Çimentocular artık kanalizasyon atıklarını da yakacak

İSTANBUL - Kömür, petrol koku, fuel-oil ve doğalgaz gibi fosil yakıtları kullanan çimentocular artan çevre bilincinin de etkisiyle alternatif yakıtlara yöneldi. Çimentocular son üç yıldan beri sanayiin çıkardığı atık yağları, sıvı yakıt slacı, kullanılmış lastik, petrol dip çamuru, petrol rafine atıkları, kontamine atık, boya çamuru, arıtma çamuru ve pirinç kabuğunu ek yakıt olarak kullanıyorlar. Yapılan yatırımlarla belediyelerin arıtma atıklarının da yakın zamanda çimento fabrikalarında yakıt olarak kullanılması sözkonusu. Türkiye'de 21 çimento fabrikasında atıklar ek yakıt olarak kullanılıyor. Ancak rakamlara bakıldığında Avrupa'da çimento fabrikalarının yüzde 17'si yakıt ihtiyacını atıklardan karşılarken, Türkiye'de bu oran henüz yüzde 1-2 seviyelerinde. Atık yakıt kullanımı düşük Atıkların ek yakıt olarak kullanılmasıyla fosil yakıt takitiminin azaldığını söyleyen Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (TÇMB) Başkanı Adnan İğnebekçili, böylece doğal kaynakların korunduğunu ve sera gaz salınımını azaldığını kaydetti. İğnebekçili, atık kullanımı için fabrikaların Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan "Atıkların Ek Yakıt Olarak Kullanılmasında Uyulacak Genel Kurallar Hakkında Tebliğ" uyarınca "lisans" alması gerektiğini hatırlattı. Türkiye'de atık yakıt kullanım oranının birçok Avrupa ülkesine oranla son derece düşük olduğunu vurgulayan İğnebekçili, alternatif yakıt kullanımının yaygınlaştırılması için mevcut engellerin kaldırılması gerektiğini kaydetti. Atık yakılmasına ilişkin hukuki düzenlemelerin, AB uygulamalarına oranla oldukça yetersiz kaldığını dile getiren Adnan İğnebekçili, "Atıkların toplanması, tasnifi ve fabrikalarda kullanılması için atık üreticileri ile yerel idarelerin sorumlulukları daha net bir biçimde yeniden belirlenmelidir" dedi. İğnebekçili, Türkiye'de atık üreticilerinin; tehlikeli atıkların nakliyesi, bertarafı, kendi sahalarında sınıflandırılması ve atığın çıkmadan azaltılmasını hala külfet olarak gördüğünü kaydetti. Çimento fırınlarında ilk yıllarda daha çok tehlikeli atıklar kullanıldığını kaydeden İğnebekçili, "Ancak, dünyadaki uygulamalara paralel olarak, bazı üye fabrikalarımız biyomas olarak ele alınan evsel atıksu arıtma tesisi çamurlarının, çimento fabrikalarında alternatif yakıt olarak kullanımı konusunda yatırım çalışması yapıyor" dedi. Batıçim atık yakıt miktarını artıracak Batıçim Genel Müdürü Necip Terzibaşıoğlu, geçen yıl alternatif yakıtların toplam yakıtlar içindeki payının binde 2 civarında olduğunu söyledi. Temin edilebildiği sürece bu miktarı artırmayı hedeflediklerini dile getiren Terzibaşıoğlu, tekstil atıkları, kontamine atıklar, kullanılmış araç lastikleri, tütün kırpıntıları, 1 ve 2 kategori yağları yakabildiklerini ifade etti. Atıkların sürekliliğinde sıkıntı yaşadıklarını anlatan Terzibaşıoğlu, depolanma ve nakliyede yaşanan zorlukların da temin problemi yarattığını kaydetti. Terzibaşıoğlu, yurtdışında devletin atıkları toplayıp çimento fabrikalarına ulaştırdığını ayrıca fabrikalara geri dönüştürdükleri atıklar üzerinden bedel ödendiğini söyledi. Akçansa atık yakıt hedefi yüzde 30 Akçansa Genel Müdürü Mehmet Göçmen, Büyükçekmece ve Çanakkale Çimento fabrikalarının R134-001 ve R117-001 alternatif yakıt kullanım lisanslarını alan ilk fabrikalar olduğunu belirtti. 2007 yılında yakıt tüketiminin yüzde 7'sini atıklardan karşıladıklarını kaydeden Göçmen, "Hedefimiz yakıtın bu yıl yüzde 20, 2010'da ise yüzde 30'unu atıklardan sağlamak" dedi. Yılda 10-15 bin ton lastik yaktıklarını kaydeden Göçmen, İstanbul ve çevresinden çıkan endüstriyel atıkların yakılması için Büyükçekmece fabrikasında endüstri kaynaklı atık plastikleri işleme tesisini devreye aldığını anlattı. Oyak bu yıl 20 bin ton atık yakacak Atıkların ek yakıt olarak kullanılmasında sektöre öncülük ettiklerini söyleyen Oyak Adana Çimento Genel Müdürü Kemal Ümit Özel, Türkiye'de ilk atık işletme lisansını Bolu fabrikalarının aldığını kaydetti. Yakıt ihtiyacının Adana tesisinde yüzde 1.5'ini, Bolu tesisinde yüzde 4'ünü, Mardin tesisinde ise yüzde 3'ünü atıklardan karşıladıklarını kaydeden Özel, 2008 yılında ise 20 bin ton alternatif yakıt yakmayı planladıklarını iletti. Özel, alternatif yakıt olarak kullandıkları atıklar arasında 1. ve 2. sınıf madeni yağlar, boya çamurları, ham petrol tank dibi çamurları, sondaj çamurları, arıtma çamurları ve her sanayi kuruluşunda oluşabilecek kontamine atıkların bulunduğunu ifade etti. Nuh Çimento yeni atık yakma tesisi yapıyor 3 yıldan bu yana atık yaktıklarını kaydeden Nuh Çimento Yönetim Kurulu Başkanı Atalay Şahinoğlu, 20 milyon dolar yatırımla tamamlanacak tesisle belediyelerin arıtılmış atıklarını yakacaklarını söyledi. Şahinoğlu, "Yeni tesisimizle belediyelerin arıtılmış kanalizasyon atıkları kurduğumuz bir sistemle bacadan çıkan ısı ile kurutulacak; kömür haline geldikten sonra fabrikamızda yakıt olarak kullanılacak" dedi. Sistemin 4-5 ay sonra faaliyete geçeceğini belirten Şahinoğlu şirketlerin artıma çamurlarını da yakacaklarını aktaran Şahinoğlu, bu konuda Kocaeli Belediyesi ile çalışmaların sürdüğünü kaydetti.