G20 gelişmekte olan ülkelerin kaygılarını taşıyor

İSTANBUL - G20 maliyecileri, gelecek hafta yapacakları toplantıda küresel büyümeyi teşvik için dört yöntemi ele alacaklar ancak bir yetkili, görüşmelerin gelişmekte olan ülkelerin ABD'nin para politikasından kaynaklanan kaygılarının gölgesinde kalabileceğini söyledi.

Gelişmiş ve gelişmekte olan 20 büyük ülkenin maliye bakanları ve merkez bankası başkanları Sydney'de dünya ekonomisini şimdikinden daha hızlı büyütmek için hangi parasal ve mali politikaların ve ne gibi yapısal reformların gerekli olduğunu tartışacaklar.

Avustralya'nın başkanlık edeceği toplantının dört ana konusu yatırım, istihdam, ticaret ve rekabet olacak.

G20 yetkilisi, "Bakanlar güçlü, sürdürülebilir ve dengeli bir büyüme sağlanması için gereken hedefleri belirleyecekler" dedi.

"Değişik senaryolar var. Şimdiki politikaları sürdürürsek bu yöne gideriz, bazı yapısal reformları yapar ve üretim açığını daha hızlı kapatırsak başka yönde ilerleriz gibi."

Ancak görüşmeler, gelişmekte olan piyasalarda ocak ayında başlayan çalkantıdan etkilenebilir. Bu çalkantının nedenleri dünyanın en büyük ekonomisi olan Çin'deki büyümenin beklenenden  daha yavaş olması ve ABD Merkez Bankası'nın (Fed) likiditeyi daha hızlı daraltacağı kaygısı.

Gelişmekte olan piyasalarda başlayan sermaye çıkışıyla birlikte Türkiye, Güney Afrika, Hindistan ve Brezilya merkez bankaları paralarında daha yüksek enflasyona yol açabilecek değer kaybını önlemek için, faiz oranlarını yükselttiler.

Ancak merkez bankalarının politika değişiklikleri bu ülkelerdeki ekonomik büyümenin güçlenmesine yardımcı olmayacak.

G20 yetkilisi, "Yatırım istiyorsanız daha düşük faiz oranlarınız olmalı; ama sermayeyi tutmak istiyorsanız faiz oranlarını yükseltmelisiniz. (Bu ülkeler) her iki halde de kazanamayacakları bir konumdalar" dedi.

"Çalkantının çaresi, örneğin Türkiye'de olduğu gibi bazı  ülkelerde faiz oranlarını önemli ölçüde yükseltmektir. Ama paralarını istikrara kavuştursalar bile, bunun acısı reel büyümelerinden çıkacaktır."
              
Gelişmekte olan piyasalar ve ABD

ABD gerçi likidite sağlama politikasını yavaşlatma hızı konusunda verdiği işaretlere uygun davranıyor ancak G20 yetkilisine göre bazı gelişmekte olan ülkeler, eğer ABD niyetini daha açıklıkla ifade etmiş olsaydı, sermaye kaçışı yaşamayabilecekleri görüşündeler.

Yetkili şöyle konuştu:

"Gelişmekte olan ülkeler üzerindeki etkiden çekinerek ABD'de enflasyon üzerinde yukarı yönlü etki yapması ve Fed'i daha ileri bir tarihte daha ağır bir sıkılaştırmaya yönlendirmesi pahasına, ABD'deki sıkılaştırmayı ertelemek doğru bir politika olabilir mi" dedi.

"Bu politika, Fed'in ABD'deki koşullarla uyumlu, dolayısıyla tedrici olarak sıkılaştırmaya gitmesi politikasına tercih edilebilir mi? (Toplantıda) bu sorular masaya getirilecek."

Gelişmekte olan ülkelerin ABD'den bir şikayetleri daha var: Uluslararası Para Fonu'nda, gelişmekte olan ülkelere daha çok söz hakkı tanıyan 2010 tarihli karar mekanizması reformunu ABD hâla onaylamamış olması.

"ABD'ye bu yüzden eleştiri gelecek" diyen yetkili, ABD'nin para politikasından G20'nin sonuç bildirgesinde mutlaka söz edileceğini belirtti.

Ancak gelişmekte olan ekonomilerin, sorunlarının G20 düzeyinde çözümlenmesi için ne gibi öneriler getirecekleri belli değil.

Fed'in yeni Başkanı Janet Yellen, bu hafta yaptığı açıklamalarla, politika değişikliğine gitme gibi bir eğilim içinde olmadığını belirtti.

Yellen, istihdamda olumlu gelişme ve enflasyonda yükseliş gösteren  verilerin varlığı halinde Fed'in "daha ileri ancak ölçülü" adımlar atacağını söyledi.