Katalonya, tahvil ve hisse piyasalarını baskılıyor
Avrupa’nın kalbindeki Katalonya krizi büyüyor. İspanya hükümeti, Katalonya özerk yönetiminin fesih sürecini başlatıyor. Gerilim her geçen gün tırmanırken kriz; Avrupa tahvil ve hisse senedi piyasaları üzerindeki baskısını artırıyor.
Aydın ŞAHİNALP
İspanya’da Madrid yönetimi ve Katalonya özerk bölgesi arasındaki restleşme büyüyor. Önce İspanya Başbakanı Mariano Rajoy, 1 Ekim’de bağımsızlık referandumu düzenleyen Katalonya özerk yönetiminin feshedilmesi için harekete geçme ve erken seçim kararı aldıklarını duyurdu. Rajoy’a Katalonya Özerk Yönetimi Başkanı Carles Puigdemont’un cevabı gecikmedi.
Katalan lider İspanya hükümetinin Katalonya özerk yönetimini feshetmeye ve Katalonya’yı doğrudan yönetmeye yönelik planlarını kabul etmeyeceklerini belirtti. Madrid hükümetinin şimdilik özerkliği değil Katalan hükümetini hedefl ediği görülüyor. Siyasi arenadaki sıcak gelişmeler ekonomi kanadında tahvil, hisse piyasalarını baskılarken euroyu da gölgeliyor.
Gelinen süreçte yatırımcıların daha yüksek getiri için ellerindeki iki yıllık İspanya devlet tahvillerini iki yıllık Alman tahvillerine karşı tuttuğu belirtiliyor. İki yıllık Alman tahvilleri Euro Bölgesi kredi riskini ölçen bir barometre görevi görüyor. Wall Street’te yer alan bir habere göre, Madrid ve Barselona arasında 1 Ekim’den beri süregelen bağımsızlık restleşmesi hisse senedi piyasalarında daha fazla satışı tetikleyebilir.
İspanya devlet tahvilleri ile Alman tahvilleri arasındaki ‘spread’ halen küçük seyrediyor. Ancak portföy yöneticilerince benzer risk kategorisinde değerlendirilen başka Güney Avrupa ülkesi İtalya ile karşılaştırıldığında aynı şeyleri söylemek zor. Zira Katalan krizinin derinleşmesiyle birlikte İspanyol iki yıllıkları ile İtalyan tahvillerinin riskleri aynı seviyelere geldi.
Sermaye çıkışı yüzde sekize dayandı
Bu arada Katalonya krizi, Stoxx Europe 600, İspanyol IBEX-35 ile İtalyan FTSE MIB endeklerini yüzde 0.6 ile yüzde 1 arasında değişen oranlarda aşağı çekti. Avrupa’daki fon akışlarını izleyen EPFR Global verilerine göre eylül başından bu yana İspanya hisse piyasalarından netpara çıkışı yüzde 7.9 ve İtalyan borsalarından ise yüzde 3.4 ‘ü buldu. Katalan emlak şirketi Inmobiliria, Colonial SOCIMI SA, Banco de Sabadell SA ve bioteknoloji şirketi borsada en çok kaybeden şirketler oldu.
Bazı uzmanlar İspanyol ve Alman 10 yıllık tahvilleri arasındaki makasın açılabileceği konusunda uyarıyor. İtalyan bankası Unicredit müşterilerine gönderdiği notta, “İspanya’daki tansiyon daha da yükselirse İspanyol ve Alman 10 yıllıkları baskı altına girebilir.
Ancak hâlihazırda orta vade penceresi için ilginç bir fırsat olarak görülebilir” ifadelerine yer verdi. İtalyan ve İspanyol 10 yıllıkları Kuzey Avrupa ülkelerinin tahvilleriyle kıyaslandığında çok kötü bir performans sergiliyor. Yatırımcılar Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) aylık 60 milyar euroluk Euro Bölgesi tahvilini satın alma programının Güney Avrupa tahvillerini olası politik risklere karşı kalkan gibi koruduğunu savunuyor.
ECB piyasaları nasıl etkileyebilir
Avrupa Merkez Bankası Başkanı (ECB) Başkanı Mario Draghi perşembe günü bir kez daha spot ışıklarının altına geçecek. Piyasaların gözü kulağı bankanın varlık satın alma politikasını nasıl düzenleyeceğinde olacak. ECB, varlık alımlarının Aralık 2017 tarihine ya da gerekirse ötesine kadar aylık 60 milyar euro (70.1 milyar dolar) tutarında olmasını planladığını duyurmuştu. Reuters’in eylül ayında ekonomistler arasında yaptığı bir ankete göre, merkez bankası Ocak 2018’den itibaren aylık varlık alımlarını 40 milyar euroya düşüreceğini açıklayacak.
Citi Research’teki analistler müşterilerine gönderdiği notta, ECB’nin amacının Varlık Satın Alma Programını “piyasalarda taper tantrum”a (azaltma öfkesi) neden olmadan hafi fl etmek olduğunu ifade ediyor. Piyasaların senaryolarına göre ise bankanın alımının 12 ayda 20 milyar euro, dokuz ayda 30 milyar, altı ayda da 40 milyar euro olması öngörülüyor. Citi’nin analizi, beklenenden daha büyük ve “süper güvercin” olarak tabir edilen bir varlık alım programının uzatılması 10 yıllık tahvil getirilerini 25 baz puan düşürerek yüzde 0.20 ile bu yılın en düşüğüne çekebileceğini öngörüyor. Buna karşılık ECB’nin varlık alımını sınırlı yani “süper şahin” uzatması durumunda ise 10 yıllık getirileri yüzde 25 baz puan yükselterek yüzde 0,70 ile 2015’ten beri görülmeyen seviyelere çekebilir.
Citi’deki araştırma ekibi, Draghi liderliğindeki ECB’nin varlık alık programını toplamda 150 milyar Euro tutarında uzatacağına ve aylık satın alma oranı ise belirtmeyeceğine inanıyor. ECB Başkanı Draghi, 26 Ekim’deki para politikası toplantısının ardından düzenleyeceği basın toplantısıyla kameraların karşısına geçecek.