Avrupa'ya kozmetik ihracatı yeni yönetmelikle kesiliyor

Sercan AKINCI

İSTANBUL - Kimya sektörünün Avrupa'ya ihracatına darbe vuran REACH Yönetmeliği'nin ardından kozmetik ihracatı için de sıkıntılı bir süreç başlıyor. Avrupa Birliği'nin 11 Ocak 2010'da yürürlüğe koyduğu, ancak yükümlülüklerinin büyük çoğunluğunun bugün uygulamaya konulacağı yeni Kozmetik Yönetmeliği özellikle küçük ölçekli ihracatçıları zorlayacak. Yönetmelikte yer alan ihracat temsilciliği için ürün başı fiyat istenmesi maliyetleri arttırıyor, bu da büyüme hızı düşen ihracata yeni darbe anlamına geliyor. Öte yandan REACH Yönetmeliği'ne de firmalar tam olarak uyum sağlayamamış durumda.

Türk ihracatçısı gümbür gümbür geliyordu
Yönetmeliği ve Türkiye'deki kozmetikçilerin durumunu değerlendiren Dalan Kimya Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Aysu Dalan Benlioğlu, yönetmeliğin büyük bir sıkıntı yarattığını söyledi. Yönetmelikle Avrupa'nın kendi üreticisini korumaya aldığını anlatan Benlioğlu, “Türk ihracat firmaları gümbür gümbür geliyordu. Kaliteli ürünlerimizi uygun fiyata satıyorduk. Zamanında aynı şeyi tekstilciler için de yapmışlardı” dedi. 
Yönetmelikte yer alan ihracat temsilcisi zorunluluğunun en büyük sıkıntı olduğunu ifade eden Benlioğlu, “Avrupa'dan bir kurumla anlaşma yapmak gerekiyor. Bizim tüm ürünlerimiz kayıt altında oluyor. Kayıt için ihraç edeceğimiz her farklı ürüne ayrı ayrı ücret ödememiz gerekiyor. Ayrıca Gizlilik Sözleşmesi imzalanmış olmasına rağmen ürünlerimizin formülasyonunu da paylaşmamız gerekiyor. Bunun ne kadar etik olduğu tartışılmalıdır. Bizim şu anda 100 bin euroluk ödeme yapmamız gerekiyor. Bunu fiyatlara yansıtmak da pek mümkün gözükmüyor. Yeni ürün çıkarttıkça da kayıt yaptırmamız lazım. İhracatı küçük miktarlarda olan ürünlerimiz için kayıt yaptırmayacağız” diye konuştu.

Temsilci fiyatları havada uçuşuyor
Kozmetik Yönetmeliği'nin REACH Yönetmeliği doğrultusunda hazırlandığını aktaran Kamelya Kozmetik Yönetim Kurulu Başkanı Sami Torun ise bu yönetmeliğe uygun olmayan ürünlerin ihracatının mümkün olmayacağını ve temsilcisi olmayan firmaların ihracat gerçekleştiremeyeceğini ifade etti. Temsilcilik işi için çok değişik rakamların havada uçuştuğunu vurgulayan Torun, şöyle devam etti: “Yeni bir çalışma. Herkes tutturduğu rakamla işi yapıyor. Firmalarımızın büyük kısmı şuanda ayak uydurabilmiş değil. İhracatımız azalacak. Şimdilik ciddi boyutta ihracatı olan firmalar, yönetmeliğe uyum sağladı. Zaten 7-8 bin euro ihracatı olanlar böyle bir masrafa girmezler. Avrupa ekonomisi daraldığı için de herkes büyük ihracatçı değil. Burada firmalarımız Türk mantığıyla hareket ederek sipariş geldikçe yönetmeliğe uyum sağlayacaklardır. Firmalarımız yüzde 70- 80'ini böyle yapacaktır.”

Kimyacı Avrupa'dan vazgeçiyor Bakanlık desteği bekliyoruz
Kimya ihracatçısının Avrupa'ya ihracattan vazgeçmeye başladığını ifade eden İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçı Birliği Başkanı Murat Akyüz, “Vazgeçmelerinin nedeni REACH Yönetmeliği. Ekonomi Bakanlığımız bu yönetmelik için bize destek vereceğine söz vermişti. Bakanlığımızın çalışmasını bekliyoruz. Zannediyorum bürokrasi işlerin yavaşlamasına neden oluyor. REACH en başta büyük çaplı şirketleri kapsıyordu ama şimdi küçük şirketlere kadar kapsamı genişletildi” dedi. Ayrıca ihracatın artış hızındaki yavaşlama nedeniyle, ihracatçı birliklerinin toplantı yaparak yol haritasını gözden geçirdiğine değinen Akyüz, bazı pazarlarda daha etkin olunmaya çalışılacağını aktardı.

Yeni yönetmelikte yer alan bazı maddeler
Avrupa'da yayınlanan Kozmetik Yönetmeliği'ne göre bugün itibariyle Avrupa'ya ihracat yapan firmaların şu gereklilikleri yerine getirmesi gerekecek:
Avrupa Ekonomik Alanı (AEA) içerisinde üretim yapan, buraya ithalat yapan ya da burada distribütör olan bir firmanın ‘sorumlu şahıs' olması,
Temel kriterleri sağlayan uyumlulaştırılmış bir standart ile birlikte ‘iyi üretim uygulamaları' zorunluluğu,
İki bölümlü Güvenlik Değerlendirme Belgesi,
İhracatı yapılacak her bir kozmetik ürününün sorumlu şahıs aracılığıyla komisyona iletilmesi,
Etiketlerde menşei ülkenin belirtilmesi, AEA'ya ithal edilen kozmetik ürünler için zorunlu olacak.