Dış ticaret açığı 14 ay sonra yeniden yükselişe geçti

 

 

ANKARA - Altın ihracatındaki rekor düzeydeki artışın toplam ihracatı büyütmesi, buna karşılık tüketimdeki daralmanın etkisiyle ithalatın gerilemesi nedeniyle, 2011'in son çeyreğinden itibaren sürekli küçülen dış ticaret açığı, 2013'in ilk ayında artışa geçti. Ocak ayında düşük oranda da olsa artan dış ticaret açığı, 14 ay sonra yeniden yükselişe geçmiş oldu.

 

Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ocak ayında ihracat 2012 yılının aynı ayına göre yüzde 11.2 artarak 11 milyar 509 milyon dolar, ithalat yüzde 7.6 artarak 18 milyar 800 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2012'nin Ocak ayında yüzde 59.2 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı bu yıl aynı ayda yüzde 61.2'ye yükseldi.

 

Ocak ayında dış ticaret açığı yüzde 2.4 artarak 7 milyar 120 milyon dolardan 7 milyar 291 milyon dolara yükseldi. Açık, ihracatta hızlanma, ithalatta fren etkisiyle Kasım 2011'den itibaren küçülme sürecine girmiş, bu eğilim altın ihracatının rekor kırdığı, toplam ithalatta ise küçülmenin yaşandığı 2012 yılında iyice hızlanmıştı. Aylık bazda dış ticaret açığında önceki yıla göre küçülme, geçen yıl özellikle eylül ayında yüzde 33,4'e kadar ulaştıktan sonra, önceki yılla makas daralmaya başladı ve bu yıl ocak itibariyle açık, bir önceki yılkinin üzerine çıkmış oldu. Ocak sonu itibariyle son bir yıldaki ihracat 153 milyar 697 milyon, ithalat 237 milyar 875 milyon, dış ticaret açığı da 84 milyar 178.6 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Bu arada takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, bu yıl ocak ayında ihracatın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7.9, ithalatın ise yüzde 7.6 arttığı belirlendi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre de ocakta bir önceki aya göre ihracat yüzde 2.0, ithalat yüzde 9.0 arttı.

 

AB'ye ihracatın payı azalıyor

 

 

AB'ye ihracatın payı azalıyor

 

Ülkelere göre dış ticaret incelendiğinde Avrupa Birliği'ne (AB) yapılan ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7.2 artarak 4 milyar 826 milyon dolar oldu. AB'nin ihracatta 2012'in Ocak ayında yüzde 43.5 olan payı bu yıl yüzde 41.9'a geriledi. AB dışındaki ülkelere ihracat ise ocakta yüzde 14.8 artışla 6 milyar 493 milyon dolara; bunun toplamdaki payı da yüzde 54.7'den yüzde 56.4'e yükseldi. Almanya, ocakta ayında da en fazla ihracat yapılan ülke olmaya devam etti. 

 

İthalat hacminde ilk sırada Rusya var

 

AB'den ithalatın yüzde 9.8 artışla 6 milyar 623.9 milyon dolar olduğu ocak ayında, diğer ülkelerden yapılan ithalat ise yüzde 6.4 artışla 12 milyar 79.6 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Toplam ithalatta AB'nin payı yüzde 34.5'ten yüzde 35.3'ye çıktı. İthalatta Rusya Federasyonu ilk sırada yer almayı sürdürdü. Bu ülkeden yapılan ithalat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1.7 azalarak 2 milyar 181 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ekonomik faaliyetlere göre ihracatın 10 milyar 567.8 milyon dolar; ithalatın da 14 milyar 227.7 milyon dolarla en büyük bölümünü imalat sanayii ürünleri oluşturdu.

 

Fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi 1 milyar 83 milyon dolarla "motorlu kara taşıtları ve aksam parçaları" oldu. Bu fasılı, 921 milyon dolarla "kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları", 843 milyon dolarla "demir ve çelik" ve 717 milyon dolarla "örme giyim eşyası ve bunların aksesuarları" izledi. Aynı ayda; ithalatı en yüksek fasıl, 4 milyar 598 milyon dolarla "mineral yakıtlar ve yağlar" oldu. Bunu 2 milyar 226 milyon dolarla "kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları", 1 milyar 468 milyon dolarla "demir ve çelik" ve 1 milyar 290 milyon dolarla "elektrikli makine ve cihazlar izledi. Geniş ekonomik gruplara göre ise ihracatın 5 milyar 889 milyon dolar, ithalatın da 14 milyar 203.5 milyon dolarla büyük bölümünü ara malları (hammadde) oluşturdu.