Ekonomideki gelişmeler masaya yatırıldı

ANKARA - Ekonomi Değerlendirme Toplantısı, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında gerçekleştirildi.

Yeni Başbakanlık'ta gerçekleştirilen toplantı yaklaşık 5 saat sürdü. Toplantının ardından yazılı bir açıklama yapıldı.

Küresel ekonominin 2007 yılı sonundan itibaren yavaşlama eğilimine girdiği ifade edilen açıklamada, dünyada enflasyonun, gıda ve enerji fiyatlarındaki hızlı artışın da etkisiyle artış eğiliminde olduğu belirtildi.

ABD ve Euro Bölgesi'nde, enflasyon göstergelerinin orta vadeli fiyat istikrarı hedefiyle uyumlu seviyenin üzerine yükseldiğine dikkat çekilen açıklamada, arz yönlü fiyat şoklarının gıda ve enerji ürünlerinin tüketim sepeti içindeki ağırlığı görece yüksek olan gelişmekte olan ülkelerdeki enflasyon artışının daha da yüksek olduğuna belirtildi. Açıklamada şunlar kaydedildi:

"Uluslararası finansal piyasalarda belirsizlik ortamı devam etmektedir. Yatırımcıların risk iştahı açısından önemli bir gösterge kabul edilen Piyasa Oynaklık Endeksi (VIX), son dönemde bekleyişlerdeki görece düzelmeye bağlı olarak, ağustos ayında bir miktar düşmesine rağmen, yüksek seviyesini korumaktadır.

Küresel ortamda yaşanan belirsizlikler ve arz şoklarının Türkiye ekonomisine etkileri yılın ilk çeyreğinde sınırlı iken, dış talepte oluşan yavaşlamayla birlikte ikinci çeyrekte görülmeye başlamıştır. Yılın ilk çeyreğinde yüzde 6,9 olarak gerçekleşen sanayi üretimi büyümesi, yılın ikinci çeyreğinde hız kesmiş ve sanayi üretim endeksi yüzde 3,1 oranında artmıştır. Tüketim talebine ilişkin öncü göstergeler de, 2008 yılı ikinci çeyreğinde iç talepte ılımlı bir yavaşlamaya işaret etmektedir. Geçen yıl yaşanan kuraklık nedeniyle düşen tarımsal üretimin bu yıl toparlanması ve büyümeye pozitif katkı sağlanması beklenmektedir."

"İhracatın artış oranı ithalatı geçti"

Yılın ilk yarısında katma değeri yüksek fasıllarda devam eden güçlü ihracat performansı ve ihracatın yeni pazarlara açılması sonucunda, ihracatın yüzde 38,7 oranında artış kaydettiğine vurgu yapılan açıklamada, ihracatın artış oranının ilk yarıda ithalatın artış oranını geçtiği kaydedildi.

İhracattaki bu yüksek performansa rağmen rekor düzeylere ulaşan petrol ve emtia fiyatlarının enerji ithalatının aynı dönemde yüzde 64,9 oranında artışına neden olduğu ifade edilen açıklamada, şöyle denildi:

"Bir miktar hız kesmekle beraber halen yüksek seviyelerde bulunan enerji fiyatları, 2008 yılında ithalat kaynaklı olarak cari işlemler açığını arttıran bir unsur olarak ortaya çıkarmaktadır.

"Kamu borcu risk yapısı iyileşti"

2008 yılı ilk yarısında, cari işlemler açığının finansmanı büyük oranda banka dışı özel sektörün kredi kullanımını ve doğrudan yabancı sermaye yatırımları yoluyla sağlanmıştır. Yılın ilk yarısında elde edilen yüksek vergi tahsilatı ve kamu harcamalarındaki disiplin sayesinde, merkezi yönetim bütçesi fazla vermiştir. Kamu net borç stoku, 2008 yılının ilk çeyreğinde 2007 yılı sonuna göre nominal olarak azalırken, kamu borcunun risk yapısı daha da iyileşmiştir.

Daha güçlü ve risk yapısı iyileşen mali sistem, bir taraftan dış şokların olumsuz etkilerini azaltırken diğer taraftan ekonomik büyümeye olumlu katkı sağlamaktadır. Bankacılık sisteminin güçlü yapısını koruması neticesinde kullandırılan krediler artmaya devam etmektedir."

Açıklamada, 2008 yılında gıda ve enerji fiyatlarında görülen artış eğiliminin birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de enflasyonun artmasına neden olan birincil faktör olduğuna dikkat çekildi.

"Maliye ve para politikaları ihtiyatlı olarak uygulanacak"

Açıklamada, arz yönlü şokların varlığını sürdürmesinin, fiyatlama davranışlarına ilişkin riskler ve süregelen belirsizlik algılamalarının enflasyon üzerinde bir risk unsuru oluşturmaya devam ettiği belirtildi.

Önümüzdeki dönemde de küresel boyutta görülen enflasyonist baskıları en aza indirmek amacıyla maliye ve para politikalarının ihtiyatlı ve uyumlu bir şekilde uygulanmaya devam edileceği ifade edilen açıklamada, tekstil, hazır giyim, deri ve deri ürünleri sektörlerinin öncelikli sektörlerden olduğu belirtildi.

Toplantıda, bu sektörlere yönelik olarak özel ve kamu sektörü üst düzey temsilcileri ile hazırlanmış olan strateji belgesinin kabul edilmesinin kararlaştırıldığı da ifade edildi.

Belgeye dayalı olarak belirlenmiş olan eylem planının uygulanma süreci ve sektörlerle ilişkilerin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından gerçekleştirileceği kaydedilen açıklamada, ekonomide rekabet gücünün artırılmasına, haksız rekabetin önlenmesine ve kamu finansman kaynaklarının sağlıklı bir yapıya kavuşturulmasına katkıda bulunulması hedefleri doğrultusunda kayıt dışı ekonominin boyutunun azaltılması çalışmalarına hız verileceği de belirtildi.

Sanayi Strateji Belgesi taslağı ile Sanayi Envanterine ilişkin taslak raporların görüşüldüğü de belirtilen açıklamada, çalışmaların teşvik sisteminin diğer bileşenleri ile bütünlüğü sağlanarak yıl sonuna kadar tamamlanmasının kararlaştırıldığı ifade edildi.