Bir SMS'le gündelikçiye sigorta

10 günden çok çalışan gündelikçiyi bildirip sigorta yaptırmayanlar 1.201 lira para cezası verecekler. Ayda 10 günden az çalışan gündelikçiler ise 5510'a atılacak SMS ile sigortalanacaklar.

Habertürk'ten Tahsin Akça ve Ahmet Kıvanç'ın haberine göre aynı evde ayda 10 günden az çalışan gündelikçiler içinse sigorta zorunluluğu yok ancak ferdi kaza ve meslek hastalıklarına karşı korumak amacıyla Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) 3 ayrı yöntemle başvuru yapılabilecek:

Kâğıt forma: Çok yaşlıların bilgisayar ve cep telefonuyla uğraşamayacağı düşünülerek basılı form hazırlandı. Formu doldurup SGK’ya vermeleri yeterli olacak.

İnternet: e-Türkiye portalına girerek internet üzerinden başvuru yapılabilecek. Çalıştıran, kendisinin ve işçisinin T.C. kimlik numarasını ve ayda kaç gün çalıştıracağını belirtecek. Primi ise bankaya giderek veya ödeme talimatıyla yatıracak.

SMS: Hazırlıkları henüz devam eden ve nisan ayı içerisinde detayları açıklanacak SMS yönteminin en fazla tercih edilen yöntem olması bekleniyor. Bu yöntemle, hatırlanması kolay büyük ihtimalle aynı zamanda ilgili yasanın numarası olan ‘5510’ telefon numarası olarak duyurulacak. Tüm GSM operatörü aboneleri, aynı numaraya mesaj atmak suretiyle oturdukları yerden gündelikçisinin sigortasını yapacak. Prim ise GSM operatörü tarafından faturayla birlikte tahsil edilip SGK’ya aktarılacak.

80 kuruş primle iş kazası sigortası

Gündelikçiyi 10 günden az çalıştıranlar şu an için günlük 80 kuruş prim ödeyerek işçilerini iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı sigortalayacak. Ayda 4 gün çalıştırılan gündelikçi için 3 lira 20 kuruş prim ödenmesi yeterli olacak. Ayda 10 günden az çalıştırılan gündelikçilerin sigortasını yaptırmayanlar için yasada cezai bir yaptırım öngörülmüyor.

SGK, sadece 80 kuruşluk prim karşılığında iş kazalarına karşı gündelikçilere diğer sigortalı işçilerle aynı hakları sağlayacak. Normalde bir iş kazasında eğer işveren kusurlu ise SGK, işçi için yaptığı her türlü harcamayı işverenden isteyebiliyor. Ancak gündelikçi istihdam edenlerin kusurundan dolayı SGK hiçbir para talep etmeyecek. Gündelikçi çalıştıranlar, işçisi işten ayrıldığında 10 gün içerisinde SGK’ya bildirmek zorunda. Bildirimde bulunmayanlar asgari ücretin 10’da 1’i (120 TL) tutarında ceza ödeyecek.

Sigortasız çalıştırırsan primin 246 lira düşer

Gündelikçi çalıştıranlar diğer işverenlere sağlanan teşviklerden aynen yararlanabilecek. Son 6 aydır sigortalı olarak herhangi bir işte çalışmayan 18-29 yaş arasındaki erkekleri ve 18 yaşından büyük kadınları çalıştıranlar 2 yıl süreyle işveren priminden muaf olacak. Devlet ayrıca prim borcu bulunmayan işverenlere yüzde 5 prim teşviki uyguluyor.

Normalde 1 ay gündelikçi çalıştıranların brüt asgari ücret üzerinden 414.5 lira prim ödemesi gerekiyor. Eğer sadece yüzde 5 prim teşvikinden yararlanılırsa aylık prim 354.4 liraya düşecek. Kadın ve genç istihdamı teşvikinden yararlanılması durumunda ise ödenecek prim tutarı 168.21 liraya düşecek ve her ay 246.3 lira kazançlı çıkacak.

Beyan etmeyen 1.201 TL para cezası verecek

Gündelikçiyi ayda 10 günden fazla çalıştıranlar, artık bildirmek zorunda olacak. İşverenlerin işe giriş bildirgesini, ilk işe başlanan ayın sonuna kadar verilmesi gerekiyor. Aksi takdirde 1.201 TL idari para cezası var. Ayrıca prim ödenmeyen her ay için asgari ücretin 5’te 1’i (240 TL) ceza verilecek.

Kanun No'su tercih edildi

SMS’le sigorta için tercih edilen telefon numarasında 5510 sayılı Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun yasa numarası dikkate alınmış.

Normalde çalışanlar isteğe bağlı sigorta yaptıramıyor. Ancak gündelikçilere istisna uygulanacak. SSK veya Bağ- Kur kapsamında isteğe bağlı sigortası bulunan bir kişi ayda 10 günden az çalışıyorsa, sigortalılığı sona ermeyecek. 10 günden az gündelikçi olarak çalışan emekli destek priminden muaf olacak.

Sertifika alan gündelikçi için 4 yıl teşvik

Genç ve kadın istihdamı kapsamında sağlanan teşvik 24 ay olacak. Ancak işçinin mesleki eğitim sertifikası alması durumunda bu süre 48 aya çıkacak. 4 yıl süreyle 414.5 lira yerine 168.21 lira prim ödenecek. 4 yılın sonunda ise ödemeler düzenli yapıldığı takdirde 354.4 lira ödeme yapılacak.

Yabancı ise 30 günden az çalıştırılmayacak

Son yıllarda Gürcistan, Moldova başta olmak üzere çeşitli ülkelerden hasta, çocuk ve yaşlı bakımı ya da ev hizmetleri için yabancı kadın işçi getiriliyor. Bunlar 30 günden az süreyle çalıştırılamayacak. Dolayısıyla 10 günden fazla çalışan gündelikçilere tanınan haklardan yararlanamayacak.

Eksik gün için isteğe bağlı sigorta mümkün

Gündelikçi kadınlar, çalışmadıkları günler için isteğe bağlı sigorta yaptırabilecek. Primi, asgari ücret ile asgari ücretin 6.5 katı arasında kendi belirleyecekleri tutardan ödeyecek. Asgari ücret üzerinden ödeme yapılırsa, günlük 13 lira, 15 günlük süre için de 145 lira prim ödemeleri gerekecek.