Çin’de yeni ekonomik reformlar altın fiyatlarını destekleyebilir

Küresel piyasalar dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde önceki gün başlayan ve dört gün sürecek Çin Komünist Partisi Üçüncü Plenumu’na odaklanırken, finans çevreleri bu genel kurulda çıkacak kararların altın fiyatlarını destekleyici rol oynayabileceğini belirtiyor. Çin’in 35 yıl aradan sonra en büyük ekonomik reformlarından bazılarını bu genel kurulun ardından duyurması beklenirken, pek çok analist, altının ons fiyatının, hafta sonu yapılan genel kuruldan destek sağlayabileceğini ifade ediyor. 

Altın ABD’den gelen olumlu verilerle geçen hafta sonu 1300 doların altına gerilemişti. Altın bu yılın başından bu yana yüzde 21, zirveye çıktığı Eylül 2011’den bu yana ise yüzde 31 değer kaybetti. Değerli metal uzun dönemli olarak fiyatı düşen bir finansal araç olarak görülmekle birlikte analistler sağlıklı seyreden Asya kaynaklı talebin altına dair iyimserlik gerekçesi olduğunu ifade ediyor. 

Amerikan yayın kuruluşu CNBC’ye konuşan yatırım danışmanlık şirketi Silvercrest Varlık Yönetimi İşletme Direktörü ve baş stratejist Patrick Chovanec, “Anlamlı reform acı verici ve aksatıcı olacak. Ben pek çok Çinli’nin altının güvenilirliğini arayabileceğini düşünüyorum. Bu özellikle Çin’de konut balonunun patlaması halinde gerçek olacak. Çinliler için boş konutları almak ve satmak altına yatırım yapmakla aynı işlevi görüyor. Çünkü her ikisi de üretken olmayan değer kaynağı. Dolayısıyla emlakta büyük bir düzeltme olursa Çinliler altına dönecek” öngörüsünde bulundu. Çin Komünist Partisi Üçüncü Plenumu’nun kentleşme meselesine de eğilmesi bekleniyor. Bir emlak piyasası vergisinin çok fazla dile getirilmesinin konut balonu ihtimalini azaltması da bekleniyor.

‘Konuta müdahale altına ilgiyi artırır’

İngiliz yatırım bankası North Square Blue Oak’un Çin Araştırma Birimi Başkanı Miranda Carr, “Emlak vergisinin genişlemesi insanların emlağa yatırım yapma arzularını azaltabilir. O zaman altın net bir alternatif olabilir” yorumunu yapıyor. Online altın alım satım sitesi BullionVault altın araştırma birimi başkanı Adrian Ash, “Eğer Pekin konut fiyatlarına müdahale etmeye kalkarsa Çin Yeni Yılı’na doğru altın satışları bu tür hamlelerin ne kadar başarılı olacağını gösterecek” diyor. Altın geleneksel olarak enflasyona karşı önlem olarak kullanılıyor. Son beş yılda altının ons fiyatı kriz dönemlerinde düzenli olarak arttı. Merkez bankalarından kaynaklanan fazladan likidite ve yol açtığı enflasyon korkuları da altın fiyatlarında geçmişte hızlı yükselişlere yol açtı.  Altın fiyatları ABD Merkez Bankası’ndan geçen mayısta gelen aylık 85 milyar dolarlık tahvil alımının azaltılacağına dair mesajlarla düşüşe geçti. Pek çok analiste göre altının sözleşmelerinin maliyeti (kağıt fiyatı) değerli metalin gerçek fiyatından ayrışmış durumda. Altın fonu şirketi ETF Securites’ten üst düzey analist Martin Arnold da Asya’da altına talebin sürdüğüne, Hindistan’da tasarruf araçları arasında ilk sırada değerli metallerin geldiğine dikkat çekiyor.

 ‘Altına fiziksel talep güçlü olacak’

Arnold, “Biz altına fiziksel talebin güçlü olacağını bekliyoruz. Reform sürecinde herhangi bir belirsizlik Çin vatandaşlarının Asya’da geleneksel servet kaynağı olan altına yönelmesini sağlayabilir” yorumunu yapıyor. Bununla beraber Çin’de altına talep artsa da, daha uzun vadede daha büyük kapsamlı reformların altın üzerinde aşağı yönlü baskılara yol açabileceği de belirtiliyor. Genel kurul sonunda açıklanacak Çin sermaye piyasalarının büyümesi ve serbestleşmesiyle ilgili duyurular Çinlilerin tasarruflarını gelecekte çeşitlendirebilecekleri anlamına geliyor. Döviz kontrolleri de altını, emlak gibi, enflasyon yüzünden az getiri sağlayan mevduat hesaplarından kaçınan yatırımcılar için uygun bir adres haline getiriyor. Ash, “Eğer Çin’de herhangi bir problem varsa, insanlar paralarını alacak ve sadece altında değerlendirmek yerine yurtdışındaki seçeneklere yönelecek. Şu an için yurtdışına yatırım konusunda Çin’de ani serbestlikler beklenmese de daha yaygın deregülasyon tasarruf sahiplerine zamanla daha fazla seçenek sunacak” diyor. 

Üçüncü genel kurulda 7 ana başlık ele alınacak

Dört gün sürecek plenumda ekonomiye dair 7 başlık ele alınacak. Bu başlıklar devlet teşebbüslerinin durumu, mali reformlar, vergi reformları, toprak reformu, hanehalkı kayıt (hukou) sistemi reformu, bürokrasinin azaltılması ve sosyal güvenlik olacak.

Devlet teşebbüsleri: Uzmanlar yerleşik çıkarların beklenen direncinden dolayı plenumun devlet teşebbüsleri için detaylı planlar üretmesini beklemiyor. Devlet teşebbüslerinin özelleştirilmesi gündemde değil. Ülkenin en büyük varlık düzenleme kurulu, devlet teşebbüslerinde reform için çalıştığını ve genel kurul sonrasında bazı adımları duyurabileceğini açıkladı. Reuters, devlet teşebbüslerinin, enerji ve doğal kaynak fiyatlaması ya da finans, sağlık ve altyapı gibi sektörlere özel teşebbüsün katılımı gibi reformlarla dolaylı olarak etkilenebileceğini belirtiyor.

Mali reform: Hükümetin faiz oranlarını belirlemede piyasalara daha fazla rol vermesi bekleniyor. Vadeli mevduat faizlerinin daha serbest belirlenmesi ve mevduat sigortası gibi planların öne sürülerek bankaların faiz oranlarını belirlemeleri konusunda devlet kontrolünü daha fazla gevşetilebileceği belirtiliyor. Reformlar arasında bankacılık ve reel ekonomiye doğrudan finansmanı artırcak önemlerde özel sesktörün daha fazla katılımının önünün açılmasının olabileceği belirtiliyor. Hükümetin gerek ülke içinde gerekse ülke dışında sermaye hareketleri üzerindeki kısıtlamalrı azaltabileceği ve Çin para birimi yuanı daha da serbestleştirebileceği ifade ediliyor. 

Vergi reformu: Mevcut maliye ve vergi sisteminin ani bir şekilde dönüştürülmesi veya merkezi hükümet ile yerel yönetimler arasında gelirin dağıtımında büyük çaplı bir değişikliğe gidilmesi beklenmiyor. Genel kurulun kömür vergisine dair değişiklikler getirmesi bekleniyor. Bu bağlamda kömür satış hacminden ziyade kömür satış değerine vergi uygulanması bekleniyor. Bu şekilde diğer enerji emtiası içinde ham petrol ve doğalgazın benzer vergilendirilmesinin mümkün olabileceği ifade ediliyor. Diğer tartışılması beklenen önemler arasında ağır çevre kirliliğine yol açan mallara bir tüketim vergisi uygulanması, pilot emlak vergisinin Şanghay ve Çonging kentlerinin ötesine yaygınlaştırılması bekleniyor. 

Toprak reformu: Genel kurulun toprak toprak kullanım haklarının tasdiki ve kayıt sürecini geliştirerek arazilerin transferi önündeki engelleri azaltması bekleniyor. Fakat toprak kullanım hakları meselesi daha fazla insanı kent alanlarına yönlendirmeye teşvikte önemli bir madde olduğu için tartışmalı bir konu. Bu yüzden kapsamlı bir reform beklenmiyor. 

Hanehalkı kayıt sistemi:  Sağlık, eğitim gibi hizmetlerini kayıtlı olunan ikametgaha bağlayan hanehalkı kayıt sistemi (hukou) reformunda mevcut strateji sürecek. Bu anlamda sistemin küçük ev orta büyüklükteki şehirlerde daha da gevşetilmesi bekleniyor. Ama büyük şehirlerde sistemi gevşetmek muhtemel görülmüyor.

Bürokrasinin azaltılması: Çin Komünist Partisi liderliğinin yürütme faaliyetlerinin daha daha basitleştirilmesini ele alması ve ekonomiyi canlandırmak için yürütmeyi daha da ademi merkezileştirme yolunda adımlar atarak piyasalara daha büyük rol vermesi bekleniyor. 

Sosyal güvenlik : Genel kurul, sosyal güvenlik hizmetlerini göçmenler, kendi hesabına çalışanlar ve kırsal kesime yaymanın yollarını tartışacak. Plenum, ciddi hastalık sigortasının daha fazla insanı kapsayacak hale getirilmesi, hükümetin temel kırsal sağlık sigortasına katkısının artırılması ve özel sektörün sağlık sektörüne girmesinin teşvik edilmesi tartışmalarına sahne olabilir.