"Trump, ilk olarak çelik silahını çekecek"
Çin Bej Kitabı Başekonomisti Derek Scissors’a göre Trump, iki ülke arasındaki ticaret savaşının fitilini Çin çeliği tarifesini yükselterek ateşleyecek.
Aydın ŞAHİNALP
DIŞ HABERLER - Dünyanın en büyük ekonomisi ABD ile iki numarası Çin’in 2017’de bir “ticari misilleme döngüsüne” düşebileceği belirtiliyor. Çin Bej Kitabı Baş Ekonomisti Derek Scissors’a göre Donald Trump, Beyaz Saray’a geçer geçmez elindeki ‘çelik silahının’ tetiğine basacak. Dev iki ülke arasındaki misilleme sarmalının ilk hamlesi ABD’nin en büyük rakibi Çin çeliğine uyguladığı gümrük vergisini yükseltmesiyle gelecek.
Washington-Pekin hattındaki ticari misilleme döngüsünün fitilinin Trump tarafından ateşleneceğini belirten Scissors, Amerikalı bir televizyon kanalına verdiği mülakatta konu hakkında önemli ipuçları verdi. İki ülke arasıdaki ticari misilleme sarmalında Trump’ın ilk çelik silahını çekeceğini ifade eden Scissors, “Trump, Çin çeliğindeki gümrük tarifelerini yükselterek işe başlayabilir. Fakat Çin buna misillemeyle karşılık verecek. Ardından Trump’ın ekonomi kurmayları bundan hoşlanmayacak. Ve Onlar da karşı misileme yapacak. Böylece sarmal büyüyerek devam edecek” diyerek uyarıyor.
Trump'tan çarpıcı Rusya tepkisi
Scissors, “Akıllara ABD’nin hamlelerinden sonra Pekin yönetiminin Çin Komünist Parti Kongresi’nin de yapılacağı 2017’de nasıl bir karşılık vereceği sorusu geliyor. Kendilerini kontrol altında tutabilecekler mi? Pekin’in sermaye çıkışlarına neden olacağı ve diğer ülkeleri tahrik edebileceği için yuanda yeni bir devalüasyona gitmesi pek muhtemel görünmüyor” diye konuştu.
'En belirgin tehlike; ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşı'
Financial Times’ın Başyazarı Martin Wolf da “Bu yıl siyasi hamleler, ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyebilir. En belirgin tehlike ise; ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşı. Bu savaşın olumsuz etkileri birçoğunun düşündüğünün aksine kısa vadeden ziyade uzun vadede ortaya çıkacak” diye yazdı.
8 Kasım’daki başkanlık seçiminde ipi göğüsleyen Trump, Çin’e karşı sert çıkışlar yapıp gözdağı veriyor. Twitter hesabından paylaştığı mesajlarla Çin’i ağır eleştiren Trump, Tayvan Cumhurbaşkanı’yla telefonda konuşarak Pekin’i bir hayli öfkelendirdi. Trump henüz başkanlık koltuğuna oturmadan Çin ile ABD arasında ticari restleşme başladı. Washington yönetimi 23 Aralık’ta hazırladığı “kötü şirket ve pazarlar” listesine dünyanın e-ticaret devi Çinli Alibaba Group’un sahip olduğu platformda ‘sahte ürünler’ satıldığı gerekçesiyle ekledi. Alibaba Group Yönetim Kurulu Başkanı Michael Evans konu hakkında yaptığı açıklamada, “kararın somut gerekçelere dayanıp dayanmadığından veya mevcut siyasi iklimden etkilenip etkilenmediğinden kuşku duyduğunu” ifade etti. ABD’nin bu hamlesine Çin’in yanıtı geçikmedi. Pekin yönetimi, ABD’li otomobil üreticisi General Motors’a 29 milyon dolarlık antitröst cezası vererek karşı atağa geçti.
‘Büyük sopalar ABD’yi bekliyor’
Öte yandan Çin hükümetinin yayın organı olan Global Times gazetesi başmakalesinde Trump liderliğindeki ABD’nin bir ticaret savaşı çıkarmasının ağır bedeli olacağını yazdı. ABD Ticaret Bakanlığı için seçilen milyarder Wilbur Ross ile Beyaz Saray Ticaret Konseyi Başkanı Peter Navarro tarafından Çin ticaretine karşı korumacılığın demir perdesinin çekileceği belirtilen makalede, “Çin Ticaret Bakanlığı’nın girişindeki bahçede çiçekler; binanın kapalı kapıları ardında da gizlenmiş büyük sopalar yer alıyor. Bunların her ikisi de Amerika’yı bekliyor. Yeni başkan, pervasızlığı, cehalet ve beceriksizliği nedeniyle kınanacak ve attığı adımların sonuçlarına katlanmak zorunda kalacaktır” ifadeleri yer aldı.
Ticaret açığı rekor seviyelerde
ABD’nin Çin’e karşı rekor ticaret açığı bulunuyor. İki ülke arasındaki ticaret rakamlarına bakıldığında 2015’te 367.1 milyar dolarla rekor kıran açığın 2016’da 319.2 milyar dolara gerilediği görülüyor. ABD, 2016 yılı ticaret verilerine göre Çin’den 423.4 milyar dolarlık ithalata sadece 104.1 milyar dolarlık ihracatla karşılık verebildi. Ticaret Bakanlığı verilerine göre, ABD’nin paslanmaz çelik ürünleri ithalatında aslan payı 534.4 milyon dolarla Tayvan’da. Tayvan’ı 509.1 milyon dolarla Güney Kore izlerken Çin 500.3 milyon dolarla üçüncü sırada. Dördüncü sıradaki Hindistan’ın (219.6 milyon dolar) ardından 110 milyon dolarla İtalya geliyor.
Savaşın kodları “Çin'den gelen ölüm”de gizli
Çin küresel ticarette önemli bir oyun kurucu olma yolunda pozisyonunu sağlamlaştırırken, Trump liderliğindeki Amerikan yönetimi “ Önce Amerika” sloganıyla Pekin’e karşı bir ticaret savaşı başlatmakta kararlı gözüküyor. Bu savaşın kodları Trump’ın Çin politikasını belirlemekte temel aldığı “ Death by China” “Çin’den Gelen Ölüm”adlı kitabın sayfalarında yatıyor. Kitabın yazarlarından biri Trump’ın yeni kurduğu Beyaz Saray Ulusal Ticaret Konseyi Başkanı Profesör Peter Navarro.
Navarro, “Çin’den gelen ölüm” kitabını ‘gezegenin en etkili suikastçısına (Çin)’ karşı ‘hayatta kalma rehberi’ olarak tanımlıyor. Navarro, Çin’in ABD’deki milyonlarca istihdamın yok olmasına yol açtığını savunuyor. Ve Amerikalılara, “Amerika’yı savunmaya ve ailenizi korumaya yardım edin. ‘Çin malı’ ürünleri satın almayın”çağrısını yapıyor. ABD ticaretinin yönünü belirleyecek olan Navarro, Pekin’in ‘İstihdam imha silahı’olarak kullandığı ve ABD’nin devasa ticaret açığı vermesine yolaçan yuan manipülasyonu nedeniyle mutlaka cezalandırılması gerektiğini belirtiyor.