Dr. Mahfi Eğilmez, Çin ile Türkiye'yi karşılaştırdı: Merkez bankaları ne yapıyor?
Eski Hazine Müsteşarı, yazar ve akademisyen Dr. Mahfi Eğilmez, dünyanın en büyük ülkelerinden Çin ile Türkiye'nin merkez bankalarının politika faizi kararlarını karşılaştırdı. Mahfi Eğilmez ayrıca ülkedeki enflasyonun merkez bankalarının faiz politikalarını nasıl etkilediğini de örneklerle anlattı. Eğilmez, dünyanın süper gücü Çin'deki ekonomik aktivitelere dair de bilgi verdi.
Eski Hazine Müsteşarı, yazar ve akademisyen Dr. Mahfi Eğilmez, Çin'deki ekonomik veriler ve merkez bankasının faiz politikasına dair kişisel blogunda yazı kaleme aldı.
Eğilmez, yazısında son çeyrek yüzyıla damgasını vuran Çin'in Covid-19 salgınıyla sıkıntıya girdiğini, ekonomik aktivitede ivme kaybı başladığını, bunun Çin’in alışılmış yüksek büyüme hızının düşmesine (aşağıdaki grafik) yol açtığını kaydetti.
Eğilmez, ekonomik performanstaki düşüşün Çin’in alışılmış düşük işsizlik oranlarının da yavaş yavaş yükselmesine yol açtığını dile getirdi.
Eğilmez, devletin ekonomik performanstaki düşüşü önleyebilmek için alt yapı yatırımlarına ve tüketim harcamalarına destek olacak faaliyetlerini artırdığı için kamu bütçesi açıklarının artmaya başladığını ifade etti.
Eğilmez, "Kamu bütçesinde giderek artan açıklar Çin’de kamu kesiminin borçlanmasının da artmasına yol açmış bulunuyor. Grafik bu artışı gösteriyor" diyerek aşağıdaki grafiği de işaret etti:
Eğilmez, bütçe açıklarında ortaya çıkan artışların normal koşullarda enflasyonda hızlı yükselişe yol açacağını ancak buna karşılık Çin’de enflasyon yükselme eğilimine girmediğini kaydetti.
Eğilmez "Enflasyonun artmamasının iki nedeni var" diyerek şunları sıraladı: İlki yukarıda değindiğimiz ekonomideki durgunluk ikincisi de Çin’in cari fazla vermeye devam etmesi. Çin, bu durgunluktan çıkabilmek için enflasyonun düşüklüğünden de yararlanarak peş peşe faiz indirimi yapıyor."
Deneyimlik iktisatçı, yazısında merkez bankalarını karşılaştırırken Türkiye'ye de değindi: "Merkez bankaları ikiye ayrılmış görünüyor: Enflasyon endişesi düşük, büyüme endişesi yüksek olan ülkelerin (ABD, Euro Bölgesi ve İngiltere) merkez bankaları faizi düşürüyor buna karşılık enflasyon endişesi yüksek ekonomilerde (Rusya ve Brezilya) merkez bankaları faizi yükseltiyor. Enflasyonu yüksek aynı zamanda büyüme endişesi de olan ekonomilerde ise (Türkiye ve Arjantin) merkez bankaları faize dokunmuyor. Çin Merkez Bankası PboC, ekonomideki durgunluğun büyümesi endişesiyle ilk grupta yer alan merkez bankaları gibi faizi düşürmeye devam ediyor."