Kırgızistan boşalıyor

BİŞKEK- Kırgızistan'ın güneyindeki Oş ile Celalabad eyaletlerinde Kırgızlar ile Özbekler arasında süren çatışmalarda 171 kişinin öldüğü, yaklaşık 1800 kişinin yaralandığı bildirildi.

Bu sabah itibariyle ölü sayısı 171'e ulaştı. Hastanelere başvuran yaralıların sayısının ise yaklaşık 1800 olduğu kaydedildi.

Celalabad'da ambulans sıkıntısı yaşandığı, can güvenliği olmadığı için sağlık ekiplerinin çalışmakta zorlandığı ifade edildi.

Bu arada, Oş kentindeki Furkat ve Nariman ilçelerinde bu gece de çatışmaların sürdüğü öğrenilirken, Celalabad eyaletinde Özbeklerin yoğun yaşadığı ilçelerde evlerin yakıldığı ve yağmalandığı kaydediliyor.

Kırgızistan'ın güneyinde 11 Haziran gecesi patlak veren çatışmaları güvenlik güçleri kontrol altına almakta zorlanıyor.

Kırgızistan: Bakiyev'in oğlunu iade edin

Kırgızistan başsavcılığı, İngiltere'nin başkenti Londra'da dün akşam gözaltına alınan sürgündeki devrik lider Kurmanbek Bakiyev'in oğlu Maksim Bakiyev'in iadesini istedi.

Akipress ajansının haberine göre, başsavcılık Dışişleri Bakanlığı aracığıyla, Bakiyev'in Londra'dan iadesi için gerekli belgeleri ilgili kurumlara iletti.

Kırgızistan'ın geçici hükümeti, yolsuzlukla suçlanan Maksim Bakiyev'in tutuklanması için İnterpol'den yardım istemişti.

"Yaşananlar etnik çatışma değil, çetelerin işi"

Kırgızistan'ın Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Ramazan Dırıldayev, Kırgızistan'da son günlerdeki çatışmaların, ülkede yaşayan Özbeklerle Kırgızlar arasındaki bir etnik çatışma değil çetelerin kışkırtması olduğunu söyledi.

Kırgızistan'ın güneyinde 11 Haziran gecesi patlak veren çatışmaları değerlendirmek üzere Kırgızistan'ın Ankara Büyükelçiliğinde bir basın toplantısı düzenleyen Dırıldayev, çatışmaların kesin bilançosunu şu an için vermenin mümkün olmadığını, ancak resmi rakamlara göre 171 kişinin hayatını kaybettiğini söyledi.

Gayrı resmi rakamlara göre can kaybı sayısının çok daha fazla olabileceğini belirten Dırıldayev, Özbek ve Kırgız geleneğine göre ölenler hemen defnedildiği için kesin rakamlara ulaşmanın zor olabileceğinin altını çizdi.

Kırgızistan'daki çatışmalarla ilgili son iki dönemde ülke yönetimini elinde bulunduranları suçlayan Dırıldayev, önceki iki yönetimin demokrasiye inançları olmadığı için ülkenin çatışmaların içine sürüklendiğini kaydetti.

Kırgız halkının daima demokrasiden yana olduğunu vurgulayan Dırıldayev, ülkesinde birçok sivil toplum kuruluşu olmasının da bunun açık bir kanıtı olduğunu ifade etti.

"Yaşanan olaylar üzüntü verici" diyen Dırıldayev, olaylara dışarıdan bakıldığında her ne kadar etnik kökenli gibi görülse bile bunların etnik çatışma olmadığını, "daha önceki iktidarı destekleyen bir takım çetelerin" kışkırtmasıyla olayların başladığını belirtti.

Kırgızistan'ın bağımsızlığının ardından hem Türkiye hem de Orta Asya'daki diğer Türki Cumhuriyetlerle çok iyi ilişkiler geliştirdiğini kaydeden Dırıldayev, bu ülkelerin Kırgızistan'ı her zaman desteklediğini ve bu desteğe müteşekkir olduklarını dile getirdi.

"Çatışmalar, 27 Haziranda yapılacak referandumu etkileyecek mi?" sorusunu yanıtlayan Dırıldayev, olayların etkilemeyeceğini, yeni anayasayla ilgili referandumun zamanında yapılacağını söyledi.

Yeni anayasa sonrasında Kırgızistan'ın parlamenter demokrasiye geçiş yapacağını belirten Dırıldayev, ekim ayındaki seçimlerle birlikte Kırgızistan'ın Orta Asya'da parlamenter demokrasi sistemini uygulayan ilk ülke olacağını ifade etti.

Kırgızistan hükümetinin Rusya'dan asker talep etmesi ve Rusya'nın da bu öneriye "ret" yanıtı vermesiyle ilgili de Dırıldayev, "Kırgızistan'ın şu anda askere ihtiyacı yok, insani yardıma ihtiyacı var" diye konuştu.

"Rusya Kırgızistan'ın iç işlerine karışmak istemiyor"

Dırıldayev ayrıca, Rusya'nın Kırgızistan'ın iç işlerine karışmak istemediğini ifade etti.

Çatışmalardan sonra sınırını mültecilere açan Özbekistan hükümetine teşekkür eden Dırıldayev, Özbek ve Kırgız halklarının kardeş olduğunu belirtti.

Şu ana kadar Kırgızistan'da yaşayan Türk vatandaşlarının mal ve can kaybı olmadığını ifade eden Kırgız Maslahatgüzar, ayrıca çatışma bölgesindeki tüm yabancı uyrukluların tahliye edildiğini kaydetti.

Dırıldayev, ülkenin kuzeyinde durumun sakin olduğunu ve güneyinde yaşanan olaylarda mağdur olanlar için yardım toplandığını bildirdi.

Öte yandan Türkiye'de öğrenim gören Özbek ve Kırgız öğrenciler adına bir konuşma yapan Ankara Üniversitesi doktora öğrencisi Kudret Artıkbayev, Özbek ve Kırgız halklarının kardeş olduğunu ve kardeş kanı akmaması için Türk hükümetinden daha aktif davranmasını beklediklerini dile getirdi.

THY'nin uçağı 151 yolcusuyla Sabiha Gökçen'e indi

Türk Hava Yollarının (THY) Kırgızistan'ın güneyinde yaşanan çatışmalar nedeniyle Türk vatandaşlarının tahliyesi için tahsis ettiği "Manisa" adlı uçağı, İstanbul'a indi.

Kırgızistan'daki çatışmalardan dolayı bu ülkenin Celalabad ve Oş kentlerinde bulunan Türk vatandaşlarının tahliyesi için Dışişleri Bakanlığının isteği üzerine tahsis edilen Boeing 737-800 tipi 151 yolcu kapasiteli uçak, saat 10.28'de Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı'na inişini gerçekleştirdi.

BM: Özbekistan'a 100 bin mülteci kaçabilir

Birleşmiş Milletler (BM), Kırgızistan'ın güneyindeki çatışmalardan komşu Özbekistan'a kaçan mültecilerin sayısının yakında 100 bine yükselebileceğini, hatta bu rakamı da geçebileceğini açıkladı.

BM Özel Temsilcisi Miroslav Jenca, başkent Bişkek'te düzenlediği basın toplantısında, Özbek yetkililerden Özbek tarafına geçen mültecilerin sayısının 75 bin olduğu bilgisini aldıklarını, ancak bu sayının yükseldiğini ve yakında 100 bini geçebileceğini söyledi.

Yerel yetkililer, daha önce mülteci sayısının 100 bini bulduğunu belirtmişlerdi.

Jenca, Kırgızistan'ın güneyindeki güvenlik durumu nedeniyle Özbekistan'a geçenlerin tam sayısını belirlemenin mümkün olmadığını da kaydetti.

BM Özel Temsilcisi Jenca, yeni anayasa için 27 Hazirandaki referandum ile ekim ayındaki parlamento seçimlerinin, ülkedeki karışıklığa rağmen planlandığı tarihlerde yapılması gerektiğini bildirdi.

Bu arada BM Özel Temsilcisi ile Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Temsilcisi, Kırgızistan'daki etnik çatışmaların Orta Asya'ya sıçramasının engellenmesi çağrısında bulundu.

Geçici hükümet: Olaylardan Bakiyev'in oğlu sorumlu

Kırgızistan'daki geçici hükümetin Başbakan Birinci Yardımcısı Almazbek Atambayev, ülkenin güneyindeki şiddetten devrik lider Kurmanbek Bakiyev'in oğlu Maksim Bakiyev ile devrik liderin kardeşi Canıbek Bakiyev'i sorumlu tuttu.

Atambayev Bişkek'te düzenlediği basın toplantıda, güneydeki olayların önceden ve çok iyi planlanmış olduğunu belirterek, bunun, geçici hükümeti devirmek için atılan bir adım olduğunu söyledi.

Atambayev, Oş ve Celalabad'da yabancı kiralık keskin nişancıların bulunduğunu ifade ederek, olayların ülkenin kuzeyine sıçramasından endişe ettiklerini, Ortak Güvenlik İşbirliği Örgütü'nden teknik yardım istediklerini kaydetti.

Geçici hükümetin sadece Rusya'dan destek istediğini anımsatan Atambayev, "Biz Rusya'dan Kırgızistan'a asker göndermesini dedi.

Geçici hükümetin Başbakanı Roza Otunbayeva, Rusya'dan askeri destek istemiş, Rusya yönetimi bu talebini geri çevirmişti.

"Cinayetleri keskin nişancılar işliyor"

Bu arada, eski Maliye Bakanı Marat Sultanov, Bişkek'te düzenlediği basın toplantıda, Oş ve Celalabad eyaletlerinden Kırgızların dağlara, Özbeklerin sınıra kaçtıklarını söyledi.

Kendisinin güneyden bugün döndüğünü belirten Sultanov, Kırgızistan-Özbekistan sınırında yığılma olduğunu, gıda sıkıntısı çekildiği kaydetti.

Öte yandan Celalabad güvenlik sorumlusu Kubatbek Baybolov devlet televizyonundan yaptığı açıklamada, güneydeki olayların etnik değil siyasi nedenleri olduğunu belirtti.

Cinayetlerin keskin nişancılar tarafından işlendiğini kaydeden Baybolov, "Siyah ciplerle geliyorlar, Kırgızlara ateş açıyorlar. Sonra gidiyorlar Özbeklere ateş ediyorlar. Olay yerine gelen Kırgız güvenlik güçlerine ise kızgın halk saldırıyor. Ortada açıkça kışkırtma ve provokasyon var" dedi.

Oş ve Celalabad'tan 1103 yabancı tahliye edildi

Kırgızistan'ın güneyinde etnik çatışmaya dönüşen olaylar nedeniyle, Oş kentindeki Türk vatandaşların tahliyesi için gönderilen THY uçağı, bu sabah Türkiye'ye hareket etti.

THY'na ait uçak, yaklaşık 6 saatlik pasaport ve diğer idari işlemlerin tamamlanmasının ardından yerel saatle 07.00'de Oş'tan ayrıldı. Uçağın yaklaşık bir saat sonra Bişkek'e indiği ve buradan da Türkiye'ye hareket ettiği belirtildi. Uçağın TSİ 13.30-14.00 sularında Türkiye'ye inmesi bekleniyor.

Bu arada, güneydeki Oş ve Calalabad eyaletlerinde yaşanan olaylarda can güvenliği olmadığı sebebiyle bölgeden bugüne kadar 1103 yabancı uyruklu vatandaşın tahliye edildiği belirtildi.

Kırgız Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasında Türkmen uyruklu 300, Çin uyruklu 200, Hindistan uyruklu 198, Türk uyruklu 151, Pakistan uyruklu 134, Avrupa Birliği ülkelerinden 92, Afganistan uyruklu 27 ve Japonya uyruklu 1 kişinin tahliye edildiği ifade edildi.

Bişkek'teki Manas uluslararası havaalanında üç günden bu yana yük ve yolcu uçakları peş peşe iniyor, kalkıyor. Bölgede bulunan yabancı ve yerli vatandaşların Bişkek'e tahliye işlemleri sürüyor.

Kırgızistan'ın güneyinde 11 Haziran gecesi patlak veren çatışmaları güvenlik güçleri kontrol altına almakta zorlanıyor.

Kızılay uçağı Kırgızistan'a hareket etti

Kızılay'ın, Kırgızistan'ın güneyindeki olaylar nedeniyle bölgeye yardım göndermek üzere kiraladığı özel yardım uçağı Kırgızistan'a hareket etti.

Kızılayın yazılı açıklamasına göre, bölgedeki gelişmeler sonrasında kriz masası oluşturan ve Kırgızistan Kızılayı ile irtibata geçen Türk Kızılayı, bölgedeki ihtiyaç sahipleri için yardım uçağı gönderdi.

Türkiye saati ile 06.15'de İstanbul'dan havalanan kargo uçağının, gıda, mutfak seti, battaniye ve tıbbi malzemeden oluşan yardım malzemesini bugün öğle saatlerinde Oş kentine ulaştırması bekleniyor. Bir yardım delegesi eşliğinde bölgeye giden Kızılay yardımları, Kırgızistan Kızılayı iş birliği ile ihtiyaç sahiplerine dağıtılacak.

Ayrıca, uygun bir bölgede kurulmak üzere çadırkent planlamaları yapılacak.