Sudan, 10 uluslararası örgütü sınırdışı ediyor

BM/LAHEY/HARTUM - Uluslararasıu Ceza Mahkemesi'nin Sudn Devlet Başkanı hakkında tutuklama emri çıkartmasının ardından Sudan hükümeti kararı komplo olarak tanımladı. BM Genel Sekreteri UCM'nin bağımsız bir yargı kurumu olduğunu ifade ederken, Sudan, ülkedeki yaklaşık 10 uluslararası sivil toplum kuruluşunu sınırdışı etmeye karar verdi.

Sudan'ın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Addalmahmud Muhammed, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) Sudan Devlet Başkanı Ömer Hasan El Beşir hakkındaki kararını "şiddetle kınadıklarını, kararı reddettiklerini ve UCM ile kesinlikle işbirliği yapmayacaklarını" söyledi.

BM: barışı koruma, insani yardım, insan haklarını koruma ve kalkınma faaliyetlerine devam edeceğiz

BM Genel Sekreter Ban Ki-mun, Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) yetkisini bağımsız yargı kurumu olarak kabul ettiğini söyledi.

BM Sözcülüğünden yapılan açıklamada, UCM'nin Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir hakkında Darfur'da insanlığa karşı suç ve savaş suçu işlemekten tutuklama emri çıkarttığı hatırlatıldı.

Genel Sekreter Ban'ın UCM'nin yetkisini bağımsız bir yargı kurumu olarak kabul ettiği belirtilen açıklamada, Ban'ın Sudan hükümetine ülkedeki barış ve adalet meselelerine BM Güvenlik Konseyi kararları çerçevesinde ilgileneceği yönünde güven duyduğu ifade edildi.

BM'nin Sudan'da yaşamsal değer taşıyan "barışı koruma, insani yardım, insan haklarını koruma ve kalkınma faaliyetlerine" devam edeceğini belirten Ban, Sudan hükümetinden bu çerçevede BM ve BM kurumlarıyla tam işbirliği yapmasını ve ülkedeki sivil nüfusun,BM personeli ile tesislerinin güvenliğini sağlamasını istedi.

Ban, Darfur'da tarafların iyi niyetle çalışarak siyasi sorunu çözmelerini de isterken, Sudan Devlet Başkanı Ömer Hasan El Beşir'in tutuklanma kararıyla ilgili olarak somut bir şey söylemekten kaçındı.

Beşir'in tutuklama kararında yer alan suçlar

Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) hakkında tutuklama kararı çıkardığı Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir'in tutuklanma kararında yer alan suçlar açıklandı.

El Beşir'in, insanlık ve savaş suçları işlediği gerekçesiyle tutuklanması isteniyor.

İnsanlık suçları başlığı altında; cinayet, toplu infaz, işkence, tecavüz ve zorla uzaklaştırma yer alırken, savaş suçları başlığı altında ise; kasten masum sivillere yönelik saldırı emri vermek ve yağma yapmak bulunuyor.

Karara göre, bu suçlar, Darfur'daki sivillere karşı işlendi. Sivillerin büyük bölümünün, hükümet tarafından isyancı grupları desteklediği düşünülen Fur, Masalit ve Zaghava gruplarına mensup olduğu belirtildi.  

Sudan hükümeti: Karar komplo

Sudan hükümeti, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) Sudan Devlet Başkanı Ömer Hasan El Beşir hakkındaki tutuklama kararını "komplo" olarak tanımladı.

Hükümetten yapılan açıklamada, kararın, ülkeyi istikrarsızlığa sürüklemeyi hedefleyen "beyaz adamın mahkemesi" tarafından verildiği ifade edildi.

Sudan Dışişleri Bakanı Ali Karti, Beşir'in, daha önceden planlandığı biçimde Arap Zirvesi'ne katılmak üzere 30 Mart'ta Katar'a gideceğini açıkladı ve Beşir'in, "hiçbir şey olmamış gibi görevinin başında olacağını" bildirdi.

Öte yandan, başkent Hartum'da ellerinde Beşir'in fotoğraflarını taşıyan binlerce kişi, kararı protesto etti. Başkent dışında bir mezuniyet törenine katılan Beşir, dönüşte aracıyla kalabalığın arasında dolaştı ve halkı selamladı.

Yaklaşık 10 uluslararası sivil toplum kuruluşuna sınırdışı

Sudan, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) Devlet Başkanı Ömer Hasan El Beşir hakkında tutuklama kararı çıkarmasının ardından, yaklaşık 10 uluslararası sivil toplum kuruluşunu sınırdışı etmeye karar verdi.

Sudan'ın Darfur bölgesinde faaliyet gösteren bir insani yardım kuruluşunun adının açıklanmasını istemeyen bir yetkilisi, AFP'ye yaptığı açıklamada, "Bize ülkeyi 24 saat içinde terketmemiz söylendi. 10 kadar uluslararası sivil toplum örgütü sınırdışı edilecek" dedi.

Sudan'da çalışan ve adının açıklanmasını istemeyen BM yetkilisi de 10 kadar sivil toplum örgütünün sınırdışı edileceğini doğruladı.

Bir başka sivil toplum örgütü yetkilisi de, "UCM'nin kararından 5 dakika sonra bize ülkeyi terketmemizi söylediler" dedi.

Beşir'e destek gösterileri

Darfur'daki BM-Afrika Birliği Ortak Barış Gücü (MINUAD), tutuklama kararının ardından Darfur'da Beşir'e destek gösterileri düzenlendiğini duyurdu.

MINUAD'a göre, Darfur'daki 3 büyük kent El Faşer, Geneina ve Nyala'da hükümete destek gösterileri düzenlendi. Gösterilerin olaysız geçtiği bildirildi.

Beşir'in yandaşları başkent Darfur'da da sokaklara döküldü ve binlerce kişi kentte gösteriler düzenledi.

UCM'nin kararını protesto eden göstericiler, "Beşir, seni kanımızın son damlasına dek koruyacağız" ve "Beşir, seninleyiz" gibi sloganlar attı.

AB'den itidal tavsiyesi

Avrupa Birliği, Sudan hükümetinden tutuklama kararı konusunda işbirliği yapmasını istedi.

AB'nin açıklamasında, Sudan hükümetine ve Darfur'daki isyancı gruplara itidal çağrısında bulunuldu.

Açıklamada, "AB, Darfur'daki çatışmanın taraflarına, sivil halkı korumaları ve insan haklarına saygı göstermeleri gerektiğini hatırlatır" denildi.

Sudan, Devlet Başkanı Beşir hakkında tutuklama emri çıkaran Uluslararası Ceza Mahkemesi ile işbirliği yapmayacağını açıklamıştı.

Addalmahmud Muhammed: Kararı şiddetle kınıyoruz

Sudan'ın BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Addalmahmud Muhammed, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) Sudan Devlet Başkanı Ömer Hasan El Beşir hakkındaki kararını "şiddetle kınadıklarını, kararı reddettiklerini ve UCM ile kesinlikle işbirliği yapmayacaklarını" söyledi.

Addalmahmud Muhammed, bugün UCM'nin Ömer Hasan El Beşir hakkında Darfur'da insanlığa karşı suç ve savaş suçu işlemekten tutuklama emri çıkarması konusunda basın toplantısı düzenledi.

"Bu kararı şiddetle kınıyoruz. Bu kararın bizim için hiçbir bağlayıcılığı yoktur, o yüzden mahkemeyle işbirliği yapmayacağız" diye konuşan Muhammed, Sudan'ın ne UCM'ye ne de mahkemeyi kuran Roma Sözleşmesi'ne taraf olmadığını vurguladı

"Maalesef mahkeme, ABD, Fransa ve İngiltere gibi ülkeler tarafından siyasal amaçlarla kullanılıyor" diyen ve kararın tamamıyla siyasal olduğu görüşünü savunan Muhammed, "UCM, bizim için yok, bu karar adalete hakarettir. UCM'nin adaleti Afganistan'da, Irak'ta ve Gazze'de kendisini gösteren Amerikan-Avrupa adaletidir" dedi.

Kararın "çifte standartlı, siyasal şantaj ve hegemonya amaçlı" olduğunu ve mahkemenin dış güçlerce kullanıldığını ileri süren Mohamed, UCM Başsavcısı'nın Sudan'a gitmediğini ve tamamıyla "siyasal amaçlarla hareket ettiğini" savundu.

Kararın, Sudan'ı anarşiye ve istikrarsızlığa götürme amacı taşıdığını ileri süren Muhammed, "Ama biz buna karşın barış sürecine devam edeceğiz" diye konuştu.

Sudan mahkemelerinin tam yetkili olduğunu belirten Muhammed, bir soru üzerine, "Biz, isyancı bile olsa Sudan vatandaşlarının yurtdışında yargılanmasına karşıyız. Yargılamayı gerektiren davaları egemen bir devlet olarak kendi ülkemizde görmeye hakkımız var ve bunu yapacak güce ve olanağa sahibiz" dedi.

Muhammed, başka bir soru üzerine, Beşir'in dış gezilerinin şu andaki gibi süreceğini de söyledi. Sudan'ın BM üyesi olduğunu hatırlatan Muhammed, BM ile ilişkilerin de aynı biçimde süreceğini, BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un kararla ilgili açıklamasında Sudan hükümetini kararı uygulamaya zorlamadığını da bildirdi.

Muhammed, Afrika Birliği ve Arap Birliği ülkelerinin kendilerini desteklediklerini de belirterek, UCM'ye taraf kimi Afrika ülkelerinin mahkemeye üyeliklerini gözden geçirmek üzere toplanacaklarını da kaydetti.

Bugün Sudan'da faaliyet gösteren 6 sivil toplum örgütünün çalışma izinlerinin Sudan hükümeti tarafından iptaliyle ilgili bir soru üzerine ise Muhammed, o konuda bilgisi olmadığını, ancak Sudan yasalarına aykırı faaliyet gösteren sivil toplum örgütlerine karşı katı bir tutum gösterdiklerini de sözlerine ekledi.