BES’in en büyük sorunu erken ayrılma
KPMG Türkiye'nin yayımladığı rapora göre, 2016 sonu itibarı ile sistemdeki sözleşmelerin ortalama kıdemi 3,4 yıl.
Türkiye ve dünyadaki bireysel emeklilik sistemini karşılaştırmalı olarak inceleyen KPMG Türkiye BES Raporu’nun ikincisi yayımlandı. KPMG Türkiye Finansal Hizmetler Sektör Lideri Sinem Cantürk, BES’te yaşanan erken ayrılma sorununun hem katılımcılar hem de emeklilik şirketlerinin kaybına neden olduğunu belirtti.
Cantürk, “Katılımcılar; ertelenmiş giriş aidatı, vergi, devlet katkısı hak edilmeyen kısım vb. kesinti tutarları nedeniyle beklenenden düşük tutarlar ile sistemden ayrılıyor. Emeklilik şirketleri ise sistemden erken ayrılan katılımcıların oluşturduğu yüksek maliyet nedeniyle karsızlık problemi yaşayabiliyor” dedi.
Cantürk, “Rapora göre Türkiye’nin bireysel emeklilik sisteminin dünyadaki önemli ekonomiler arasında GSYH oranı ile bakıldığında, gelişime ve büyümeye hala açık olduğu görülüyor. Bireysel Emeklilik Sistemi, başladığı ilk yıldan itibaren önemli düzeyde gelişti ve 2016 yılsonu itibarıyla 19 emeklilik şirketi ve 61 milyar TL fon tutarına (devlet katkısı fon tutarı dâhil) ulaştı. Emeklilik şirketleri, faize duyarlı müşterileri için faizsiz emeklilik planı ile de ürün çeşitliliğini artırdı. Devlet katkısı uygulaması ile ülkemizde artışa geçmiş görünen katılımcı sayısı ve katkı payı tutarlarının gelişen piyasalar da göz önüne alındığında gelecekte de artması bekleniyor” dedi.
Devlet desteğinin önemi artıyor
Cantürk şöyle devam etti; “Yaşanan bu sorunlar nedeniyle sisteme olan devlet desteğinin önemi giderek artırıyor. Özellikle 1 Ocak 2017 tarihinde başlayan otomatik katılım bireysel emeklilik sisteminde, tasarrufun alışkanlık hale getirilmesi ve ekonomik gelişiminde önemli bir kilometre taşı. 2017 yılında uygulanmaya başlayan otomatik katılım sistemi de emeklilik fonları piyasasını daha da tabana yayacak ve rakamsal büyümeler ile beraber herkesin farkındalığının da artmasına imkan verebilecek. Otomatik katılım sisteminin uygulamaya geçmesi ile beraber sektörde mevzuata uygunluk ve müşteri odaklı yaklaşımların öneminin bir kat daha fazla artacağına dair beklentimiz bulunuyor.”
Sağlıklı BES için ne yapmalı?
KPMG raporunda bireysel emeklilik sisteminin sağlıklı bir şekilde gelişimi için yapılması gerekenler şu şekilde sıralandı;
- Katılımcıların ortalama sistemde kalma süreleri uzatılmalı
- Sisteme duyulan güven sürdürülmeli
- Emeklilik fonlarının performansı artırılmalı
- Sağlanan teşvikler kamuoyuna iyi anlatılmalı
- Katılımcılar sürekli ve doğru olarak bilgilendirilmeli
- Tasarruf sistemi için farkındalık artırılmalı
- Emeklilik hakkını kullanmak isteyen katılımcılara Yıllık Gelir Sigortası sunulmalı
- Fonun önemli bir kısmının sistemde kalması sağlanmalı
- Emeklilik şirketleri operasyonel ve finansal risklerini minimize etmeli
- BES şirketleri, iç sistemlere her zamankinden daha çok önem vermeli ve yatırım yapmalı