Avrupalı Çin malı almadı, Türk denim ihracatında yüzler güldü

İSTANBUL - Türk denim sektöründe, Avrupalılar'ın Çin malına tepki göstermesi nedeniyle ihracat artışı yaşandı. Dünya denim pazarının bir numaralı üreticisi olan Türkiye, 2006 yılında ihracatta yaşadığı kan kaybını 2007'de telafi etti. Denim pantolon ihracatında yaşanan yüzde 17.7'lik artış sadece bu kalemdeki ihracat rakamını 1.5 milyar dolara çıkarırken toplam denim ihracatı 3.8 milyar dolara ulaştı. Türkiye Denim Sanayicileri Derneği (DENİMDER) Başkanı Nedim Özbek, Avrupalılar'ın "Çin malı alacaksam sıradan bir ürün alırım" dediklerini belirterek, "Ama Türkiye'de üretilen bir mala Avrupalı karşı değil. Çünkü Avrupa'da üretim olmadığını çok iyi biliyor. Dünya markaları da göğüslerini gere gere Türk malı satıyor. Bu yüzden pek çok marka yeniden Türkiye'ye dönmeye başladı" dedi. Çin'de üretilen denim ile Türkiye'de üretilen denim arasında çok büyük fark olduğunu dile getiren Özbek, "Şöyle bir bilinç oluştu; artık marka giyen Avrupalı tüketici ilk etapta ürünün nerede üretildiğine bakıyor. Mesela Prada'nın etiketinde made in China gördüğü zaman almıyor" diye konuştu. Dünyada her 100 kişiden 60'ı Türk kotu giyiyor Dünyadaki her 100 kişiden 60'ının Türkiye'de üretilen kotu giydiğini belirten Özbek, "Türkiye'de üretim yüksek. Avrupa'nın tümüne biz ürün veriyoruz. Avrupalı Türkiye'de üretemediğini, termininin uymadığı ürünleri Fas'ta Mısır'da üretiyor. Bütün Avrupa'yı denimde Türkiye besliyor" dedi. Geçen yıl 5.5 milyar dolarlık dokuma konfeksiyon ihracatının 1.5 milyar dolarlık bölümünün denim pantolan ihracatından kaynaklandığını ve toplam içindeki payının yüzde 28.3 olduğunu belirten Özbek, "2007 yılında denim pantolon ihracatının yüzde 17.7 oranında, yani toplam hazır giyim ihracatından daha fazla artmasının sonucu olarak 2006'da yüzde 27.7 olan dokuma konfeksiyonun içindeki payının 2007'de yüzde 28.3'e çıkması bu ürün grubunda oldukça iyi bir performans yakalandığını gösteriyor" dedi. "Amerika'yı kaybettik Rusya'da zorlanıyoruz" Türkiye'den en fazla denim ihracatı yapılan ülkelerin Almanya, İngiltere ve İspanya olduğu bildiren Özbek, Avrupa'ya ihracatın yüksek olmasına rağmen kendi markalarıyla yapılan ihracatın Avrupa'nın gerisinde kalındığını söyledi. Kendi markaları ile daha çok Rusya ve eski Doğu Bloku ülkelerine ihracat yapıldığını belirten Özbek, ancak son zamanlardaki dolardaki düşüş ve artan maliyetler nedeniyle bu ülkelerde fiyat tutturmakta zorlandıklarını anlattı. Özbek, "Amerika pazarını neredeyse kaybettik gibi bir şey. Rusya'ya ve eski SSCB ülkelerine dolarla ihracat yapıyoruz ve ciddi şekilde zorlanıyoruz. Dolardaki kayıp yüzde 30, Eurodaki kayıp yüzde 7-8. Rusya'daki müşterilerimiz euroya dönmüş olsa belki bu kadar büyük kayıp yaşamayacağız" dedi. Eskiden 20 dolara sattıkları bir pantolonu artık 30-40 dolar arasında bir fiyata satmak zorunda kaldıklarını dile getiren Özbek, "Tanınmış bir Avrupa markası 45-50 dolara bu pantolonları satarken Rus'un bir Türk markasına 35-40 dolar vermek işine gelmiyor. Çünkü ben giderim bir dünya markası alırım 20 dolar fazlaya satarım ama satarım diyor. Türk markaları ikinci planda kalıyor bizim tek sıkıntımız bu. Biz Avrupa ile aynı maliyetlere geldik. Ama bizim marka bilinirliğimiz bir Avrupa gibi değil. O yüzden Avrupalı markaları tercih ediyorlar" diye konuştu. "Tekstilcilerin yüzde 80'i batık" Tekstil ve hazır giyim sektörüne ilişkin değerlendirmelerde de bulunan Özbek, sektörde üretimin durma noktasına geldiğini ve tekstilcilerin yüzde 80'nin batık durumda olduğunu belirterek, "Eğer tekstil hazır giyim üreticisi bu seneyi atlatırsa önümüzdeki senelerde hiçbir şey yok. En tehlikeli sene bu sene" dedi. Özbek, "Türbana ayrılan tartışma iki gün tekstil, üretim ihracat için yapılsaydı ülkenin kaderi değişmiş olurdu" diye konuştu. "Perakendeciler kiraya çalışıyor" Hazır giyimcilerin son dönemde perakendeye yönelerek mağaza sayılarını artırmayı bir kurtuluş olarak gördüklerini ancak bunun asla bir kurtuluş olmadığını kaydeden Nedim Özbek, alışveriş merkezlerindeki yüksek kiraların ve ağır kontratların sektörün belini büktüğünü vurguladı. Hükümetin bu duruma el koyması gerektiğini savunan Özbek, "Tapuda nasıl rayiç bedel belirliyorsa bunda da aynı şeyi yapabilir. Hükümet vatandaşını korumak zorunda değil mi? Üç beş tane adamın rant geliri var diye insanlar neden pahalı giyinsin" dedi. Yurtdışında mağaza açmanın çok daha kolay olduğunu belirten Özbek, "Adamlar kapında yatıyor. Moskova dünyanın en pahalı şehri ama iyi alışveriş merkezlerinde metrekare fiyatları 70-80 dolarken İstanbul'da 200 dolar. Avrupa ülkelerinde ise 25-30 Euro düzeyinde" diye konuştu. Almanya, İngiltere ve İspanya'ya ilk üçte En Fazla Denim Pantolon İhraç Edilen İlk 10 Ülke Ülke adı Ocak-Aralık 2007 Değişim Oranı (ABD Doları) (%) Almanya 257.697.587 10,6 İngiltere 237.719.028 17,3 İspanya 176.951.133 51,1 Avrupa Ser. Böl. 124.046.971 44,4 Hollanda 123.841.991 18.0 Danimarka 119.090.125 14,8 İtalya 77.959.874 39,1 Trakya Ser. Böl. 60.514.330 -23,1 Çek Cumhuriyeti 46.699.886 23,1 Rusya Federasyonu 46.312.205 31,8 Kaynak: DENİMDER