Sudan'da El Beşir hakkında tutuklanma beklentisi
Uluslararası Ceza Mahkemesi savcısının, El Beşir'in soykırım ve insanlığa karşı suç işlemekten tutuklama isteminde bulunacağı tahmin ediliyor
ANKARA - Sudan'ın Darfur bölgesinde 2003'teki isyanla birlikte başlayan sorunda, Uluslararası Ceza Mahkemesi savcısının, Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir'in soykırım ve insanlığa karşı suç işlemekten tutuklanmasını istemesi bekleniyor.
Mahkeme savcısının, halen görevde olan bir devlet başkanına karşı dava açması da Darfur davasıyla birlikte bir ilk olacak. 3 hakimden oluşan mahkeme heyetinin Devlet Başkanı Beşir'in söz konusu suçlardan yargılanıp yargılanmayacağına karar vermesinin, en az 6 hafta alacağı belirtiliyor. İddia makamı, geçen ay Sudan'ın "tüm devlet aygıtının" Darfur'da sivillere karşı saldırı kampanyası tertip edilmesinde yer aldığını ve mahkemeye bu suça iştirak eden üst düzey hükümet yetkilileriyle ilgili delil sunacağını açıklamıştı.
Sudan yönetimi ise mahkemeyi tanımadığını ilan etti. Yönetim, Savcı Luis Moreno-Ocampo'nun geçen sene suçladığı İnsani İşler Bakanı Ahmed Harun ile Cancavid milislerinin komutanı Ali Kuşayb'ı mahkemeye teslim etmeyi reddetmişti. Savcıyı suçlu olarak nitelendiren Sudan yönetimi, bu konudaki bir davanın barış görüşmelerini sekteye uğratabileceği ve tüm ülkede kargaşanın yayılmasına sebep olabileceği tehdidinde bulunuyor. Sudan hükümet sözcüsü Mahcub Fadıl Bedri, Beşir'in suçlanmasının Sudan'ın egemenliğinin ihlali anlamına geleceğini söyledi. Sudan Dışişleri Bakanı Essamani El-Vesile de "Devlet Başkanı Beşir ile ilgili bir karar alınırsa, bu barış sürecini bozabilir" dedi.
Misilleme endişesi
Sudan'ın BM temsilcisi Abdülmahmud Abdülhalim Muhammed, Beşir'e yöneltilecek bir suçlamanın Sudan'ın istikrarı ve güvenliği açısından bir felaket olacağını söyledi. İktidardaki Milli Kongre partisi de, Darfur'da "daha çok şiddet ve kan" uyarısında bulundu.
Afrika Birliği de cumartesi yaptığı açıklamada, "Adalet arayışının, ülkede kalıcı bir barışın sağlanması çabalarını sekteye uğratmayacak veya tehlikeye atmayacak şekilde sürdürülmesi gerektiği kanaatinde olduğunu" belirtti. Birlik ayrıca, Afrika liderlerine karşı davaların kötüye kullanılması kaygısını da dile getirdi. Sudan yönetimi şiddetin artacağı tehdidinde bulunurken, aynı kaygıyı taşıyan BM yetkilileri de, güneydeki ve batıdaki hükümet karşıtı güçlerin, mahkemece suçlanması halinde "devlet başkanının zayıfladığı sanısına kapılıp" bundan cesaret almalarından korkuyor. BM yetkilileri, Beşir'in suçlanmasıyla Darfur'daki BM ve Afrika Birliği barış güçleriyle yardım görevlilerine misillemelerin yapılmasından da endişe ediyor. Sudan'daki uluslararası kuruluşlar da, Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) Sudan Devlet Başkanı Ömer Beşir'le ilgili tutuklama emri çıkarması halinde ülkede şiddetin artmasından endişe ederek, güvenlik önlemlerini artırmaya başladı. Bu çerçevede, Darfur'da 9 bin askeri bulunan Birleşmiş Milletler-Afrika Birliği Misyonunun (UNAMİD) bir sözcüsü, personel arasında güvenlik alarmının yükseltildiğini açıkladı.