10 milyon kişi kayıtdışı çalışıyor

Kayıtdışı istihdam oranının geçen yılın aynı dönemine göre 2.6 puan azalışla yüzde 37.8 düzeyinde gerçekleştiği Haziran 2013’te, Türkiye genelinde istihdam edilen 26 milyon 319 bin kişiden 9 milyon 952 bin kişisinin kayıtdışı olduğu belirlendi. ANKA’nın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı belirlemeye göre, Haziran 2013’te kayıtdışı istihdam oranı geçen yılın aynı dönemine göre 2.6 puan gerilemeyle yüzde 37.8 oldu. 2012 yılı Haziran döneminde kayıtdışı istihdam oranı yüzde 40.4 düzeyinde bulunuyordu.

2013 Haziran itibarıyla kayıtdışı istihdam sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 375 bin kişi azalışla 9 milyon 952 bin oldu.

Kadınlarda kayıtdışı oranı yüzde 53.5

2013 Haziran döneminde kadınlar arasında kayıtdışılık oranı geçen yılın aynı dönemine göre 2.6 puan azalışla yüzde 53.5’e, erkeklerde 2.7 puan azalışla yüzde 31’e geriledi. Haziran itibarıyla 8 milyon 18 bin kadın çalışanın 4 milyon 286 binini, erkeklerde ise 18 milyon 301 bin çalışanın 5 milyon 665 bin kişisini kayıtdışı çalışanlar oluşturdu.

Bir başka ifadeyle, Haziran itibarıyla 8 milyon 18 bin kişi düzeyinde belirlenen kadın istihdamı, toplam istihdamın yüzde 30.5’ini, kayıtdışı istihdamın yüzde 43.1’ini oluşturdu.

Kendi adına çalışan 3 milyon kişi kayıtdışı

Haziran 2013 itibarıyla kendi hesabına çalışan 4 milyon 883 bin kişiden yüzde 62.6’sını oluşturan 3 milyon 56 bin kişinin kayıtdışı istihdam içinde bulunduğu belirlendi. Sosyal güvenlik kapsamında olmayan ücretli ve yevmiyeli çalışanların oranı ise geçen yılın aynı dönemine göre 2.2 puan azalarak yüzde 20.9 oldu. Haziran döneminde ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan 16 milyon 702 bin kişiden 3 milyon 483 bin kişisinin kayıtdışı istihdam edildiği belirlendi.

İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 233 bin kişiden yüzde 16.5’ini oluşturan 203 bin kişinin de sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı öğrenildi.

Ücretsiz aile işçisi sayısı 3.2 milyon

Kayıt dışı “çalışanlar” içinde ücretsiz aile işçileri önemli bir yer tutuyor. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan, ailesine yardım eden ücretsiz aile işçilerinin toplam sayısı 3 milyon 501 bin kişi. Bunların yüzde 91.7’sini oluşturan 3 milyon 210 bin kişisinin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadığı görüldü. Normal bir istihdam olanağı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye’deki işsizliğin boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor.

Tarım dışı alanlarda 4.5 milyon kişi kayıtdışı

Haziran itibarıyla Türkiye genelinde 6 milyon 474 bin kişinin istihdam ettiği tarım sektöründe kayıtdışı istihdam edilen kişi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 123 bin kişi gerileyerek 5 milyon 403 bin kişi düzeyinde gerçekleşti. Haziran’da tarım dışında çalışan 19 milyon 845 bin kişiden 4 milyon 548 bin kişisinin kayıtdışı istihdam edildiği belirlendi. Haziran dönemde, geçen yılın aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 84.3’ten yüzde 83.5’e, tarım dışı sektörlerde yüzde 25.2’den yüzde 22.9’a düştü.

Yabancı kadın işçi, erkekleri solladı

Yabancılara verilen çalışma izni sayısı geçen yıl yüzde 86 arttı. Kadınlara verilen çalışma izni sayısı ilk kez erkekleri geride bıraktı. Sigorta kayıtlarına göre, son 10 yılda dünyanın hemen her köşesinden 125 bin 697 yabancıya Türkiye'de çalışma izni verildi. Çalışma izni sayısında geçen yıl ciddi bir artış kaydedildi. Buna paralel olarak geçen yıl yabancılara verilen çalışma izni sayısı yüzde 86 artış gösterdi. Böylece 2011'de 17 bin 368 yabancıya çalışma izni verilirken, geçen yıl bu sayı 32 bin 272'ye ulaştı. Bu artışta kadınlara verilen çalışma izni sayısı belirleyici oldu. Yabancı kadınlara verilen çalışma izni sayısında geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 133 artış yaşandı. 2011'de 8 bin 379 kadına çalışma izni verilirken geçen yıl bu sayı 19 bin 546'ya çıktı. Böylece yabancılara verilen çalışma izninde ilk kez kadınlar erkekleri geride bıraktı. Erkekler açısında bakıldığında verilen çalışma izni sayısı geçen yıl önceki yıla göre yüzde 42 arttı. Böylece 2011'de 8 bin 986 olan yabancı erkeklere verilen çalışma izni sayısı geçen yıl 12 bin 726'ya yükseldi.

Çalışma izni verilenlerin uyruklarına göre dağılımlarına bakıldığında ilk sırada Gürcüler geliyor. Geçen yıl çalışma izni verilenlerin 6 bin 434'ünü Gürcüler oluşturuyor. İkinci sırada ise Ukraynalılar geliyor. Türkiye'de çalışma izni verilenler arasında 2 bin 601'i Ukraynalı yer alıyor.