Obama ikna turunda

WASHINGTON - Obama, Kongre’nin İran’a yönelik yeni yaptırımları ertelemesi noktasında Beyaz Saray’da aralarında kıdemli senatörlerle Senato Bankacılık Komitesi, Senato Dışilişkiler Komitesi, Senato Silahlı Kuvvetler Komitesi’nin de bulunduğu bazı senatörlerle bir araya geldi.

Yaklaşık iki saat süren toplantıda Obama’ya Dışişleri Bakanı John Kerry, Ulusal Güvenlik  Danışmanı Susan Rice gibi yetkililer eşlik etti.  

Beyaz Saray'dan verilen bilgiye göre toplantıda Obama, İran’ın nükleer silah edinmesini önleyen barışçıl bir çözümü başarmanın ABD’nin ciddi çıkarına olduğunu vurguladı.

P5+1 ülkelerinin önerdiği 6 aylık adım önerisinin, kendileri uzun vadeli kapsayıcı çözümü müzakere ederken, İran’ın nükleer programını durduracağını, bu sayede programın geliştirilmesinin on yıldan bu yana ilk kez durdurulmuş olacağını ve daha önceden görülmemiş şekilde İran’ın nükleer faaliyetlerine şeffaflık getireceğini belirten Obama, birinci adımın eksikliği halinde, İran’ın, zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmaya devam ederek ve zenginleştirme kapasitesini geliştirerek nükleer programında ilerlemeye devam edeceğinin altını çizdi.

Toplantıda ayrıca, İran’a tarihteki en etkili yaptırımları uygulamada yönetimine yardım ettiği için Kongre üyelerine teşekkür eden Obama, bu yaptırımların İran’ın hesaplamalarını değiştirdiğini belirtti.

Obama, İran’a yönelik yeni yaptırımların ise mevcut müzakereler sürerken yürürlüğe konulmaması gerektiğine işaret etti. Ancak Obama, İran’ın P5+1 ülkelerinin teklifini kabul etmemesi veya taahhütlerini yerine getirmemesi halinde, bu duruma güçlü bir yanıt olarak yeni yaptırımların en etkili yaptırımlar olacağını bildirdi.

Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney de konuyla ilgili olarak, “Başkan Obama, birinci adım olarak düşündüğümüz (İran’a yönelik yaptırımlarda ) rahatlamanın sınırlı, geçici ve geri döndürülebilir olacağına işaret etti. Bunun yanında Obama, bu 6 aylık dönemde (mevcut) yaptırımların uygulanmaya devam edeceğini vurguladı. İran’ın rahatlamadan 40-50 milyar dolar kazanacağına dair haberleri yalanladı ve bu yöndeki söylentileri dağıttı” ifadelerini kullandı.

Carney, Obama’nın meseleyi barışçıl yollardan çözmeyi tercih ettiğini belirterek, “Obama’nın askeri seçenek dahil diğer alternatiflere yönelmeden önce, devam eden diplomatik müzakereleri izlemeye dönük sorumluluğu bulunuyor” diye konuştu.  

Toplantıda farklı fikirlerin ifade edildiğini de aktaran Carney, Cenevre’deki görüşmelerin birkaç gün içinde başlayacağını hatırlatarak, “Senato’nun yeni yaptırımları gözden geçirmeden önce bu müzakerelerin ilerleyebileceğini görmek için beklemesi uygun olacaktır” ifadesini kullandı.

Obama'ya mektup

Öte yandan, Temsilciler Meclisi Dışilişkiler Komitesi Başkanı Cumhuriyetçi Ed Royce ve komitenin kıdemli üyesi Demokrat Eliot Engel, İran ile müzakereler kapsamında P5+1 ülkelerinin sunduğu anlaşmayla ilgili “derin kaygılarına” yönelik Obama’ya mektup gönderdi.

Royce ve Engel, Obama’ya mektubunda, “P5+1 ülkelerinin sunduğu teklifin, İran’ı nükleer silah kapasitesini geliştirmeye devam etmesinden alıkoymaya yetmeyeceğine dair basında yer alan haberlerden duydukları derin rahatsızlığı” dile getiriyor. İki Kongre üyesi, mektubunda, İran ile anlaşmaya varılmak isteniyorsa, bu ülkeye yönelik siyasi ve ekonomik baskıların devam etmesi gerektiğini belirtiyor.