresi 37,5 ay olacaktır. Görüldüğü üzere birey ve birlikte olarak yapılan tasarrufa oranla Birevim’le yapılan tasarruf çok daha kısa sürede amacına ulaşmakta ve katılımcıları için yüzde 62,5 oranında yollarını kısaltmaktadır.

► Faizsiz gayrimenkul edindirme modeli nasıl uygulanıyor? Hedef kitleyi kim oluşturuyor? Geleneksel gayrimenkul sektörüne kıyaslandığında sunduğu avantajlar neler?

Birevim yöntemleri genel olarak mevcut yöntemler ile gayrimenkul sahibi olamayan bilhassa dar ve orta gelirli ailelerimize hizmet üretmek konusunda açılımlar yapıyor. Ev almak isteyenler lehine pek çok yeniliği hayata geçirdik. Adeta faizsiz ev sahibi olma yöntemini yeniden tanımladık. Mesela; Evinizin borcunu olması gerekenden daha kısa sürede bitmesi için düzenlemeler yaptık. Konut değerine endeksli yepyeni bir ev alma yöntemini hayata geçirdik. Mevcut ev alma yöntemlerine kıyasla özelliklede banka kredisi ile satın alınan evin çok daha ucuza mal edilmesini sağladık. Taksitli ev alma yöntemlerinde genellikle en fazla 120 ay taksit seçeneği sunulurken, Birevim’de 240 aya kadar taksit yaptırabilme seçeneği sunduk. Evlerin teslim tarihlerinde iyileştirmeler yaptık. Herkesin kolaylıkla ev sahibi olabileceği yepyeni bir gayrimenkul alma modeli geliştirdik.

► Taksitlendirme esnekliği ve fiyat avantajını nasıl hayata geçirdiniz? Ortak çalıştığınız finans kurumları, inşaat şirketleri var mı?

Birevim tarafından hayata geçirilen yöntemlerin hiç biri finans kurumları tarafından fonlanma ihtiyacı duymaz. Aksine finans kurumlarının içerisinde yer aldığı alışveriş denklemleri tüketici ile finans kuruluşu arasında borç-alacak hukuku doğurur ve kaçınılmaz olarak; tüketiciye faiz-kâr payı, kira yardımı gibi isimler altında ek maliyetler doğurur. İşte bu noktada Birevim, tasarrufun gücüne ve önemine dikkat çekiyor. Birevim zaman zaman projelerinde inşaat şirketleri ile müşterek çalışmalar yapsa da yöntemlerinin hayata geçirilmesi ve uygulanması noktasında bireysel olarak hareket ediyor. İnşaat şirketleri ürettikleri projeler ile lokal çözümler üretirken, Birevim müşterileri kendi bütçe imkanları ve tercihlerine göre Türkiye’nin istedikleri yerinden istedikleri herhangi bir gayrimenkul türü için satın alma gerçekleştirebiliyorlar.

► Görünürde bu kadar avantajlı olmasına rağmen, sistem neden Türkiye’de bugüne kadar oldukça yetersiz bir büyüme gösterdi? Sizin sektöre yönelik büyüme beklentiniz nedir?

Bu sorunun belki de en gerçekçi cevabı, günümüzde kendisini tasarrufa dayalı ve faizsiz olarak hizmet üreten kuruluş olarak nitelendirilen firmaların uygulamalarında günümüze kadar çok ciddi handikaplar olmasından kaynaklanmakta. Geçmişte, Birevim’in bugün ortaya koyduğu tanımlamadan çok uzak ve maalesef şeffaf olmayan yaklaşımlar uygulandı ve bu konuda pek çok kişi faizsiz hizmet alımının fayda ve avantajlarından yaralanamadı. Bu duruma en iyi örnek tüketiciye ek maliyet getiren kira yardımı uygulaması olmuştur. Bu uygulama maalesef günümüze kadar ulaşmış ve halen ilgili kuruluşların ürün-hizmet gamında yerini korumakta. Tasarrufa dayalı faizsiz gayrimenkul edinimi konusunda resmi zeminde ciddi bir altyapı çalışması ve ihtiyaç duyulan gerekli mevzuatın hayata geçirilememesi de sistemin gelişmesine bir engel oluşturdu.

Devletimiz ve hükümetimiz günümüzde faizsiz edinimin önemini vurgulayan birçok çalışmaya imza atıyor. Kamunun ilgili birimleri öncülüğünde, sektörün bütün taraf ve yapıcılarının bir arada ele alındığı, ihtiyaç ve gereksinimlerin net şekilde ortaya konulduğu, tanım ve kurgusal omurganın sağlam şekilde inşa edildiği bir zemin arayışımız devam ediyor. Devletimizin vermiş olacağı olumlu katkı ve yapıcılık neticesinde sektörümüz bir kimlik ve tanımlama kazanacak.

En başarılı haliyle Almanya'da uygulanıyor

► Bu modelin dünyada uygulama örnekleri var mı?

Evet. Yapı Tasarruf Sandığı (YTS) konut edinmek isteyenlerin belirli bir süre boyunca yaptıkları tasarruf karşılığında, piyasa koşullarından bağımsız olarak, düşük faiz oranlı kredi kullanmasını öngören ‘bir kapalı havuz’ sistemi. Bir yılda konutun değerinin yüzde 10’u kadar tasarruf yapılarak 10’uncu yılın sonunda ev sahibi olunabiliyor. Konut kredisinden yararlanmak isteyenler sandıkta belirli bir dönem tasarruf etmek zorundalar. Bu süre bitiminde biriken tasarruf çekilebiliyor ve sandıktan konut kredisi kullanmaya hak kazanılıyor. Yapı tasarruf sandıkları bu şekliyle bireysel emeklilik sistemi ile benzerlik gösteriyor. Günümüzde en başarılı haliyle Almanya’da uygulanmakta olan yöntemin, kullandırılan konut kredilerinde 100 milyar euronun üzerinde kredi büyüklüğüne ulaştığı görülüyor.

Bu Almanya için konut kredisi piyasasının yüzde 12’sini, bankalarla sıralamaya tabi tutulduğunda dördüncü sırayı ifade ediyor. Yöntem Almanya’nın dışında Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Slovakya gibi ülkelerde kısmen devlet desteğiyle başarılı bir şekilde uygulanmaya devam ediyor. Bu başarı durumuna örnek olarak Çek Cumhuriyeti’nde toplanan fon miktarının 2013 yılında 22 Milyar euroya ulaşması verilebilir. Yapı Tasarruf Sandığı her ne kadar tasarrufu teşvike ve de konuta yönelik olsa da Tasarrufa Dayalı Faizsiz Edindirme Yönetiminden en önemli ayrıştığı nokta faiz meselesi. Bu sandıkta toplanan fonlar bir başka bireye kredi olarak kullandırılıyor ve bu kredilendirme diğer bankacılık sisteminden bir miktar düşük oranlı faizle yürütülüyor. Aslında sandık hem işlem ücreti alıp hem de faizden gelir elde etmesiyle özel bir alana hitap eden bir tür dar alanlı banka işlevi görüyor. Fakat gayrimenkul sektöründe inovatif uygulamalarının en güzel örneklerinden biri olan Birevim’e göre; dünya üzerinde tasarrufa dayalı modeller olsa da Birevim modelinin bir başka örneği bulunmuyor.