Enflasyonda beklenti üzerinde sıçrama

İSTANBUL - Ekim ayı enflasyonu beklentilerin üzerinde sıçrama yaptı. TÜİK'in açıkladığı Ekim ayı verilerine göre; TÜFE'de yüzde 2.41 artış yaşanırken, ÜFE yüzde 0.19 arttı. Yıllık TÜFE yüzde 5.08'e inerken, ÜFE yıllık bazda yüzde 0.19 oldu.

Merkez Bankası son raporunda enflasyonun geçici olarak yüksek çıkacağını bildirmişti. ÖTV ve KDV indirimlerinin bitmesi ve elektrik zammının etkisiyle de TÜFE ekim ayında beklenti üzerinde arttı.

Bu arada yılın 10 ayında TÜFE yüzde 4,64, ÜFE yüzde 3,90 oranında artış gösterdi.

Ekim ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 6,95, üretici fiyatlarında yüzde 2,20 düzeyinde gerçekleşti.

Özel kapsamlı TÜFE

Ekim ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, "çekirdek enflasyon" yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 1,57, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise 1,92 arttı.

Fiyatlar, enerji hariç yüzde 2,38, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 1,79, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 2,55, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç enflasyonda da yüzde 1,86 arttı.

Enerji hariç ve alkollü içkiler ve tütün ürünleri, işlenmemiş gıda ürünleri hariç de yüzde 1,02, işlenmemiş gıda ürünleri, enerji ve alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 1,91, enerji hariç, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç fiyatlarda yüzde 2,33 artış meydana geldi.

Giyim ve ayakkabıda yüzde 8.4 artış

TÜFE'de ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 8,39 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. Ekim ayında endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 2,96, ev eşyasında yüzde 2,51, konutta yüzde 2,12, ulaştırmada yüzde 2,11, lokanta ve otellerde yüzde 1,24, haberleşmede yüzde 1,21, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,93, eğlence ve kültürde yüzde 0,85,  eğitimde yüzde 0,17, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,14, sağlıkta yüzde 0,06 artış yaşandı.

Alkollü içecekler ve tütün grubu öne çıktı

TÜFE'de bir önceki yılın aynı ayına göre ise en yüksek artış yüzde 20,95 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda oldu. Çeşitli mal ve hizmetler (yüzde 12,86), eğlence ve kültür (yüzde 12,32), lokanta ve oteller (yüzde 7,48), gıda ve alkolsüz içecekler (yüzde 5,82), eğitim (yüzde 5,52) artışın yüksek olduğu diğer harcama grupları olarak sıralandı.

Bu arada 2009 yılı Ekim ayında endekste kapsanan 449 maddeden; 79 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 275 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 95 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

ÜFE'de aylık değişim yüzde 0,28'de kaldı

2009 yılı Ekim ayında 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Endeksi'nde bir önceki aya göre yüzde 0,28, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,90, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,19 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 2,20 artış gerçekleşti. 

Aylık değişim tarım sektöründe yüzde 1,13, sanayi sektöründe yüzde 0,10 olarak gerçekleşti.

Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 9,74, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,52 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 0,79 artış gerçekleşti.

Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 2,64 artış, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde -0,97 düşüş ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 2,56 artış gerçekleşti.

ÜFE'de en yüksek aylık artış 'giyim eşyası'nda

ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 2,28 ile giyim eşyası imalatı alt sektöründe gerçekleşti.

Sanayinin üç sektöründen imalat sanayi sektöründe yüzde 0,16 artış, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde -1,44, elektrik, gaz, su sektöründe yüzde -0,24 düşüş oldu.

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, giyim eşyası imalatı (yüzde 2,28), kağıt ve kağıt ürünleri imalatı (yüzde 1,77), taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri (yüzde 1,34), gıda ürünleri ve içecek imalatı (yüzde 1,32), tekstil ürünleri imalatı (yüzde 0,70) alt sektörleri olarak sıralandı.

En fazla düşüş gösteren alt sektörler

Buna karşılık ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (yüzde -8,70), diğer ulaşım araçlarının imalatı (yüzde -3,12), ana metal sanayi (yüzde -2,41), mobilya imalatı (yüzde -2,20), tıbbi, hassas ve optik aletler imalatı (yüzde -1,44), büro makineleri imalatı (yüzde -1,06) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.

2009 yılı Ekim ayında endekste kapsanan 768 maddeden; 201 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 327 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 240 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş yaşandı.