Suudi Arabistan, ABD'den uzaklaşıyor

DOHA/WASHINGTON - Suudi Arabistan, hanedan üyelerinin ABD Başkanı Barack Obama'nın Suriye ve İran politikalarından duydukları hoşnutsuzluk nedeniyle, ABD'yle
arasındaki politik yakınlıktan vazgeçebilir.

Suudi Arabistan'ın politik tavrını yakından bilen bir kaynağa göre, ülkenin en üst istihbarat yetkilisi olan Prens Bandar bin Sultan, ABD'nin Suriye iç savaşında kararsız olarak gördüğü tutumu ve son dönemdeki İran yakınlaşması nedeniyle, ABD ile ilişkilerinde "büyük bir değişiklik" yapmakta kararlı.

Prens Bandar Avrupalı diplomatlara, ABD'nin Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad karşısında ve İsrail-Filistin sorununda etkin davranamadığını, İran ile yakınlaşmaya başladığını ve  2011 yılında Bahreyn'deki ayaklanmanın bastırılmasına yardım eden Suudi Arabistan'ı desteklemediğini söyledi.

Kaynak, "ABD'den uzaklaşma önemli bir adım olacak. Suudi Arabistan artık kendisini bağımlı bir konumda görmek istemiyor" dedi.

Ancak 22 yıl süreyle ülkesinin Washington büyükelçiliğini yapmış olan Prens Bandar'ın kullandığı söylenen ifadelerin, Kral Abdullah tarafından da desteklenip desteklenmediği henüz bilinmiyor.

İki ülke arasında büyüyen uçurumun bir başka örneği de, ABD'yi Suriye ve Filistin sorununda "kararsızlıkla" suçlayan Suudi Prens Turki el Faysal'ın sözleri oldu.
Washington'da konuşan Prens, Obama'nın Suriye politikasını "acıklı" olarak niteledi ve Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın kimyasal silahlarını tasfiye etme planının Obama'yı Suriye'de askeri eylemden kurtarmak için bir "kandırmaca" olduğunu söyledi.

Hanedan üyesi ve ülkesinin eski istihbarat yöneticisi olan Prens Turki şöyle konuştu:

"Esad'ın kimyasal silah stoklarının uluslararası denetime alınması oyunu, eğer böylesine açık bir ihanet olmasaydı, komik sayılabilirdi. (Bu plan) sadece Obama'ya askeri bir eylemden uzaklaşma imkanı verdiği gibi, Esad'ın da kendi halkını boğazlamasına yardımcı oluyor." Suudi Arabistan ve ABD arasında krallığın kurulduğu 1932 yılından beri süren ittifak, Riyad için büyük bir askeri gücün koruması, ABD için ise güvenilir petrol kaynağı sağlıyordu.

Suudi Arabistan'ın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde iki yıllık üyelik hakkını geçen hafta reddetmesi,  Obama'nın dış politikasından duyduğu hoşnutsuzluğun ifadesi oldu. Bu adım, Suudilerin  uluslararası toplumun Suriye'deki savaşı sona erdirememesi ve diğer Ortadoğu sorunları konusunda adım atamamasından duydukları öfkenin belirtisiydi. Prens Turki Washington'da Suudi-ABD ilişkileri konusunda  yaptığı konuşmada,  "Güvenlik Konseyi üyeliğinden vazgeçme kararı hiçbir biçimde keyfi bir karar değil. Bu karar, söz konusu organın etkisizliğine  dayanmaktadır" dedi.

Reuters'e bilgi veren kaynak, iki ülke arasındaki ilişkilerde meydana gelebilecek değişimin, petrol ve silah ticareti gibi alanlar başta olmak üzere geniş kapsamlı sonuçlar
doğuracağını söyledi.

Kaynak, Esad'a karşı çarpışan isyancılara silah ve para veren Suudi Arabistan'ın bundan böyle ABD ile Suriye iç savaşı konusunda işbirliği yapmayacağını söyledi.
Dış politikada "şahin" tavırlarıyla bilinen Prens Bandar,  özellikle ülkesiyle Ortadoğu'da üstünlük için çekişen Şii İran konusunda tavizsiz.  Bu iki ülkenin rekabeti, bölgede mezhep gerilimini  besliyor.

Prens Turki Obama'nın İran'a karşı yürüttüğü uzlaşma politikasını eleştirirken, Tahran'ın Suriye, Lübnan, Yemen, Irak ve Bahreyn'de işleri karıştıracak müdahaleler yapmakla suçladı.