Konut ve varlıklarda balon endişesi arttı
Çin ve Londra’da konut fiyatlarındaki artışlar ile değerini ikiye katlayan sosyal medya hisseleri, uzmanların konut ve varlıkların balon riski taşıdığı yönündeki endişelerini yükseltiyor
İSTANBUL - Bloomberg Küresel Anketi’ne göre, internet ve sosyal medya hisselerinde ve Londra ile Çin’deki konut piyasalarında varlık balonları oluşuyor. Bloomberg kullanıcısı yatırımcı, analist ve traderların yüzde 82’si, internet ve sosyal medya hisselerinin ya sürdürülemez seviyelerde ya da o noktaya yakın olduğunu söyledi. Ankete katılanların yüzde 73’ü Çin’deki konut fiyatları ve yüzde 69’u da Londra’daki konut fiyatları için aynı şekilde düşünüyor. Analistler, yalnızca yüzde 31’lik kesimin fiyatların aşırı yüksek seviyelere tırmandığını düşündükleri ABD’deki konut piyasası içinse çok endişeli görünmüyor.
Likiditenin hâlen çok fazla olduğunu ve merkez bankalarının fiyatları yükseltmeye devam ettiğini söyleyen Londra’daki Societe Generale SA’nın stratejistlerinden Kenneth Broux, “Emlak kesinlikle balon adayı” dedi. Anket, kredilerden kaynaklanan finansal krizden bu yanaki 5 senede yatırımcıların portföyleri ve politika yapıcılar için sıkıntı yaratabilecek spekülatif aşırılıkları ayırt ettiklerini ortaya koyuyor.
Aynı ay içinde Twitter hisseleri piyasaya ilk giriş fiyatını ikiye katlarken, ankete katılanların yüzde 49’u internet ve sosyam ağ hisselerinin şimdiden balon olduğunu, yüzde 33’ü ise balon sınırında olduğunu düşündüklerini ifade etti. Sosyal Medya endeksi The Solactive Social Media ise geçtiğimiz yıl yüzde 57 küçüldü.
Çin ve Londra’da konut balonu oluştu
Bloomberg anketine katılan uzmanların yüzde 46’sı Çin’deki konut fiyatlarını sürdürülemez görürken, yüzde 27’si ise sürdürülemez bir noktaya çok yakın olduğunu ifade etti.Londra konut pazarında ise katılımcıların yüzde 41’i balon durumu görürken, yüzde 28’i balona çok yakın bir konut pazarı olduğunu belirtti. Çin’deki dört şehirdeki yeni konut fiyatları Ocak 2011’den bu yana en büyük yükselişini ekim ayında yaşadı.
Ev satışları ise yılın ilk on ayında yüzde 33 arttı. İngiltere’nin başkentinde ise broker firması Savills Plc’in bu ay yayınladığı bir rapora göre lüks konutların sayısı 2018 yılı itibariyle yüzde 23.1 artıyor olacak. Katılımcıların neredeyse üçte biri ABD hazinelerinin balon olduğunu ve yüzde 27’si kredi piyasasının sürdürülemez seviyelerde olduğunu ifade etti. Rekor düşük faiz oranları ve Fed’in tahvil alımlarının 10 yıllık ABD tahvillerinin dizginlenmesine yardımcı olduğunu belirten rapor, yıllık en yüksek artışın yüzde 3 olduğunu ifade ediyor.Yüzde 20’lik dilimin küresel hisselerin balon içinde olduğunu ifade ettiği ankette, yüzde 45 ise küresel piyasa hisselerinin balona çok yakın bir noktada olduğunu belirtti. Gelişen pazarlara yönelik balon endişesi ise çok ciddi boyutlarda değil. Sadece yüzde 11’lik bir katılımcı kitlesi gerilmiş değerlemelerin olduğunu ifade ediyor ve yüzde 58’lik grup herhangi bir balon olmadığını söylüyor.
Faber: Janet Yellen balonları büyütebilir
Doktor Kıyamet lakaplı yatırımcı Marc Faber, Fed’in başkan adayı Janet Yellen’ın küresel borsalarda daha büyük balonlar yaratabileceğini söyledi. Doktor Kıyamet lakaplı yatırımcı Marc Faber, Fed’in başkan adayı Janet Yellen hakkında karamsar konuştu. Finans sektörünün her alanında balon oluştuğuna dikkat çeken Faber, bunun merkez bankalarının politikalarından kaynakladığını söyledi. The Boom Gloom & Doom Report adlı bloguyla bilinen yatırımcı, Yellen’in Fed Başkanı olmasıyla daha büyük balonlar görülebileceğini söyledi. Küresel piyasalarda balon uyarısı yapan Faber, “Finans sektörüyle ilgili her alanda balon riski görüyorum. Tahvillerde balon var. Düşük işlemli hisse senetlerinde balon var. Borsalarda balon var. Finans sektörünün küresel ekonomideki payına baktığınızda, büyük bir yer kapladığını görürsünüz. Borç piyasasında büyük bir balon var ve bu daha da büyüyor. Hiçbir şekilde küçülmüyor” dedi. Amerikan yayın kuruluşu CNBC’ye konuşan Faber, “Yellen’la birlikte Fed’in başında daha fazla güvercin yöneticinin olması, varlık alım programlarının devamına işaret ediyor. Geri çekilme değil alımlarda artış yaşanabilir. Borsalar gerçek değerinde değil ve haddinden fazla değerli hale geldi. Nasdaq 1999 yazında aşırı değerlenmişti. Ancak borsadaki yükseliş 2000’in martına kadar sürdü” dedi. Faber yatırım tavsiyesi olarak madencilik şirketlerini ve değerli metalleri önerdi. Doktor Kıyamet, önümüzdeki dönemde Avrupa borsalarının gelişen ülkeler ve ABD borsalarını geride bırakacağına da işaret etti.
Google istatistiklerine göre kaygılar beş yılın zirvesinde
Google arama istatistikleri, ‘piyasa balonu’ terimine olan ilginin son beş yılın zirvesine çıktığını gösterirken, analistler bu endişenin balonu engelleyeceğini söyledi. Hisse senedi piyasasında bir balon oluşabileceği endişesi zirve yaptı. Google’ın istatistiklerine göre, Kasım’da internet kullanıcıları ‘piyasa balonu’ terimini Ekim 2008’den bu yana en yoğun şekilde aradı. Piyasa oyuncularına göre ise bu durum, hisse piyasasında şu anda bir balon olduğundan endişe edenleri rahatlatmalı. TJM Institutional’dan Jim Iurio, “Bu demek oluyor ki insanlar balon olmadığı yanılgısına kapılmamışlar. Balonun oluşması için böyle bir yanılgıya ihtiyaç vardır” dedi. Eski bir hedge fon yöneticisi olan Mark Dow ise, insanların başına bir felaket geldiği zaman o felaketin bir daha gerçekleşme ihtimalini abarttıklarını söyledi ve ekledi: “Geçmişte bir balonda yaşadığımız için şimdi de sürekli bir balon var mı diye endişe içindeyiz.” Dow’a göre balon oluşacağı yönündeki büyük korku, balonun “en azından bir süreliğine” oluşmasını engelleyecek.